Lo lắng khi người trẻ Ấn Độ 'đánh bạc' trên sàn chứng khoán

Ảnh minh họa: FT

“Có bao nhiêu người trong các bạn muốn trở nên giàu có?”

Hàng trăm cánh tay giơ lên trong căn phòng chật kín người của một hội nghị được tổ chức vào một ngày Chủ nhật gần đây tại thành phố Bengaluru, phía Nam Ấn Độ. Những người tham dự đang trả lời cho câu hỏi của Chandan Taparia, giám đốc nghiên cứu sản phẩm phái sinh của công ty tài chính Motilal Oswal.

TỪ "VÙNG NƯỚC ĐỌNG" ĐẾN NAM CHÂM HÚT ĐẦU TƯ

Trên sân khấu với một màn hình lớn hiển thị biểu đồ kỹ thuật, Taparia chia sẻ các mẹo giao dịch trên thị trường cho một đám đông chủ yếu là nam giới trẻ tuổi Ấn Độ - những người như “nuốt” từng lời của diễn giả và chăm chú ghi lại các chiến lược “chơi” chứng khoán.

“Các bạn à, nếu làm theo những cách này, tin tôi đi, các bạn không bao giờ lỗ”, Taparia nhấn mạnh. “Nếu không chịu rủi ro, các bạn sẽ không thể tồn tại trên thị trường và không thể đạt được mục tiêu của mình. Nếu chiến thắng, các bạn sẽ thống trị thế giới này”.

Taparia, một trong những người có tầm ảnh hưởng trong lĩnh vực tài chính ở Ấn Độ, thường tổ chức các sự kiện thuyết giảng về sản phẩm phái sinh cho đông đảo người trẻ quan tâm tới lĩnh vực này. Taparia tổ chức các buổi hộ thảo kéo dài cả ngày trên toàn quốc, từ Kochi cho tới Lucknow, nhắm vào tâm lý cuồng nhiệt với chứng khoán của đông đảo người trẻ thuộc thế hệ Y và Z tại quốc gia đông dân nhất thế giới.

Chandan Taparia trong một cuộc hội thảo về bí kíp đầu tư - Ảnh: FT

Theo tờ Financial Times, khung cảnh này cho thấy sự dịch chuyển đáng kể trên thị trường chứng khoán Ấn Độ, nơi từng bị các nhà quản lý danh mục toàn cầu xem là “vùng nước đọng” - gần như không thể đầu tư. Tình hình giờ đây đã khác, khi hàng chục triệu nhà đầu tư trong nước đang đổ tiền vào cổ phiếu và các quỹ tương hỗ.

Đây là một trong những nguyên nhân giúp chỉ số Nifty 50 gồm 50 doanh nghiệp lớn nhất thị trường Ấn Độ tăng gấp đôi trong 5 năm qua, vượt qua mức tăng của chỉ số Nikkei 225 của chứng khoán Nhật Bản và Shanghai Composite của Trung Quốc. Thậm chí, S&P 500 - chỉ số chứng khoán Mỹ bao gồm 6 công ty vốn hóa trên 1.000 tỷ USD - cũng không theo kịp tốc độ tăng này.

Điều này giúp cổ phiếu Ấn Độ trở thành mục tiêu ưa thích của các nhà đầu tư toàn cầu khi họ rời khỏi thị trường chứng khoán Trung Quốc do tăng trưởng kinh tế nước này giảm tốc và căng thẳng Mỹ-Trung.

LO BÙNG NỔ CƠN SỐT CỔ PHIẾU "RÁC"

Tuy nhiên, làn sóng đầu tư nội địa tăng vọt cũng đẩy giá cổ phiếu ở Ấn Độ tăng cao chưa từng thấy. Một số chuyên gia lo rằng xu hướng này thể thổi bùng một bong bóng đầu cơ giống như cơn sốt cổ phiếu “rác” GameStop của các nhà đầu tư cá nhân ở Mỹ vào năm 2021.

Trên thực tế, dù sống ở nền kinh tế lớn có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới, hàng trăm triệu người Ấn Độ vẫn đối mặt tình trạng thất nghiệp cao, lương thấp và chênh lệch giàu nghèo ngày càng sâu sắc. Do đó, lời mời chào cơ hội làm giàu nhanh, được thúc đẩy bởi lực lượng “người có tầm ảnh hưởng” càng trở nên hấp dẫn.

Số lượng các công ty môi giới mọc lên rầm rộ cùng với sự nhàn rỗi trong đại dịch Covid-19 đã biến quyền chọn cổ phiếu trở thành sản phẩm “nóng” trên thị trường sau khi ra mắt tại Ấn Độ 3 năm trước.

“Hoạt động đầu cơ diễn ra nhan nhản và mọi thứ diễn ra giống như một sòng bạc vậy”, ông Raamdeo Agrawal, chủ tịch Motilal Oswal, nhận xét.

Kể cả ông Ashok Devanampriya, người tổ chức Bharat Options Traders Summit và cũng là người sáng lập quỹ đầu tư Cautilya Capital có trụ sở tại Bengaluru, cũng thừa nhận rằng chỉ 1% đám đông nhà đầu tư trẻ trên thực sự có lãi.

Đám đông người tham gia Bharat Option Traders Summit - Ảnh: FT

Các nhà quản lý thị trường vốn Ấn Độ thời gian qua nhiều lần cảnh báo các nhà đầu tư cá nhân về nguy cơ thua lỗ khi mà tổng giá trị danh nghĩa của các giao dịch quyền chọn chỉ số đã tăng gấp hơn hai lần lên 907 nghìn tỷ USD trong năm qua.

Ông Ashish Gupta, giám đốc đầu tư tại Axis Mutual Fund có trụ sở ở Mumbai, cho rằng thị trường cổ phiếu Ấn Độ đang bị “bài bạc hóa”. Theo tính toán của Axis Mutual Fund, số lượng các nhà giao dịch đang hoạt động tại Ấn Độ đã tăng vọt lên 4 triệu trong năm ngoái, từ chưa đầy 500.000 người trước đại dịch. Hầu hết trong số này ở độ tuổi dưới 40 và sống tại các thành phố nhỏ.

Theo số liệu của HSBC Asset Management, số lượng tài khoản nhà đầu tư tại Ấn Độ đã tăng gấp hơn 3 lần lên khoảng 160 triệu kể từ năm 2020 đến nay. Tính tới hết tháng 5, giá trị tài sản đang quản lý của các quỹ tương hỗ ở nước này tăng gấp đôi lên 59 nghìn tỷ rupee (hơn 700 tỷ USD).

“Người trẻ sẵn sàng nắm lấy mọi cơ hội bởi đây là thứ rất ít ỏi ở Ấn Độ”, ông Devanampriya của Cautilya Capital, nói. “Tỷ lệ thanh niên Ấn Độ có công việc ổn định không cao".

Với hy vọng làm giàu, Anand, 23 tuổi, đã đi hơn gần 500km từ thành phố Vijayapura để dự hội nghị của Taparia ở Bengaluru.

“Tôi nghèo nhưng có ước mơ lớn”, Anand nói trong giờ giải lao tại sự kiện.

Ngọc Trang