Lệnh trừng phạt Nga thách thức 'giao kèo im lặng' ở khu nhà giàu Đức

Tegernsee, ở Bavaria (Đức), được biết đến là nơi âm thầm tiếp đón giới siêu giàu. Tuy nhiên, xung đột ở Ukraine khiến dân địa phương chia rẽ về việc liệu có nên thu giữ tài sản của những tài phiệt Nga ở khu vực này.

Nép mình giữa những ngọn núi phủ tuyết trắng, những ngôi làng xung quanh hồ Tegernsee là điểm đến yêu thích của giới thượng lưu trong hàng thế kỷ. Trong những năm gần đây, địa điểm này còn thu hút giới tài phiệt Nga bởi khung cảnh nguyên sơ và bầu không khí thoải mái, theo New York Times.

"Giao kèo im lặng"

Martin Calsow, một tác giả tiểu thuyết tội phạm và sống ở Tegernsee, cho biết thung lũng này trở nên thịnh vượng nhờ việc âm thầm tiếp đón những người giàu có.

“Chỉ cần chúng tôi không đề cập đến điều đó, mọi người đều có thể giàu có. Nó giống như một giao kèo im lặng”, ông cho biết.

Tuy nhiên, “chiến dịch” của Moscow ở Ukraine và các lệnh trừng phạt nhắm vào giới tinh hoa Nga đã khuấy động bầu không khí yên bình của Tegernsee, với những câu hỏi dai dẳng liên quan đến nguồn gốc của sự giàu có ở khu vực này.

Tegernsee được biết đến là địa điểm thường xuyên âm thầm tiếp đón giới tài phiệt Nga. Ảnh: New York Times.

Chính trị gia đảng Xanh Thomas Tomaschek, người nằm trong hội đồng của ngôi làng Rottach-Egern, đã thúc đẩy chính phủ liên bang thu giữ hoặc đóng băng tài sản của giới tài phiệt Nga. Đây là khu vực trên hồ Tegernsee được nhiều nhà tài phiệt Nga âm thầm lui tới.

Đặc biệt, ông Tomaschek đã nhắm tới nhà tài phiệt gốc Uzbekistan Alisher Usmanov, người làm giàu nhờ hoạt động khai thác kim loại và sở hữu ba biệt thự trên hồ.

Một điền trang rộng lớn trên sườn đồi gắn liền với Ivan Shabalov, một ông trùm dầu khí Nga, cũng nằm gần đó. Chưa có lệnh trừng phạt nào nhắm vào vị tỷ phú này, nhưng một số người đặt câu hỏi làm thế nào ông kiếm được hàng tỷ USD vì công ty của ông hợp tác với Gazprom - tập đoàn năng lượng do Điện Kremlin kiểm soát.

Những nghi ngờ ở Tegernsee phản ánh những quan điểm tương tự ở cấp độ quốc gia. Quyết định đóng băng đường ống Nord Stream 2 là biểu tượng cho việc các chính trị gia và doanh nhân Đức buộc phải thừa nhận rằng phương châm "dùng thương mại để thay đổi" của họ đã không điều chỉnh cách tiếp cận của Moscow, mà còn làm tổn hại đến uy tín của chính mình.

Tuy nhiên, cuộc tranh luận ở Tegernsee cho thấy bất chấp sự thay đổi lập trường của chính phủ, một số người hưởng lợi từ mối quan hệ với giới tinh hoa Nga dường như vẫn lặng lẽ chờ sự phẫn nộ kết thúc và trở lại kinh doanh như bình thường.

Ông Usmanov đã ở Tegernsee khi ông được thêm vào danh sách trừng phạt của Liên minh châu Âu vào tháng 2. Tuy nhiên, máy bay riêng của ông có thể khởi hành từ Munich vài giờ sau đó.

Theo nguồn tin ở sân bay, chiếc máy bay đã được đăng ký dưới tên một công ty ở Isle of Man, không phải dưới tên ông Usmanov. Toàn bộ hành khách trong chuyến bay cũng không sử dụng hộ chiếu Nga.

Nhóm báo chí của ông Usmanov cho biết vị tỷ phú không liên quan gì đến cuộc khủng hoảng Ukraine, đồng thời khẳng định Rottach-Egern có “một vị trí đặc biệt trong trái tim ông ấy”.

