Lệnh trừng phạt dầu mỏ Nga của Mỹ: Quá nhiều hệ lụy!
Các biện pháp trừng phạt mới mà Mỹ áp đặt lên hai tập đoàn dầu mỏ lớn của Nga - Rosneft và Lukoil - được Tổng thống Donald Trump mô tả là nhằm ngăn chặn nguồn tài chính của Moscow trong xung đột, được cho là sẽ có ảnh hưởng lan tỏa vượt ra ngoài biên giới nước Nga.
(Ảnh minh họa)
Bất kỳ ngân hàng nào tham gia giao dịch mua dầu từ hai công ty này - vốn chiếm khoảng một nửa sản lượng và xuất khẩu dầu thô của Nga - đều có nguy cơ bị Mỹ áp dụng các biện pháp trừng phạt thứ cấp. Đây là động thái trừng phạt lớn đầu tiên của chính quyền Trump kể từ khi ông nhậm chức hồi tháng 1, đánh dấu bước ngoặt trong cách tiếp cận của Washington đối với xung đột ở Ukraine.
Sự thay đổi lập trường này của Mỹ đối với Nga hứa hẹn mang theo nhiều hệ quả sâu rộng.
Ảnh hưởng tới ngoại giao và kinh tế toàn cầu
Các lệnh trừng phạt mới được dự báo sẽ ảnh hưởng mạnh đến ngoại giao quốc tế và kinh tế toàn cầu. Giá dầu đã tăng 5%, và khi mùa đông đến gần, giá có thể tiếp tục leo thang nếu Washington và Moscow không sớm đạt được thỏa thuận.
Liên minh châu Âu (EU) đã phối hợp cùng Mỹ trong động thái này. Trớ trêu thay, chính châu Âu có thể chịu thiệt hại nặng nhất, khi hóa đơn năng lượng tăng vọt trong mùa đông. Câu hỏi đặt ra là: Bên nào sẽ nhượng bộ trước - châu Âu, vốn muốn thúc đẩy ngừng bắn ở Ukraine, hay Nga, nền kinh tế khó có thể trụ vững lâu dài trước sức ép trừng phạt.
Ảnh hưởng đối với Ấn Độ
Các lệnh trừng phạt của Mỹ cũng đặt Ấn Độ vào thế khó. Cách New Delhi phản ứng sẽ ảnh hưởng không chỉ đến kinh tế trong nước mà còn đến quan hệ với Nga - vốn đang ấm dần lên kể từ khi ông Trump vũ khí hóa thương mại và nghiêng về Pakistan sau Chiến dịch Sindoor.
Phản ứng ban đầu của Ấn Độ là thừa nhận và xem xét ảnh hưởng của các biện pháp trừng phạt. Tập đoàn Reliance cùng các công ty dầu khí nhà nước đang cân nhắc lại việc mua dầu Nga, vốn chiếm 34% tổng lượng dầu nhập khẩu của Ấn Độ trong năm nay. Đáng chú ý, 60% lượng dầu Nga mà Ấn Độ mua đến từ Rosneft và Lukoil - hai doanh nghiệp hiện nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ.
Một số chuyên gia dự báo, chi phí nhập khẩu dầu của Ấn Độ có thể tăng khoảng 2%, dù mức tăng này chưa chắc sẽ được chuyển ngay sang người tiêu dùng.
New Delhi sẽ phải hết sức khéo léo để giữ thế cân bằng ngoại giao: Vừa bảo vệ quan hệ với Moscow, vừa duy trì hợp tác với Washington - trong khi vẫn theo đuổi mục tiêu mua thêm hệ thống phòng không của Mỹ. Dự kiến, Tổng thống Putin sẽ đến Ấn Độ vào tháng 12 để tham dự hội nghị song phương.
Mỹ và tham vọng kiểm soát thị trường năng lượng toàn cầu
Mỹ đang ngày càng khẳng định vai trò trung tâm trên thị trường năng lượng thế giới. Trong bối cảnh đó, việc chính quyền Trump cho phép khai thác dầu khí tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Quốc gia Bắc Cực (Alaska) được xem là một phần trong chiến lược năng lượng mới. Động thái này đảo ngược chính sách của thời Biden, vốn bảo vệ khu vực hoang dã rộng lớn - nơi sinh sống của gấu Bắc Cực, tuần lộc và nhiều loài quý hiếm - khỏi hoạt động khai thác dầu khí.
Ông Trump, người lâu nay không thừa nhận sự tồn tại của biến đổi khí hậu, luôn ủng hộ mở rộng khai thác với khẩu hiệu “Khoan, cứ khoan đi”. Giờ đây, ông dường như muốn tận dụng căng thẳng địa chính trị để thúc đẩy khai thác ở Alaska và các khu vực khác - điều gây lo ngại trong bối cảnh thế giới đang chịu áp lực từ khủng hoảng khí hậu.
Xung đột lan rộng trên nhiều mặt trận
Xung đột khởi đầu gần 4 năm trước như một xung đột song phương, nay đã lan rộng ra nhiều lĩnh vực - từ thương mại, năng lượng đến môi trường - và đang tái định hình trật tự quyền lực toàn cầu. Đã đến lúc các bên cần ngồi lại đàm phán để chấm dứt cuộc chiến kéo dài và kiệt quệ này, nhằm khôi phục ổn định cho chính trị và kinh tế thế giới.
Với Ấn Độ, thách thức lớn nhất là duy trì thế cân bằng giữa Nga, EU - đang trong giai đoạn cuối đàm phán hiệp định thương mại tự do - và Mỹ, giữa lúc thế giới biến động, đồng thời bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia không bị đe dọa.
