Lỗ hổng trong quản lý, kiểm soát xe 'hai khúc' biển số Lào

Trong khi nhiều địa phương siết chặt trọng tải xe 'hai khúc' qua cửa khẩu thì ở Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo, hàng loạt xe có trọng tải 50 tấn, thậm chí trên 60 tấn vẫn ngang nhiên lăn bánh vào nội địa.

Đoàn xe nối thùng đổ đèo trên Quốc lộ 8A đoạn qua tỉnh Hà Tĩnh trước khi về Cảng Cửa Lò (Nghệ An). (Ảnh: Hữu Quyết/TTXVN)

Đoàn xe nối thùng đổ đèo trên Quốc lộ 8A đoạn qua tỉnh Hà Tĩnh trước khi về Cảng Cửa Lò (Nghệ An). (Ảnh: Hữu Quyết/TTXVN)

Việc ký kết Hiệp định tạo điều kiện thuận lợi cho phương tiện cơ giới đường bộ qua lại biên giới giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào và Nghị định thư thực hiện Hiệp định trên vào năm 2010 giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào đã mở ra cơ hội hợp tác giao thương phát triển kinh tế giữa Lào và Việt Nam; tạo tiền đề cho doanh nghiệp, người dân hai nước được tham gia vào hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa qua lại với nhau.

Tuy nhiên, hiện nay công tác quản lý, kiểm soát các phương tiện xe ô tô kéo rơ moóc nhiều cụm trục còn gọi xe "hai khúc" biển số Lào tại các tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh đã bộc lộ những lỗ hổng, gây ra nhiều hệ quả tiêu cực đối với hạ tầng giao thông, sự công bằng cạnh tranh trong hoạt động kinh doanh vận tải.

Theo Thông tư 39/2024/TT-BGTVT quy định về tải trọng, khổ giới hạn của đường bộ; lưu hành xe quá khổ giới hạn, xe quá tải trọng, xe bánh xích trên đường bộ; hàng siêu trường, siêu trọng, vận chuyển hàng siêu trường, siêu trọng; xếp hàng hóa trên phương tiện giao thông đường bộ; cấp giấy phép lưu hành cho xe quá tải trọng, xe quá khổ giới hạn, xe bánh xích, xe vận chuyển hàng siêu trường, siêu trọng trên đường bộ, trường hợp xe ôtô kéo rơmoóc nhiều cụm trục thì khối lượng toàn bộ của tổ hợp xe không quá 45 tấn.

Thế nhưng trong thời gian dài, phương tiện xe ôtô kéo rơmoóc nhiều cụm trục biển số Lào còn gọi xe "hai khúc" vẫn ngang nhiên lưu thông trên các tuyến đường tại Nghệ An, Hà Tĩnh.

Với trọng tải lớn, trong khi hạ tầng giao thông còn yếu cùng với sự thiếu kiểm soát của các cơ quan chức năng khiến nhiều tuyến giao thông xuống cấp nghiêm trọng. Không dừng lại ở đó, với kích thước chiều dài gần 20m, việc di chuyển trên các tuyến đường nhỏ hẹp còn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông.

Né trạm thu phí, phá nát đường huyện ở Nghệ An

Những năm trở lại đây, đặc biệt sau khi cầu Yên Xuân (bắc qua sông Lam, nối liền xã Long Xá, huyện Hưng Nguyên với xã Trung Phúc Cường, huyện Nam Đàn) tỉnh Nghệ An hoàn thành, thông xe năm 2016, tình trạng xe trọng tải lớn né Trạm thu phí cầu Bến Thủy đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với hạ tầng giao thông địa phương.

Hàng ngày, hàng chục xe thân liền kéo rơmoóc, hay còn gọi là xe "hai khúc" mang biển số Lào, chở quặng với tổng trọng tải lớn di chuyển trên tuyến đường ĐH20, khiến mặt đường nhanh chóng xuống cấp nghiêm trọng.