Trong những tuần gần đây, Đức đang cố gắng củng cố khuôn khổ pháp lý của mình để trừng phạt tài phiệt Nga. Tuy nhiên, điều đó vẫn có thể mất hàng tháng và có khả năng cho các tài phiệt thêm thời gian để di chuyển hoặc cất giấu tài sản.

Tranh cãi

Vào cuối tháng 3, ông Tomaschek đã tổ chức một cuộc biểu tình bên ngoài khu biệt thự của ông Usmanov. Khoảng 300 người biểu tình đã xuất hiện ở đó, gây sốc cho nhiều người dân ở khu vực vốn yên bình.

Josef Bogner, chủ sở hữu một nhà hàng cao cấp ở Rottach-Egern, đã lên tiếng chỉ trích cuộc biểu tình, cho rằng nó ảnh hưởng đến khu vực.

Người đứng đầu làng Rottach-Egern đã cố gắng ngăn cản ông Tomaschek dàn dựng cuộc biểu tình, gọi đó là "cuộc săn phù thủy". Một số người khác trong hội đồng cũng không đồng tình với kế hoạch của ông Tomaschek.

Kể từ đó, ông Tomaschek cho biết thường xuyên nhận được thư và các cuộc điện thoại thể hiện sự giận dữ của người dân.

Christina Häussinger, biên tập viên của Tegernseerstimme, một tờ báo địa phương, cũng phải đối mặt với trường hợp tương tự. Khi bà đi dạo trên đường phố và cố gắng phỏng vấn người dân địa phương, nhiều người đã từ chối.

“Bạn mang đến sự xấu hổ và rắc rối ở đây”, một người đàn ông càu nhàu. Tờ báo của bà Häussinger thường xuyên điều tra tài sản của các nhà tài phiệt và những cư dân siêu giàu khác.

Hoàng hôn ở làng Rottach-Egern. Ảnh: New York Times.

Andreas Kitzerow, một thợ giúp cải tạo các biệt thự của Usmanov, cho biết không thích các bài báo của bà.

“Tôi chỉ thấy điều đó thật thái quá. Ông ấy luôn tỏ ra dè dặt, và ông ấy không liên quan gì đến xung đột”, ông Kitzerow nói về ông Usmanov.

Vài tuần sau khi ông Usmanov rời Tegernsee, hàng xóm của vị tỷ phú đã nhìn thấy 2 chiếc ôtô sang trọng trong hầm để xe của một tòa nhà nơi các vệ sĩ của ông sống. Họ nói rằng đã nhiều lần yêu cầu các quan chức kiểm tra chiếc xe để xem liệu chúng có thể bị thu giữ theo các biện pháp trừng phạt.

Sau khi một nhà báo phát hiện và công bố những bức ảnh về những chiếc xe, chúng đã biến mất. Những người hàng xóm của ông Usmanov cho biết đã chứng kiến một trong những vệ sĩ rời đi cùng những chiếc xe này.

Ngay cả khi các nhà điều tra cố gắng thu giữ những chiếc xe, họ có thể gặp khó khăn. Các tài sản thuộc sở hữu của ông Usmanov và ông Shabalov khó có thể truy tìm do chúng được đăng ký dưới các công ty vỏ bọc hoặc được người thân sở hữu trên giấy tờ.

Luật hiện hành của Đức cũng không giúp được gì trong trường hợp này do không phải tất cả cơ quan có trách nhiệm theo dõi tài sản đều có quyền truy cập tài liệu cần thiết. Trong nhiều trường hợp, cũng không rõ cơ quan chính phủ nào chịu trách nhiệm về việc gì.

Khi “chiến dịch quân sự” ở Ukraine kéo dài, các biệt thự ở Tegernsee vẫn đóng cửa.

Ngoài ra, ông Tomaschek cũng cho biết không có kế hoạch biểu tình nào nữa. "Chúng tôi đã làm những gì có thể. Bây giờ nhà nước phải vào cuộc”, ông Tomaschek nói.

Nga tung video trực thăng Ka-52 bắn tên lửa tấn công mục tiêu Ukraine Bộ Quốc phòng Nga hôm 13/5 công bố video trực thăng tấn công Ka-52 tác chiến tại Ukraine. Tuy nhiên, địa điểm ghi hình của video chưa thể được kiểm chứng.

Vân Đinh

Theo New York Times