Loại đồ ăn 'khoái khẩu' của sinh viên dễ gây trầm cảm

1. Thường xuyên ăn đồ ăn chế biến sẵn làm tăng nguy cơ trầm cảm ở sinh viên

Mức độ trầm cảm, lo âu và căng thẳng từ trung bình đến cao thường ảnh hưởng đến sinh viên đại học trên toàn thế giới. Ngoài những ảnh hưởng về mặt tâm lý liên quan đến các triệu chứng này, lo âu và trầm cảm còn làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh lý bao gồm đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh tim mạch và loét đường tiêu hóa.

Các triệu chứng trầm cảm và lo âu đi kèm (CDAS) cũng là những vấn đề sức khỏe đáng kể có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Với nhóm sinh viên đại học, việc tiêu thụ đồ uống có đường, rối loạn giấc ngủ, hành vi ít vận động và một số lựa chọn chế độ ăn uống nhất định có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc CDAS và mức độ nghiêm trọng của các tác dụng phụ của nó.

Tỷ lệ trầm cảm trong sinh viên gia tăng một phần do thói quen ăn uống.

Nghiên cứu mới phát hiện ra rằng, sinh viên đại học thường xuyên ăn đồ ăn mang về và ít hoạt động thể chất có nguy cơ mắc chứng trầm cảm, lo âu cao hơn đáng kể.

Trong một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Tạp chí Sức khỏe cộng đồng BMC (BMC Public Health), các nhà nghiên cứu đã xem xét cách lựa chọn thực phẩm, cụ thể là thức ăn mang về và các mức độ hoạt động thể chất khác nhau ảnh hưởng như thế nào đến nguy cơ mắc bệnh trầm cảm và lo âu ở sinh viên đại học.

Nghiên cứu bao gồm 14.340 sinh viên đại học Trung Quốc trong độ tuổi từ 18 đến 22. Tất cả những sinh viên tham gia nghiên cứu đã hoàn thành một cuộc tự khảo sát về lượng thức ăn tiêu thụ và thói quen hoạt động thể chất của họ.

Một thang đo thứ ba được sử dụng để đánh giá trầm cảm, lo âu và căng thẳng. Kết quả hơn 26% sinh viên báo cáo các triệu chứng trầm cảm, trong khi 34,6% và 23,8% báo cáo lo lắng và CDAS.

Nguy cơ mắc CDAS tăng lên khi tiêu thụ thức ăn mang về hoặc hoạt động thể chất nhẹ. Tần suất vừa phải của thức ăn mang về (tiêu thụ từ 4-6 lần mỗi tuần) có liên quan đến nguy cơ mắc CDAS cao gấp đôi ở cả hai giới.

Nữ giới có tần suất tiêu thụ đồ ăn mang về cao nhất có khả năng mắc CDAS cao gấp đôi so với mức tăng 50% ở nam giới. Hơn nữa, hoạt động thể chất nhẹ có liên quan đến nguy cơ mắc CDAS tăng 35% và 20% ở nam giới và nữ giới.

So với những học sinh không ăn đồ ăn mang về và thường xuyên tham gia hoạt động thể chất mạnh, những học sinh hoạt động nhẹ có nhiều khả năng mắc CDAS hơn khi tăng lượng tiêu thụ đồ ăn mang về. Hoạt động thể chất vừa phải đến mạnh kết hợp với việc thường xuyên tiêu thụ đồ ăn mang về cũng có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc CDAS.

2. Ảnh hưởng của thực phẩm không lành mạnh với sức khỏe tâm thần

Thông thường, đồ ăn sẵn mang về là đồ ăn được gọi từ thực đơn được giao từ các cửa hàng ăn uống nhỏ. Mặc dù đa dạng, ngon miệng và tiện lợi nhưng những bữa ăn này thường không cân đối về dinh dưỡng, nhiều calo, chứa nhiều đường, muối và chất béo; thiếu chất xơ, vitamin và khoáng chất, nếu tiêu thụ lâu dài sẽ dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như béo phì, bệnh tim, tăng huyết áp, đái tháo đường và làm tăng nguy cơ ung thư.

Cơ quan Nghiên cứu ung thư quốc tế của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã công bố báo cáo về các loại thịt chế biến sẵn như: xúc xích, thịt bò khô, thịt xông khói, giăm bông, thịt nguội… có thể gây ra các bệnh ung thư như ung thư đại trực tràng.

Các nhà nghiên cứu tại Trường Y tế công cộng Harvard TH Chan cũng đã đánh giá mối liên hệ giữa thực phẩm chế biến sẵn như đồ ăn nhẹ đóng gói, bữa ăn đông lạnh với bệnh trầm cảm và họ đã phát hiện ra, những người tiêu dùng thực phẩm chế biến sẵn hằng ngày có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm cao hơn.

Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn làm tăng nguy cơ trầm cảm. Ảnh minh họa.

Những phát hiện của nghiên cứu này xác nhận các nghiên cứu trước đây báo cáo rằng hành vi ăn uống lành mạnh cải thiện sức khỏe tâm thần. Tương tự như vậy, trạng thái tâm lý khỏe mạnh cũng liên quan đến thói quen ăn uống lành mạnh.

Cả sự mất ổn định tâm trạng và suy giảm nhận thức đều có thể phát sinh từ việc ăn thực phẩm giàu chất béo và đường không lành mạnh. Những tác động này được trung gian bởi stress oxy hóa, viêm thần kinh và dẫn truyền thần kinh bất thường trong các mạch thần kinh.

Sinh viên đại học thường có xu hướng tiêu thụ thực phẩm mang về không lành mạnh. Khi tiêu thụ thường xuyên thực phẩm mang về trong thời gian dài có thể dẫn đến việc tiêu thụ quá nhiều calo.

Đồ ăn mang về thường có nhiều đường, chất béo chuyển hóa và phụ gia thực phẩm, những món ăn này thường được nấu quá chín hoặc chiên ngập dầu. Ngoài ra, việc chờ đợi đồ ăn cũng hạn chế khả năng đi bộ quanh khuôn viên trường, ra ngoài nắng và tương tác với người khác, đều là những yếu tố có lợi cho sức khỏe tâm thần.

Vân Anh