Qua khảo sát thực tế, xe "hai khúc" biển số Lào thường có tổng trọng tải (xe và hàng) lên đến 50 tấn, thậm chí trên 60 tấn, vượt xa mức 45 tấn của các dòng xe tương đương tại Việt Nam.

 Đoàn xe "hai khúc" lưu thông trên đoạn đường tránh Vinh, tỉnh Nghệ An. (Ảnh: Văn Tý/TTXVN)

Đoàn xe "hai khúc" lưu thông trên đoạn đường tránh Vinh, tỉnh Nghệ An. (Ảnh: Văn Tý/TTXVN)

Cuối tháng 5/2025, trong cái nắng gắt nồng, oi bức, chúng tôi có mặt tại xã Trung Phúc Cường, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Tuyến đường ĐH20 đi qua địa bàn xã dù đã được cắm biển hạn chế tổng trọng tải 30 tấn nhưng tình trạng xe quá tải vẫn ngang nhiên hoạt động, diễn ra thiếu kiểm soát, gây bức xúc trong cộng đồng.

Mặt đường xuống cấp nghiêm trọng, với chi chít ổ voi, ổ gà gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông. Đặc biệt khi màn đêm buông xuống, con đường trở nên tấp nập với đoàn xe "hai khúc" chở quặng từ Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo (Hà Tĩnh) về Cảng Cửa Lò (Nghệ An).

Dù chính quyền địa phương liên tục trích ngân sách để sửa chữa, tình trạng xuống cấp vẫn tái diễn, gây nguy cơ mất an toàn giao thông. Một số phương tiện thậm chí chọn đi vào đường dân sinh để tránh đoạn đường hư hỏng, dẫn đến tình trạng xung đột và mất an ninh trật tự khi người dân dựng rào chặn lối đi.

Trước tình trạng này, chính quyền địa phương đã liên tục xin kinh phí sửa chữa nhưng cũng như "ném đá ao bèo." Ông Nguyễn An Toàn, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Trung Phúc Cường, huyện Nam Đàn, cho biết những xe "hai khúc" biển số của Lào thường hoạt động vào ban đêm với trọng tải vượt xa khả năng chịu đựng của mặt đường.

Năm 2024, huyện Nam Đàn đã chi 1,2 tỷ đồng để tu sửa nhưng chỉ duy trì được 6-7 tháng. Gần đây, xã tiếp tục trích 40 triệu đồng để khắc phục tạm thời, song hiện nay mặt đường đã xuống cấp không đảm bảo an toàn cho người dân khi tham gia giao thông.

Tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông

Ngược lên Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo (Hà Tĩnh), chúng tôi dễ dàng bắt gặp từng đoàn xe "hai khúc" mang biển số Lào sau nối đuôi nhau chờ hoàn tất thủ tục thông quan trước khi di chuyển vào nội địa Việt Nam.

Để tập kết hàng hóa tại cảng Cửa Lò (Nghệ An) đoàn xe "hai khúc" sẽ di chuyển trên hàng chục km tuyến Quốc lộ 8A, đi qua 2 huyện Hương Sơn, Đức Thọ (Hà Tĩnh) trước khi vào địa bàn Nghệ An.

Bám theo sau những xe "hai khúc" biển số Lào trên hành trình chở quặng xuôi tuyến Quốc lộ 8A cảm nhận rõ sự cồng kềnh, nguy hiểm khi các xe này vào các khúc cua, dốc cao, cầu cạn.

