Liên Hà - Đông Anh - Hà Nội: Hàng chục gói thầu trăm tỉ, tiết kiệm được hơn 300 triệu đồng
Từ năm 2018 đến nay, UBND xã Liên Hà, huyện Đông Anh, TP. Hà Nội tổ chức đấu thầu hơn 40 gói thầu xây lắp với tổng mức đầu tư gần 160 tỉ đồng nhưng chỉ tiết kiệm được hơn 300 triệu đồng. Điều đáng nói là ngoài hệ số tiết kiệm cực thấp, hàng loạt gói thầu này chỉ xoay quanh các nhà thầu quen thuộc trên địa bàn.
Theo thống kê của PV, từ cuối năm 2018 đến tháng 2/2020, UBND xã Liên Hà (huyện Đông Anh, TP Hà Nội) đã đại diện làm chủ đầu tư, tổ chức mời thầu hơn 40 gói thầu xây lắp bằng hình thức đấu thầu qua mạng. Các gói thầu này đa số là sử dụng ngân sách nhà nước để xây dựng hạ tầng phát triển địa phương.
Tuy nhiên, điều dễ dàng nhận thấy sau khi công bố kết quả đấu thầu của các gói thầu trên là hệ số tiết kiệm rất thấp: 40 gói thầu với tổng mức đầu tư gần 160 tỉ đồng nhưng chỉ tiết kiệm được hơn 300 triệu đồng (tỉ lệ tiết kiệm là 0,18%).
Hàng chục gói thầu ở xã Liên Hà được lựa chọn nhà thầu với hệ số tiết kiệm rất thấp.
Có những gói thầu, sau khi lựa chọn nhà thầu, chủ đầu tư chỉ tiết kiệm được mấy chục nghìn đồng, như gói thầu: Cải tạo hệ thống thoát nước từ ao Bờ Giếng đấu nối vào hệ thống thoát nước ao trước Chùa Phổ Lại thôn Hà Phong. Gói thầu này có giá dự toán là 5.230.959.900 đồng, giá trúng thầu của Công ty Cổ phần Dịch vụ thương mại và Xây dựng Hoàng Việt là 5.230.916.000 đồng (tiết kiệm được 43.900 đồng).
Trong danh sách hơn 41 gói thầu mà chúng tôi thu thập được, thì gói thầu tiết kiệm cao nhất là gói xây lắp, thuộc dự án: Cải tạo, nâng cấp sân thể thao và điểm vui chơi trung tâm xã Liên Hà. Gói thầu này được UBND xã Liên Hà đấu thầu qua mạng có giá dự toán là 4.562.275.000 đồng, giá trúng thầu là 4.492.411.000 đồng (tiết kiệm được 69.864.000 đồng). Còn lại, hầu hết các gói thầu đều tiết kiệm được từ vài triệu đồng đến vài chục triệu đồng. Từ đầu năm 2020 đến nay, UBND xã Liên Hà tổ chức lựa chọn nhà thầu cho 7 gói thầu xây lắp với tổng mức đầu tư là 60.577.310.000 đồng. Tuy nhiên, trong 7 gói thầu này, số tiền tiết kiệm được sau đấu thầu chỉ là hơn 70 triệu đồng (tỉ lệ tiết kiệm là 0,11%).
Cụ thể, ngày 21/01/2020, ông Phạm Văn Nam, Chủ tịch UBND xã Liên Hà ký liên tiếp hai quyết định số 48/QĐ-UBND và 50/QĐ-UBND về việc lựa chọn Công ty Cổ phần Dịch vụ thương mại và Xây dựng Hoàng Việt là đơn vị trúng 2 gói thầu xây lắp trên địa bàn. Thứ nhất là gói thầu Xây lắp (bao gồm cả chi phí hạng mục chung), thuộc Dự án: Cải tạo, nạo vét và kè hồ Hà Hương, thôn Hà Hương, xã Liên Hà. Gói thầu này có giá là 7.670.249.000 đồng, giá trúng thầu là 7.656.529.000, tiết kiệm được 13.720.000 đồng (tỉ lệ là 0,17%). Tiếp đến là gói thầu Xây lắp (bao gồm cả chi phí hạng mục chung), thuộc Dự án: Xây dựng hạ tầng, trồng cây xanh khu vực từ ao Bờ Giếng đến chùa Phổ Lại thôn Hà Phong, xã Liên Hà. Gói thầu này cũng chỉ tiết kiệm được 12.952.000 đồng (tỉ lệ là 0,12%).
2 gói thầu Cải tạo, nạo vét và kè ao nhà văn hóa thôn Hà Lỗ và Cải tạo, nâng cấp hệ thống đường giao thông, chiếu sáng, thoát nước và cây xanh khu cạnh nhà văn hóa thôn Hà Lỗ đều do Công ty Thăng Long Hà Nội trúng thầu.
Ngày 3/2/2020, ông Phạm Văn Nam, Chủ tịch UBND xã Liên Hà tiếp tục kí Quyết định số 62/QĐ-UBND về việc lựa chọn Công ty Cổ phần Dịch vụ thương mại và Xây dựng Hoàng Việt thực hiện gói thầu Xây lắp (bao gồm cả chi phí hạng mục chung), thuộc Dự án: Trồng cây xanh kết hợp cải tạo, nạo vét kè ao trước chùa thôn Đại Vĩ. Gói thầu này có tổng mức đầu tư là 9.858.898.000 đồng, giá trúng thầu là 9.847.645.000 đồng, tiết kiệm được 11.253.000 đồng (tỉ lệ là 0,11%).
