Lên vùng cao Tú Lệ cùng đồng bào Thái thưởng thức hương cốm mùa thu vàng

Xã Tú Lệ nổi tiếng với đặc sản gạo nếp Tan - "Khẩu tan chạu" - thứ lương thực quý mà chỉ đất Tú Lệ mới trồng được

Thung lũng xã Tú Lệ được vây quanh bởi ba ngọn núi Khau Phạ, Khau Thán và Khau Song. Từ lâu, Tú Lệ nổi tiếng với đặc sản gạo nếp Tan - "Khẩu tan chạu" - thứ lương thực quý mà chỉ đất Tú Lệ mới trồng được. Nếp Tú Lệ có hạt to tròn, trắng trong, khi được đồ thành xôi có vị dẻo, thơm đặc biệt; còn khi chế biến thành cốm lại có hương vị ngọt ngào, thanh mát. Cốm Tú Lệ không chỉ là tinh hoa của đất trời, mà còn có cả tình yêu, hồn đất, hồn người gửi gắm vào trong đó.

Lễ hội là dịp để giới thiệu, quảng bá hình ảnh, con người, bản sắc văn hóa các dân tộc và các sản vật quý giá của vùng đất Tú Lệ đến với du khách trong và ngoài nước

Lễ hội Cốm với chủ đề "Hương sắc mùa thu Tú Lệ" được xã Tú Lệ tổ chức nhằm bảo tồn, phục dựng và phát triển các giá trị văn hóa độc đáo của dân tộc Thái. Là dịp để giới thiệu, quảng bá hình ảnh, con người, bản sắc văn hóa các dân tộc và các sản vật quý giá của vùng đất Tú Lệ đến với du khách trong và ngoài nước, đồng thời, tuyên truyền tiềm năng, thế mạnh nhằm thu hút đầu tư phát triển du lịch tại địa phương.

Theo truyền thống, Lễ hội được tổ chức vào tháng 8 âm lịch hàng năm, thể hiện lòng biết ơn tổ tiên, trời đất đã phù hộ cho gia đình được mùa màng bội thu, cuộc sống sung túc, đầy đủ, hàng năm, bà con trong các bản làng người Thái xã Tú Lệ lại tổ chức lễ "Mừng cơm mới” trước khi bước vào vụ thu hoạch lúa chín.

Với lòng thành kính với tổ tiên, các thôn bản đều chuẩn bị lễ vật để làm lễ cúng "Mừng cơm mới.” Riêng màn cúng chính do thầy mo phụ trách để xin các bậc thần linh, tổ tiên phù hộ và cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, bà con trong bản khỏe mạnh, sung túc, sống vui vẻ, chan hòa.

Tại lễ hội, du khách và người dân được hòa mình vào không khí sôi nổi với chuỗi hoạt động giàu bản sắc văn hóa

Tại lễ hội, du khách và người dân được hòa mình vào không khí sôi nổi với chuỗi hoạt động trưng bày sản phẩm cốm Tú Lệ, hội thi giã cốm, thi chọi dê, trưng bày mâm cỗ truyền thống, thi trang phục dân tộc, hội thi giã bánh giày, trải nghiệm quy trình làm cốm nếp Tan Nà Lóng, tham gia trò chơi dân gian, thưởng thức các tiết mục văn nghệ truyền thống, cuộc thi “Nét đẹp con gái miền đất Cốm” hứa hẹn mang đến không gian nghệ thuật giàu bản sắc.

Đến với Tú Lệ dịp này, người dân, du khách được tham gia trải nghiệm hội thi và thưởng thức hương vị ngọt ngào của cốm mới

Sau lễ cúng mừng cơm mới là phần hội. Trong đó phần chính là hội thi giã cốm. Hội thi giã cốm tại lễ hội năm nay có 9 thôn bản của xã Tú Lệ tham dự hội thi, các đội đã tham gia phần thi làm cốm thơm, dẻo ngon, màu sắc đẹp và thi gói cốm.

Ngay từ sáng sớm, các cô gái và chàng trai của mỗi đội thi đã ra đồng gặt những bông lúa còn đẫm sương đêm mang về làm cốm. Các công đoạn làm cốm, từ khâu chọn lúa, rang thóc đến giã cốm được thể hiện dưới bàn tay khéo léo của các cô gái, nhịp chày đều đặn lúc giã cốm của các chàng trai đã thu hút sự theo dõi của đông đảo du khách thập phương.

Đến với Tú Lệ dịp này, người dân, du khách được thưởng thức hương vị ngọt ngào của cốm mới, cùng khám phá lễ cúng Mừng cơm mới, hội thi nấu món ăn truyền thống và trải nghiệm các trò chơi dân gian như kéo co, tó mắc lẹ, chiêm ngưỡng sắc màu trang phục các dân tộc và mua sắm sản vật nông nghiệp của địa phương.

QUỲNH VY