 Đoàn xe "hai khúc" sau khi làm xong thủ tục thông quan tại Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo (Hà Tĩnh) chuẩn bị lưu thông vào nội địa Việt Nam. (Ảnh: Xuân Tiến/TTXVN)

Đoàn xe "hai khúc" sau khi làm xong thủ tục thông quan tại Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo (Hà Tĩnh) chuẩn bị lưu thông vào nội địa Việt Nam. (Ảnh: Xuân Tiến/TTXVN)

Không riêng người dân sinh sống, kinh doanh bán buôn dọc hai bên đường tuyến Quốc lộ 8A, tại những tuyến đường nhỏ, hẹp, kết cấu hạ tầng giao thông chưa đồng bộ (chưa có hệ thống phòng vệ mềm, chưa chia làn đường, không có dải phân cách cứng, lề đường còn thiếu, nhỏ hẹp...) loại xe hai khúc này lưu thông qua lại mỗi ngày càng trở thành nỗi ám ảnh đối với người tham gia giao thông.

Đơn cử như tuyến tỉnh lộ ĐT 542 đoạn qua địa bàn xã Thông Tân, huyện Hưng Nguyên (Nghệ An). Theo tìm hiểu, đường ĐT 542 chạy qua địa bàn này khoảng 3,5 km, dọc chiều dài tuyến một bên là sông, một bên nhà và các công trình dân sinh.

Người dân địa phương cho hay bề rộng tuyến đường nhỏ, hành lang an toàn giao thông chưa đồng bộ, nhiều đoạn chưa phân làn. Trong khi, đây là tuyến đường chính nên vào giờ cao điểm sáng, chiều ngoài một lượng công nhân đi làm bằng phương tiện xe máy cá nhân thì còn rất nhiều học sinh và người dân lưu thông. Vì vậy, việc xe "hai khúc" lưu thông trên tuyến đường này gây nên nỗi lo lắng, ghê sợ cho người điều khiển phương tiện xe máy, người đi bộ.

Đặc biệt, tại điểm đấu nối tỉnh lộ ĐT542 vào cầu Yên Xuân có Chợ Vực (thuộc xã Long Xá, huyện Hưng Nguyên, Nghệ An), nơi mỗi ngày tập trung rất nhiều người dân trên địa bàn 2 xã Long Xá, Thông Tân đến bán buôn, trao đổi hàng hóa, kinh doanh. Mỗi khi xe "hai khúc" qua đây, người dân phải né tránh trong nỗi lo lắng, bất an. Điểm chợ trở thành nơi nguy cơ mất an toàn giao thông, nhiều khi gây ách tắc cục bộ.

Hơn thế, sự chênh lệch trọng tải giữa xe "hai khúc" biển kiểm soát Lào và xe tương tự được phép lưu thông ở nội địa đang tạo áp lực cạnh tranh lên doanh nghiệp vận tải, tác động tiêu cực đến môi trường cạnh tranh thị trường logistics trong nước.

Thiệt đơn, thiệt kép

Theo Điều 4, Hiệp định tạo điều kiện thuận lợi cho phương tiện cơ giới đường bộ qua lại biên giới Việt Nam và Lào ký ngày 13/4/2009 nêu rõ: "Phương tiện khi hoạt động trên lãnh thổ của Bên kia phải tuân thủ pháp luật và quy định về giao thông vận tải đường bộ của Bên đó".

Thế nhưng thực tế nhiều năm qua đã diễn ra một nghịch lý, loại xe ôtô kéo rơmoóc nhiều cụm trục biển số Lào (còn gọi là xe "hai khúc") đã và đang lưu thông tại Việt Nam thì không thực hiện đăng ký, đăng kiểm. Trong khi đó, đơn vị doanh nghiệp vận tải tại Việt Nam lại không được sử dụng phương tiện này trong hoạt động kinh doanh.

