LHQ ấn tượng với nỗ lực khắc phục hậu quả bom mìn và vai trò GGHB của Việt Nam

Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc phụ trách hoạt động gìn giữ hòa bình Jean-Pierre Lacroix phát biểu tại cuộc gặp gỡ báo chí. Ảnh: TTXVN phát

Việt Nam vẫn đang đối mặt với một thách thức to lớn từ bom mìn còn sót lại sau chiến tranh, với 17,7% tổng diện tích lãnh thổ bị ô nhiễm. Với năng lực hiện tại, chỉ khoảng 40.000 đến 50.000 hecta đất được rà phá mỗi năm, đồng nghĩa với việc sẽ mất từ 150 đến 180 năm để hoàn thành toàn bộ công việc trên ước tính 5,6 triệu hecta diện tích ô nhiễm. Bom mìn còn cản trở nghiêm trọng nỗ lực phát triển kinh tế - xã hội, gây ảnh hưởng đến các dự án hạ tầng, canh tác và giáo dục.

Tuy nhiên, trước quy mô thách thức này, Việt Nam đã thể hiện một "quyết tâm chính trị vô cùng mạnh mẽ" và tinh thần làm chủ quốc gia, đặt ra mục tiêu cao.

Theo thông tin từ Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam (VNMAC), Chính phủ Việt Nam đang xây dựng đề án nhằm rút ngắn thời gian khắc phục hậu quả bom mìn xuống còn khoảng 35 đến 40 năm, với mục tiêu cơ bản làm sạch bom mìn đến độ sâu 0,5 m vào năm 2065. Để hiện thực hóa mục tiêu này, Việt Nam đang xây dựng Pháp lệnh Khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh và Chiến lược quốc gia về giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn.

Ông Lacroix nhấn mạnh tầm quan trọng của việc áp dụng cách tiếp cận hài hòa giữa hành động bom mìn với phát triển kinh tế - xã hội và phát triển bền vững. Dự án "Hành động bom mìn vì làng hòa bình Việt Nam - Hàn Quốc" là một ví dụ điển hình về sự kết nối chặt chẽ giữa hoạt động rà phá bom mìn với phát triển bền vững, trả lại đất sạch cho các mục đích văn hóa, giáo dục và tăng cường khả năng phục hồi của các vùng đất bị ô nhiễm.

Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc đã rút ra ba bài học kinh nghiệm quan trọng cho Việt Nam, có thể chia sẻ với cộng đồng quốc tế, bao gồm: Quyết tâm chính trị mạnh mẽ, tinh thần làm chủ quốc gia; nền tảng thể chế mạnh mẽ với việc thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia, Kế hoạch hành động quốc gia dài hạn; chính sách rõ ràng về hành động bom mìn.

Ông Lacroix cũng đề cao việc tiếp cận tích hợp nhằm gắn kết hoạt động phòng chống bom mìn với các lĩnh vực như nông nghiệp, phát triển bền vững và phát triển kinh tế - xã hội. Ngoài ra, quan hệ đối tác chặt chẽ giữa Việt Nam với các tổ chức quốc tế như Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) cũng là một yếu tố then chốt.

Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc nhấn mạnh, Liên hợp quốc cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ các nỗ lực của Việt Nam trong việc khắc phục hậu quả bom mìn, đảm bảo người dân có thể sống một cuộc sống an toàn và hòa bình. Liên hợp quốc đánh giá cao Việt Nam là một thành viên rất có trách nhiệm và tích cực, luôn ủng hộ mạnh mẽ chủ nghĩa đa phương và mối quan hệ bền vững với Liên hợp quốc. Việt Nam được xem là một "tấm gương" về quyết tâm chính trị với khuôn khổ hành động rõ ràng trong khắc phục hậu quả bom mìn.

* Việt Nam - thành viên tích cực trong hoạt động gìn giữ hòa bình

Theo Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc, bên cạnh công tác khắc phục hậu quả bom mìn, Việt Nam cũng được đánh giá cao về những đóng góp tích cực vào các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.

Lực lượng gìn giữ hòa bình Việt Nam, bao gồm sĩ quan cảnh sát, đơn vị công binh ở Abyei và bệnh viện dã chiến cấp 2 ở Nam Sudan, đã có những đóng góp đáng kể và được cộng đồng địa phương đánh giá rất cao. Bộ Công an Việt Nam hiện cũng đang đào tạo cán bộ và sĩ quan để chuẩn bị tham gia lực lượng này.

“Chúng tôi trân trọng và cảm ơn sự ủng hộ của Việt Nam dành cho Liên hợp quốc nói chung và Lực lượng Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc nói riêng”, Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc Jean-Pierre Lacroix nhấn mạnh.

Liên hợp quốc đặc biệt ưu tiên Chương trình nghị sự về Phụ nữ, Hòa bình và An ninh. Việt Nam đã thể hiện sự chủ động trong việc thúc đẩy vai trò của phụ nữ, đạt và vượt chỉ tiêu về số lượng nữ sĩ quan tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình. Việt Nam đặt mục tiêu tăng tỷ lệ nữ trong lực lượng này lên 20% trong giai đoạn 2026-2027.

Từ tháng 6/2014 đến nay, Bộ Quốc phòng Việt Nam đã triển khai thành công gần 1.100 cán bộ, nhân viên tới các phái bộ gìn giữ hòa bình và Trụ sở Liên hợp quốc theo hình thức cá nhân và đơn vị. Về hình thức cá nhân, Bộ Quốc phòng Việt Nam đã cử gần 153 lượt sĩ quan đi làm các nhiệm vụ Sĩ quan tham mưu, Quan sát viên quân sự của Liên hợp quốc (tại các phái bộ UNMISS - Nam Sudan, MINUSCA - Cộng hòa Trung Phi, UNISFA - khu vực Abyei và Trụ sở Liên hợp quốc tại New York).

Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc phụ trách hoạt động gìn giữ hòa bình Jean-Pierre Lacroix phát biểu tại cuộc gặp gỡ báo chí. Ảnh: TTXVN phát

Về hình thức đơn vị, từ tháng 10/2018 đến nay, Việt Nam triển khai thành công 6 bệnh viện dã chiến cấp 2 tới phái bộ UNMISS tại Nam Sudan và từ tháng 5/2022, đã có 3 đội Công binh được triển khai tới phái bộ UNISFA tại khu vực Abyei.

Đáng chú ý, hiện nay tỷ lệ nữ quân nhân Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc đạt trên 16%, cao hơn đáng kể so với tỷ lệ trung bình của các nước cử quân khác. Trong thời gian tới, Bộ Quốc phòng Việt Nam cam kết tiếp tục duy trì, tăng cường tỷ lệ nữ tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình, hướng tới tiêu chí đạt trên 20% đối với hình thức cá nhân và trên 15% đối với hình thức đơn vị trong giai đoạn 2025-2030.

Việt Đức (TTXVN)