Lễ hội Cầu Ngư ở Hà Tĩnh được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Hò chèo cạn trong lễ hội cầu ngư Nhượng Bạn

Theo đó Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân nơi có di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào Danh mục theo nhiệm vụ, quyền hạn của mình thực hiện việc quản lý nhà nước theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa.

Lễ hội cầu ngư Nhượng Bạn có lịch sử hình thành từ lâu đời, tương truyền có từ khi lập làng Nhượng Bạn vào thời Trần. Theo nội dung được ghi trên các bản sắc phong còn được lưu giữ tại Miếu Ngư Ông, thôn Phúc Hải thì ít nhất lễ hội cầu ngư Nhượng Bạn đã có từ thời Nguyễn, cách đây hàng trăm năm.

Nội dung 3 sắc phong do các triều vua nhà Nguyễn giao cho xã Nhượng Bạn, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh phụng thờ vị tôn thần Nam Hải Nhân Ngư, thường hiển hiện linh thiêng, hộ quốc tỷ dân với những mỹ tự gia phong và ca ngợi sự rạng rỡ tốt đẹp của thần như Từ Tế Chương Linh, Trợ Tín Trừng Trạm, Uông Nhuận trung đẳng thần.

Hàng năm vào ngày 8 tháng 4 âm lịch, nhân dân Nhượng Bạn lại náo nức chuẩn bị tổ chức Lễ hội Cầu Ngư, nhằm cầu mong Nam Hải Nhân Ngư phù hộ cho ngư dân một năm mưa thuận gió hòa, trời yên biển lặng, tôm cá đầy thuyền, cuộc sống ngày càng ấm no hơn.

Lễ hội gồm có 4 phần chính: nghi thức, tế lễ, lễ hội chèo cạn, lễ rước trên biển và lễ tế tại miếu đường. Trước khi lễ hội diễn ra, các khâu được chuẩn bị chu đáo, cẩn trọng. Trong tâm thức của cư dân vùng biển thì lễ hội cầu ngư đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của họ. Lễ hội làm thỏa mãn nhu cầu tâm linh, hướng con người trở về với cội nguồn khát vọng sống của mỗi người, đặc biệt là những cư dân gắn bó, thủy chung với biển cả, nơi sóng to, gió lớn. Và khi cuộc sống luôn bị đe dọa làm cho khát vọng tìm đến sự cứu rỗi, che chở của thế lực siêu nhiên càng trở nên linh thiêng.

Lễ rước kiệu Đức Ngư Ông trên biển

Với ý nghĩa tâm linh vô cùng quan trọng đó, hàng năm đến kỳ tổ chức lễ hội, thuyền bè của ngư dân ngoài khơi đều dong về cập bến để tham gia. Bà con làm ăn sinh sống ở khắp mọi miền cũng trở về quê hương để được đắm mình trong không gian hội làng. Không những thế, du khách thập phương đến với bãi biển Thiên Cầm thơ mộng cũng háo hức tìm đến để chiêm ngưỡng lễ hội cầu ngư, một nét văn hóa đặc sắc của vùng biển Hà Tĩnh.

Với ý nghĩa đó, Lễ hội đã được Bộ VHTT&DL đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Như vậy đến nay, Hà Tĩnh có 03 lễ hội được Bộ VHTT&DL đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Gồm Lễ hội Đền Chiêu Trưng - Lê Khôi, Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông và Lễ hội Cầu Ngư Nhượng Bạn.

Trần Phong