 Trong nước doanh nghiệp không thể đăng kiểm, đăng ký, sử dụng dòng xe “hai khúc” này. (Ảnh: Văn Tý/TTXVN)

Trong nước doanh nghiệp không thể đăng kiểm, đăng ký, sử dụng dòng xe “hai khúc” này. (Ảnh: Văn Tý/TTXVN)

Theo quy định tại Điều 15, Thông tư 39/2024/TT-BGTVT hiện nay, ngoài loại xe có tổng trục bằng 6 hoặc lớn hơn và khoảng cách từ tâm chốt kéo đến tâm trục bánh đầu tiên của sơmi rơmoóc lớn hơn 6,5m, khối lượng toàn bộ của tổ hợp xe không quá 48 tấn thì có dòng xe tương tự như xe "hai khúc" đó là xe ôtô kéo rơmoóc nhiều cụm trục với khoảng cách tính từ tâm lỗ chốt kéo của thanh kéo đến tâm trục trước hoặc điểm giữa của cụm trục trước của rơmoóc đo theo mặt phẳng nằm ngang của thanh kéo lớn hơn hoặc bằng 3m, khối lượng toàn bộ của tổ hợp xe cũng chỉ không quá 45 tấn.

Như vậy, tổng trọng tải tối đa của xe tổ hợp ở Việt Nam chỉ từ 45-48 tấn (trừ xe siêu trường, siêu trọng). Trong khi đó, như tìm hiểu của phóng viên, đối với xe ở Lào thường không ghi tải trọng trong đăng ký hoặc nếu có thì rất lớn.

Thực tế trên khiến nhiều doanh nghiệp trong nước chịu sự cạnh tranh mất công bằng. Theo ông N.V.L, Giám đốc một doanh nghiệp vận tải chuyên tuyến Việt Nam-Lào, hiện nay theo quy định của Lào thì doanh nghiệp vận tải Việt Nam không được nhập cảnh sang Lào nếu xe không chở theo hàng hóa.

Trong khi đó, xe "hai khúc" biển kiểm soát Lào vô tư lưu thông vào nội địa Việt Nam với trọng tải từ 50 đến trên 60 tấn khiến xe của doanh nghiệp vận tải ở Việt Nam không thể cạnh tranh về giá cước. Hệ quả là, một số doanh nghiệp trong nước buộc phải ngừng hoặc cắt giảm số lượng phương tiện do thua lỗ.

Anh Trần Văn H., lái xe tải ở huyện Diễn Châu, Nghệ An, cho biết cạnh tranh với xe hai khúc biển số Lào trong vận chuyển hàng hóa là điều rất khó. Như xe tải của anh để chở hết hơn 100 tấn phải cần đến 3 chuyến. Trong khi xe "hai khúc" biển số Lào chỉ cần 2 chuyến.

Nếu xét trên cùng một độ dài hành trình tuyến đường, những chi phí chính thức mà xe anh bỏ ra cao hơn rất nhiều lần so với xe "hai khúc" biển số Lào. Vẫn biết, cơ chế thị trường, sự cạnh tranh trong hoạt động kinh doanh vận tải nói chung, đường bộ nói riêng là tất yếu, nhưng trong "sân chơi" có sự hiện diện xe "hai khúc" biển Lào thì phần thua biết chắc là sẽ nhận về mình.

Cần đảm bảo quyền lợi doanh nghiệp trong nước

Theo tìm hiểu của phóng viên, do khó khăn trong cạnh tranh kinh doanh vận tải, một số doanh nghiệp vận tải Việt Nam phải sang Lào tìm cách hợp tác để lấy pháp nhân Lào để mua xe "hai khúc." Điều này không chỉ khiến cho doanh nghiệp mất thêm nhiều khoản chi phí mà còn khiến Nhà nước chịu thiệt hại. Bởi thực tế thực trạng này diễn ra, các nguồn thu về môi trường, phí đường bộ... nhà nước đều không thu được.

 Tổng trọng tải chiếc xe hai khúc biển kiểm soát UN3622 lên đến hơn 63 tấn. (Ảnh: Văn Tý/TTXVN)

Tổng trọng tải chiếc xe hai khúc biển kiểm soát UN3622 lên đến hơn 63 tấn. (Ảnh: Văn Tý/TTXVN)

Theo ông N.V.N, Giám đốc doanh nghiệp vận tải tại thành phố Vinh, Nghệ An, cơ quan chức năng cần có biện pháp quản lý dòng xe "hai khúc" để đảm bảo hạ tầng giao thông không bị tác động xấu, nghiêm trọng hơn là bị phá hủy; đồng thời đảm bảo sự công bằng trong môi trường cạnh tranh với doanh nghiệp vận tải trong nước.

