Loài hoa lan mới mỗi năm chỉ nở một lần, nhiều người hiếu kỳ đến chiêm ngưỡng

Ngày 22/4/2015, tại Vườn thực vật Thung Khai, huyện Yan Ta Khao, tỉnh Trang (Thái Lan), một sự kiện hiếm có đã thu hút sự chú ý của giới chuyên môn lẫn du khách: loài lan đất đặc hữu có tên “Wan Phaen Din Yen Muang Trang” đang bung nở rực rỡ giữa khu vườn cát trắng. Đây là một trong những loài hoa lan trên cạn mới được công nhận trên thế giới – và đặc biệt chỉ nở đúng một lần mỗi năm, trong khoảng thời gian rất ngắn từ 3 đến 4 ngày.

Thông thường, loài hoa này bắt đầu nở rộ vào khoảng tháng 4 đến tháng 5, nhưng năm nay – do thời tiết bất thường với lượng mưa lớn hơn – hoa đã nở sớm và với mật độ dày đặc chưa từng thấy. Trong khu vực thường chỉ có từ 5 đến 10 cây ra hoa, năm nay đã ghi nhận hơn 20 cây cùng nở tại một điểm. Những cánh hoa nhỏ xinh mang màu trắng tinh khôi, một số điểm xuyết tím nhạt, nổi bật trên nền đất cát, tạo nên khung cảnh thơ mộng hiếm thấy. Để bảo vệ loài hoa quý hiếm này, ban quản lý đã dựng hàng rào bảo vệ và hướng dẫn khách tham quan giữ gìn.

Người đầu tiên phát hiện ra loài hoa này là ông Prasong Phothiiam – một cán bộ của Vườn thực vật Thung Khai. Sau khi gửi hình ảnh và mẫu vật đến Viện bảo tàng mẫu thực vật để xác nhận, các nhà khoa học từ Đại học Kasetsart đã xuống tận nơi thu thập và nghiên cứu. Kết quả xác nhận rằng đây là một loài lan đất hoàn toàn mới, được chính thức công bố bởi Cục Công viên Quốc gia, Động vật Hoang dã và Thực vật vào năm 2013.

Loài lan này đặc biệt thích nghi với môi trường rừng ẩm có đất cát, và hiện chỉ được tìm thấy tại hai địa điểm: Vườn thực vật Thung Khai (Yan Ta Khao) và Vườn thực vật Khao Chong (Na Yong), đều thuộc tỉnh Trang. Cây có đặc điểm rất lạ: khi ra hoa thì hoàn toàn không có lá, và ngược lại – lúc lá xuất hiện thì hoa sẽ biến mất. Thân cây ngầm dưới đất là một khối tròn nhỏ, tồn tại âm thầm suốt mùa mưa, chỉ trỗi dậy khoe sắc đúng vào mùa khô trước khi lặng lẽ biến mất.

“Chúng tôi gọi đây là lan đất lạnh vì nó chỉ ra hoa khi thời tiết se mát. Năm nay do mưa đến sớm, nên hoa cũng nở sớm hơn mọi năm", ông Kobsak Pennukul – Trưởng Vườn thực vật Thung Khai chia sẻ. “Chiều cao cuống hoa chỉ khoảng 6 cm, mỗi bông dài chừng 1 đến 1,2 cm, trông như những đóa lan tí hon. Dù nhỏ bé nhưng hương thơm dịu nhẹ, trong trẻo khiến ai cũng thích thú".

Sự nở rộ bất ngờ này đã trở thành điểm nhấn du lịch lớn trong kỳ nghỉ lễ. Đông đảo gia đình và du khách đã đổ về vườn thực vật, ai cũng tranh thủ ghi lại những khoảnh khắc đẹp hiếm hoi bằng điện thoại. Nhiều người cho biết đây là lần đầu tiên họ nhìn thấy loài hoa này – vốn được xem là “bí ẩn” bởi chu kỳ nở hoa ngắn ngủi và số lượng cực kỳ hạn chế.

Để bảo tồn và phát triển thêm loài lan quý này, Vườn thực vật Thung Khai đã tiến hành gửi mẫu để nuôi cấy mô, nhân giống trong môi trường kiểm soát. Mục tiêu là trong tương lai có thể mở rộng khu vực trồng và tạo điều kiện để nhiều người hơn có cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp độc đáo của loài hoa chỉ nở một lần duy nhất trong năm.

Loài lan đất lạnh Trang không chỉ là một phát hiện mang tính khoa học, mà còn trở thành biểu tượng độc đáo cho vẻ đẹp hoang sơ, bí ẩn và tinh tế của miền Nam Thái Lan – một món quà hiếm có từ thiên nhiên.

Minh Quân