Ở 4 gói thầu còn lại, sau khi lựa chọn nhà thầu, mỗi gói thầu cũng chỉ tiết kiệm được 5-10 triệu đồng. Cụ thể, gói thầu: Thi công xây lắp, thuộc Dự án: Cải tạo, nạo vét và kè ao nhà văn hóa thôn Hà Lỗ, xã Liên Hà tiết kiệm được 10.602.000 đồng (gói thầu có mức đầu tư là 12.752.897.000, Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và Phát triển Thăng Long Hà Nội trúng thầu 12.742.295.000 đồng); gói thầu: Thi công xây lắp, thuộc Dự án: Cải tạo, nâng cấp hệ thống đường giao thông, chiếu sáng, thoát nước và cây xanh khu cạnh nhà văn hóa thôn Hà Lỗ, xã Liên Hà có tổng mức đầu tư 9.964.768.000 đồng là sau khi lựa chọn nhà thầu tiết kiệm được 10.546.000 đồng (Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và Phát triển Thăng Long Hà Nội trúng thầu với giá 9.954.222.000 đồng); gói thầu: Xây lắp thuộc Dự án: Mở rộng và hoàn thiện sân thể thao và điểm vui chơi trung tâm xã Liên Hà tiết kiệm được 5.491.000 đồng (giá gói thầu: 3.192.851.000 đồng, Công ty Cổ phần Đầu tư thương mại và Xây dựng Bảo An trúng thầu với giá 3.187.360.000 đồng); gói thầu: Xây lắp thuộc Dự án: Xây dựng hạ tầng khu sinh hoạt cộng đồng kết hợp trồng cây xanh phía Bắc nhà văn hóa thôn Hà Hương, xã Liên Hà tiết kiệm được 7.090.000 đồng (giá gói thầu: 6.619.164.000 đồng, Công ty Bảo An trúng thầu với giá 6.612.074.000đồng).
Ngoài hệ số tiết kiệm thấp khi tổ chức lựa chọn nhà thầu, điều mà chúng tôi nhận thấy là từ 2018 đến tay, hầu hết các gói thầu đều lựa chọn một số nhà thầu quen thuộc trên địa bàn. Trong đó, đáng chú ý như Công ty Cổ phần Dịch vụ thương mại và Xây dựng Hoàng Việt, Công ty TNHH Xây dựng và Phát triển thương mại Vạn Lợi, Công ty Cổ phần Đầu tư thương mại và Xây dựng Bảo An, Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và Phát triển Thăng Long Hà Nội…
Gói thầu Xây lắp thuộc Dự án: Trồng cây xanh kết hợp cải tạo, nạo vét kè ao trước chùa thôn Đại Vĩ do Công ty Hoàng Việt trúng thầu đang được thi công.
Đối với nhà thầu là Công ty Hoàng Việt, từ 2018 đến nay trúng 8 gói thầu với tổng giá trị khoảng 56 tỉ đồng; Công ty Vạn Lợi từ tháng 10/2018 đến tháng 6/2019 cũng trúng 6 gói thầu với gần 17 tỉ đồng; Công ty Bảo An từ 2018 đến nay trúng 5 gói với gần 20 tỉ đồng; Công ty Thăng Long Hà Nội trúng 3 gói hơn 24 tỉ đồng…
Trong năm 2020, trong 7 gói thầu xây lắp được tổ chức lựa chọn nhà thầu qua mạng, 3 công ty trên cũng “chia nhau” để trúng, trong đó, Công ty Hoàng Việt 3 gói, Công ty Bảo An 2 gói, Công ty Thăng Long Hà Nội 2 gói. Các gói thầu này, khi tổ chức lựa chọn nhà thầu, đều chỉ có duy nhất một nhà thầu tham gia và trúng thầu.
Theo các chuyên gia trong lĩnh vực đấu thầu, nếu gói thầu có số lượng nhà thầu tham dự ít sẽ hạn chế trong việc lựa chọn nhà thầu đáp ứng về năng lực và kinh nghiệm. Ngoài ra, với việc gói thầu chỉ có 1 nhà thầu tham dự thì sẽ làm giảm tính cạnh tranh trong đấu thầu cũng như khó có thể nâng tỉ lệ tiết kiệm ngân sách cho nhà nước.
Thực tế, qua thống kê kết quả lựa chọn nhà thầu nhiều gói thầu xây lắp trong những năm qua, số lượng gói thầu có giá trúng thầu sát giá gói thầu còn phổ biến ở nhiều địa phương. Và trong những gói thầu này, nhà thầu trúng thầu thường là các nhà thầu “quen” với chủ đầu tư/bên mời thầu, với tần suất trúng thầu rất lớn.
Ngược lại, một số gói thầu lựa chọn nhà thầu qua mạng có sự tham dự của nhiều nhà thầu, mức độ cạnh tranh rất cao, giảm giá có thể lên tới gần 20%. Cho nên theo các chuyên gia, để nâng cao tỉ lệ tiết kiệm, chủ đầu tư/bên mời thầu cần minh bạch trong việc lựa chọn nhà thầu.