Trong trường hợp không cấm loại phương tiện này hoạt động, thì cần đảm bảo trọng tải theo đúng quy định ở Việt Nam hoặc "cởi trói" cho phép doanh nghiệp trong nước mua, đăng ký và sử dụng loại xe "hai khúc" như các doanh nghiệp nước ngoài.

Áp lực cho cơ quan quản lý nội địa

Thực trạng xe "hai khúc" biển kiểm soát Lào với trọng tải lớn lưu thông ở Việt Nam đã được phản ánh rất nhiều. Ngày 20/12/2022, Tổng cục Hải quan (nay là Cục Hải quan) cũng có văn bản 5516/TCHQ-GSQL yêu cầu Cục Hải quan (nay là Chi cục Hải quan) các tỉnh, thành phố thực hiện một số biện pháp kiểm soát đối với phương tiện quá tải, quá khổ giới hạn vận chuyển hàng hóa chịu sự giám sát của hải quan. Theo đó, không giải quyết thủ tục hải quan thông quan nhập cảnh, kẹp chì hải quan đối với phương tiện hàng hóa chở quá tải trọng.

Hai tháng sau, ngày 3/2/2023, Tổng cục Hải quan tiếp tục có công văn hỏa tốc số 460/TCHQ-GSQL chỉ rõ nếu các cơ quan chức năng trong nội địa kiểm tra phát hiện phương tiện vận tải vi phạm quy định về quá khổ, quá tải, phương tiện chở thùng hàng tự chế container được cơ quan hải quan niêm phong kẹp chì, cho thông quan lưu thông nội địa thì Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, thành phố xem xét xử lý trách nhiệm, điều chuyển khỏi vị trí công tác đối với lãnh đạo Chi cục và các công chức liên quan đến việc thực hiện thủ tục hải quan cho các phương tiện vận tải này.

Trong khi nhiều địa phương thực hiện nghiêm các biện pháp kiểm soát về quá khổ quá tải thì tại Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo (Hà Tĩnh), mỗi ngày có hàng chục đến hàng trăm lượt xe "hai khúc" được thông quan gây khó khăn cho công tác kiểm tra, kiểm soát nội địa.

Thượng tá Nguyễn Nam Hồng, Phó Trưởng phòng Phòng Cảnh sát Giao thông (Công an tỉnh Nghệ An), cho biết xe "hai khúc" thuộc loại xe ôtô kéo rơmoóc nhiều cụm trục với khoảng cách tính từ tâm lỗ chốt kéo của thanh kéo đến tâm trục trước hoặc điểm giữa của cụm trục trước của rơmoóc đo theo mặt phẳng nằm ngang của thanh kéo lớn hơn hoặc bằng 3m được quy định tại điểm b, khoản 3, Điều 15, Thông tư 39/2024/TT-BGTVT. Khối lượng toàn bộ của tổ hợp xe này không quá 45 tấn. Thế nhưng, không hiểu vì sao lực lượng chức năng tại cửa khẩu vẫn cho thông quan gây khó khăn trong công tác quản lý nội địa.

 Di chuyển hàng chục km qua địa bàn 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh điểm đến của những xe hai khúc là Cảng Cửa Lò (Nghệ An). (Ảnh: Văn Tý/TTXVN)

Di chuyển hàng chục km qua địa bàn 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh điểm đến của những xe hai khúc là Cảng Cửa Lò (Nghệ An). (Ảnh: Văn Tý/TTXVN)

Lý giải khó khăn trong công tác quản lý, Thượng tá Nguyễn Nam Hồng, dẫn lại khoản 3, điều 46, chương VII của Nghị định thư thực hiện Hiệp định tạo điều kiện thuận lợi cho phương tiện cơ giới đường bộ qua lại biên giới giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào quy định việc kiểm tra xe quá khổ, quá tải chỉ được thực hiện một lần tại cửa khẩu hoặc trạm kiểm tra tải trọng xe nơi gần biên giới nhất.

