Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô đen xã Lũng Cú sẽ diễn ra từ ngày 12/9

Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô đen xã Lũng Cú là nghi lễ cổ truyền từ lâu đời của dân tộc Lô Lô, thường được tổ chức thường niên vào ngày 14-7 âm lịch hằng năm. Vào dịp lễ, trong mỗi ngôi nhà của đồng bào Lô Lô, bàn thờ đầu tiên được đặt ở vị trí trang trọng giữa nhà, phía trên bàn thờ là những hình nhân bằng gỗ, biểu tượng cho linh hồn tổ tiên. Theo quy định thông thường, mỗi gia đình người Lô Lô đều có bàn thờ tổ tiên, nhưng lễ cúng tổ chung đầu tiên của dòng họ chỉ được tổ chức tại gia đình trưởng họ. Trưởng họ là người đứng ra trải nghiệm lễ hội, các gia đình trong dòng họ đóng góp theo khả năng.

Đánh trống đồng và nhảy lễ tại Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô đen xã Lũng Cú năm 2022.

Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô có ba nghi lễ chính là lễ hiến tế, lễ tưởng nhớ và lễ đưa tiễn. Trước ngày lễ, người trưởng trong dòng tộc cần chuẩn bị món lễ gồm 1 con gà, 3 chén rượu, xôi, hoa tươi, trái cây, tiền vàng. Trước đây lễ cúng tổ tiên bắt buộc phải có các lễ vật: 1 con bò, 1 con lợn, 1 con gà, xôi, rượu, tiền vàng, đèn dầu, đôi trống đồng. Họ quan niệm rằng, tổ tiên là những người thuộc các thế hệ trước, đã sinh ra mình và chia thành hai hệ: tổ tiên gần (dùy khế) gồm các ông tổ 3 đến 4 đời, và tổ tiên xa (pờ xi) là những ông tổ từ đời thứ 5 hoặc thứ 6 trở đi.

Kéo co không dùng dây, một nét đặc sắc trong văn hóa của đồng bào các dân tộc xã Lũng Cú.

Ông Sình Dỉ Gai (người dân tộc Lô Lô), Trưởng thôn Lô Lô Chải, xã Lũng Cú cho biết, lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô thường được tổ chức tại gia đình, dòng họ để dạy cho con cháu hướng về nguồn gốc, biết ơn tổ tiên, tạo nên sự gắn kết giữa gia đình, dòng họ, làng bản. Ngày nay, Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô ở bản Lô Lô Chải được tổ chức chung trong cộng đồng để người dân cả bản cùng hướng về tổ tiên và vui chung ngày lễ.

Du khách thích thú chụp ảnh cùng "Ma cỏ" tại Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô đen xã Lũng Cú năm 2022.

Ông Trần Đức Chung, Chủ tịch UBND xã Lũng Cú cho biết: Năm 2012, Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô xã Lũng Cú đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Nhiều năm trở lại đây, chính quyền và người dân bản Lô Lô Chải tổ chức Lễ cúng tổ tiên người Lô Lô trong cộng đồng nhằm phát huy giá trị văn hóa, nâng cao giá trị tinh thần cho cho cộng đồng người dân tộc Lô Lô xã Lũng Cú nói riêng và cộng đồng người dân tộc trên địa bàn nói chung; tôn vinh giá trị di sản văn hóa phi vật thể và tuyên truyền, giáo dục truyền thống tốt đẹp, góp phần bảo tồn và gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống trong đời sống sinh hoạt, đời sống tinh thần, giáo dục cộng đồng hướng về nguồn cội, biết ơn tổ tiên, đạo lý uống nước nhớ nguồn; thực hiện tốt phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”.

Du khách giao lưu cùng người dân bản Lô Lô Chải, xã Lũng Cú tại Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô năm 2022.

“Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô xã lũng cú năm nay có chủ đề “Di sản - nơi tìm về nguồn cội”, bên cạnh phần lễ với những thực hành mang ý nghĩa tâm linh độc đáo của người Lô Lô như: “ma cỏ”, “nhảy lễ”, đánh trống đồng… Phần hội được tổ chức với nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao và các trò chơi dân gian độc đáo của đồng bào các dân tộc xã Lũng Cú. Đây là dịp để du khách trong và ngoài nước đến khám phá, tìm hiểu và trải nghiệm những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào vùng Lô Lô trên Cao nguyên đá Đồng Văn”, ông Trần Đức Chung chia sẻ.

Trò nhảy dây, một hoạt động hấp dẫn rất đông người dân và du khách tham gia.

Theo UBND xã Lũng Cú, Lễ cũng tổ tiên của người Lô Lô năm nay sẽ có thêm các hoạt động: Trình diễn các công đoạn tinh xảo về tri thức dân gian nghề thủ công truyền thống “Nghệ thuật trang trí trên trang phục của người Lô Lô Đen” đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; Truyền dạy (dưới hình thức truyền khẩu) đầy đủ các nghi lễ truyền thống của người dân tộc Lô Lô theo đúng nguyên mẫu cho thế hệ con em người dân tộc Lô Lô Đen, xã Lũng Cú nhằm khắc phục tình trạng bị mai một về ngôn ngữ (tiếng mẹ đẻ), nghi thức, nghi lễ do quá trình giao thoa, tiếp biến văn hóa giữa các dân tộc, nhất là đối với những đối tượng là học sinh, sinh viên, người lao động xa quê hương lâu ngày. Đồng thời phục vụ du khách tìm hiểu, trải nghiệm thực tế; Giao lưu văn nghệ dân gian truyền thống, các trò chơi dân gian, đốt lửa trại tại sân nhà văn hóa thôn.

Thư Vũ/VOV.VN