Cũng theo Thượng tá Nguyễn Nam Hồng, hiện nay, các cửa khẩu ở Nghệ An đều không có loại phương tiện này thông quan mà từ các tỉnh khác sang. Sau khi nắm các nguồn thông tin, đơn vị đã yêu cầu lực lượng trên các tuyến tăng cường kiểm tra, xử lý tải trọng đối với loại xe này. Trong thời gian tới, sau khi có tổng hợp từ công tác kiểm tra, xử lý đơn vị sẽ có văn bản gửi cơ quan chức năng liên quan đề nghị xử lý vấn đề quá tải trọng ngay từ cửa khẩu, qua đó, giúp giảm tải áp lực cho lực lượng giao thông trong vùng nội địa.

Buông lỏng quản lý?

Những lỗ hổng trong công tác quản lý xe "hai khúc" ở Việt Nam trong những năm qua đã được các doanh nghiệp trong nước phản ánh, cơ quan quản lý đã có nhiều văn bản hướng dẫn xử lý. Tuy nhiên, thực tế trên các cung đường từ Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo về cảng Cửa Lò (Nghệ An) dòng xe này vẫn vô tư lưu thông.

Để làm rõ những vấn đề về tình trạng xe ôtô kéo rơmoóc nhiều cụm trục loại từ 26-28 bánh gắn biển kiểm soát Lào (xe 2 khúc) với tổng trọng tải 50 đến trên 60 tấn được nhập cảnh qua Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo như: xe "hai khúc" biển số Lào thì trọng tải xe (gồm xe+hàng) được phép vận chuyển hàng hóa với trọng tải bao nhiêu, theo quy định nào; căn cứ nào để những phương tiện này vẫn được lưu thông ở Việt Nam; việc xe "hai khúc" vận chuyển hàng hóa có trọng tải 50-60 tấn thì có được xem là hàng siêu trọng; xe "hai khúc" có phải là xe vận chuyển hàng siêu trọng, phóng viên đã có văn bản gửi Sở Xây dựng tỉnh Hà Tĩnh.

Tuy nhiên, khi trao đổi về vấn đề này, phóng viên nhận được câu trả lời khá bất ngờ qua điện thoại từ ông Nguyễn Tiến Dũng, Phụ trách Phòng Quản lý vận tải, phương tiện và người lái (Sở Xây dựng tỉnh Hà Tĩnh). Theo đó, hai phòng chuyên môn của Sở Xây dựng (gồm Phòng Quản lý vận tải, phương tiện và người lái và Phòng Quản lý kết cấu hạ tầng giao thông) đã phối hợp nhưng vẫn chưa tìm được câu trả lời thích đáng cho những nội dung phóng viên hỏi. Hiện đơn vị đang làm văn bản hỏi Cục Đường bộ Việt Nam, sau khi có kết quả sẽ cung cấp cho phóng viên.

 Mỗi ngày có hàng chục đến hàng trăm xe hai khúc được thông quan qua Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo. (Ảnh: Hữu Quyết/TTXVN)

Mỗi ngày có hàng chục đến hàng trăm xe hai khúc được thông quan qua Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo. (Ảnh: Hữu Quyết/TTXVN)

Cùng với đó, ngày 28/5, nhóm phóng viên đã gửi văn bản đến Chi cục Hải quan khu vực XI (quản lý địa bàn Nghệ An, Hà Tĩnh), đề nghị cung cấp thông tin liên quan đến trọng tải xe "hai khúc" và cơ sở pháp lý cho phép loại phương tiện này nhập cảnh, lưu thông vào nội địa. Tuy nhiên, văn bản trả lời do ông Nguyễn Thành Trung - Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực XI - ký lại cho thấy nhiều nội dung "lạc đề," không đi đúng trọng tâm để làm rõ vấn đề cốt lõi.

Cụ thể, đối với câu hỏi: "Xe ôtô kéo rơmoóc nhiều cụm trục (loại từ 26-28 bánh), gắn biển số Lào - thường gọi là xe "hai khúc" - có trọng tải (gồm xe và hàng) từ bao nhiêu tấn sẽ không được làm thủ tục hải quan, thông quan, nhập cảnh, kẹp chì và từ bao nhiêu tấn thì được làm thủ tục hải quan, thông quan nhập cảnh, kẹp chì và căn cứ theo quy định nào?", ông Trung dẫn Điều 4 Hiệp định tạo điều kiện thuận lợi cho phương tiện cơ giới đường bộ qua lại biên giới Việt Nam và Lào: "phương tiện khi hoạt động trên lãnh thổ của bên kia phải tuân thủ pháp luật và quy định về giao thông vận tải về đường bộ của bên đó", cùng Thông tư số 39/2024/TT-BGTVT do Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) ban hành.

Tuy nhiên, câu trả lời chỉ dừng ở mức khái quát: "Phương tiện sẽ được thực hiện thủ tục hải quan nếu đáp ứng trọng tải giới hạn theo quy định," mà không nêu rõ mức giới hạn cụ thể, cũng không viện dẫn điều khoản chi tiết nào từ các văn bản đã nêu.

Trong khi đối với xe ôtô kéo rơmoóc nhiều cụm trục (là loại xe tương đương với xe "hai khúc") được quy định tại Thông tư số 39/2024/TT-BGTVT chỉ giới hạn tổng khối lượng từ 45 tấn. Đặc biệt, ngoại trừ nhóm xe siêu trường, siêu trọng thì theo Thông tư trên ở nước ta không có loại xe nào có trọng tải được phép lưu thông vượt 50 tấn. Như vậy, có thể thấy việc cho thông quan các xe với tổng trọng tải 50-60 tấn là có dấu hiệu vi phạm quy định pháp luật hiện hành.

Với câu hỏi khác "Hiện nay, ở Việt Nam không nhập khẩu, không đăng ký, không cho doanh nghiệp trong nước lưu thông loại xe ôtô kéo rơmoóc nhiều cụm trục (loại từ 26-28 bánh) thường gọi là "xe 2 khúc," phóng viên đề nghị làm rõ căn cứ nào để loại xe này vẫn được hải quan cho thông quan và lưu thông ở Việt Nam. Thì văn bản trả lời chỉ viện dẫn Nghị định số 69/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý ngoại thương và trả lời: "Mặt hàng này không thuộc diện cấm nhập khẩu." Đồng thời cho biết: "Trong thời gian qua, tại Chi cục Hải quan khu vực XI không phát sinh việc nhập khẩu đối với mặt hàng này." Câu trả lời này lại tiếp tục "lạc đề," né tránh, không đi vào nội dung chính mà phóng viên nêu ra.

Những bất cập trong quản lý xe "hai khúc" qua cửa khẩu không thể tiếp tục bị bỏ qua. Việc né tránh trách nhiệm, trả lời mập mờ của các cơ quan chức năng càng khiến dư luận lo ngại về lỗ hổng trong công tác kiểm tra, giám sát tại cửa khẩu. Đã đến lúc các cơ quan liên quan phải vào cuộc, hành động dứt khoát, siết chặt giám sát, xử lý nghiêm minh để lập lại trật tự, bảo vệ sự công bằng trong cạnh tranh và an toàn cho hạ tầng giao thông./.

(TTXVN/Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus: https://www.vietnamplus.vn/lo-hong-trong-quan-ly-kiem-soat-xe-hai-khuc-bien-so-lao-post1044970.vnp