Loại Sơn Hải, chọn nhà thầu giá cao nhất tại gói 880 tỷ đồng: Hồ sơ mời thầu thiếu minh bạch, kết quả có thể bị hủy

Ngày 8/7, Bộ Tài chính cho biết đã hoàn tất báo cáo gửi Chính phủ về kết quả kiểm tra việc lựa chọn nhà thầu tại gói thầu thi công cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, đoạn qua tỉnh Bình Phước (cũ). Báo cáo này được thực hiện sau kiến nghị của Tập đoàn Sơn Hải liên quan đến quá trình chấm thầu.

Theo đó, Bộ Tài chính đã rà soát toàn bộ hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu, năng lực của tổ chuyên gia và kết quả lựa chọn nhà thầu, qua đó phát hiện nhiều bất cập trong quá trình đấu thầu.

Ông Nguyễn Viết Hải - Chủ tịch Tập đoàn Sơn Hải

Tiêu chí mập mờ, đánh giá thiếu nhất quán

Một trong những điểm nhấn được Bộ Tài chính chỉ ra là phần yêu cầu áp dụng mô hình thông tin công trình (BIM) trong hồ sơ mời thầu chưa được quy định cụ thể. Tiêu chí đánh giá công việc BIM chỉ dừng ở mức chung chung, không đảm bảo tính minh bạch, dễ dẫn đến các cách hiểu khác nhau giữa các nhà thầu và việc đánh giá mang tính chủ quan từ phía tổ chuyên gia.

Liên quan đến máy móc, thiết bị thi công, Bộ Tài chính cho rằng tổ chuyên gia chưa có đủ căn cứ để bác bỏ thiết bị bổ sung do nhà thầu đề xuất. Quá trình làm việc tại địa phương cũng không thu thập được bằng chứng cụ thể từ chủ đầu tư về hành vi vi phạm của nhà thầu. Dù vậy, tổ chuyên gia vẫn từ chối đánh giá các thiết bị thay thế - điều này bị đánh giá là chưa phù hợp với quy định hiện hành.

Một bất cập khác là sự thiếu nhất quán trong cách áp tiêu chí kiểm định thiết bị giữa hai bước đánh giá. Cụ thể, cùng một yêu cầu nhưng nhà thầu được chấm “đạt” ở phần năng lực kinh nghiệm lại bị chấm “không đạt” ở phần kỹ thuật. Theo Bộ Tài chính, việc đánh giá thiết bị chủ yếu phải được thực hiện tại bước đánh giá năng lực, không phải ở phần kỹ thuật như tổ chuyên gia đã làm.

Bộ Tài chính cũng chỉ ra rằng hồ sơ mời thầu đưa toàn bộ vật tư, thiết bị của hệ thống ITS, hệ thống chiếu sáng của nhà thầu đề xuất cho gói thầu mà không phân định rõ vật tư, thiết bị chính với vật tư, thiết bị khác (không phải vật tư thiết bị chính) dẫn đến việc đánh giá của tổ chuyên gia về nội dung này chưa bảo đảm nguyên tắc.

Có thể hủy kết quả, tổ chức đấu thầu lại

Dù tổ chuyên gia được xác định là đáp ứng yêu cầu về năng lực, nhưng theo Bộ Tài chính, nhiều sai sót trong hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu đã không được phát hiện. Đặc biệt, báo cáo đánh giá chi tiết và báo cáo tổng hợp có nội dung không đồng nhất; quá trình thẩm định còn sơ sài, một số đánh giá thiếu cơ sở; tổ chuyên gia cũng không làm rõ tài liệu bổ sung của nhà thầu.

Bộ Tài chính đề nghị chủ đầu tư cần đánh giá lại uy tín, năng lực tổ chuyên gia và tư vấn đấu thầu thông qua kết quả thực hiện hợp đồng. Trong trường hợp cần thiết, có thể thay thế tổ chuyên gia hoặc đơn vị tư vấn để đảm bảo tính khách quan, công bằng trong quá trình rà soát và đánh giá lại.

Cơ quan này cũng kiến nghị Chính phủ giao UBND tỉnh Đồng Nai rà soát toàn bộ quá trình lựa chọn nhà thầu, khắc phục các tồn tại đã nêu và lựa chọn đơn vị tư vấn độc lập nếu cần. Trường hợp kết quả đánh giá lại làm thay đổi nhà thầu trúng thầu, hoặc tất cả nhà thầu không đáp ứng yêu cầu, chủ đầu tư có thể hủy thầu và tổ chức đấu thầu lại theo đúng quy định.

Ngày 26/5, Công ty TNHH Tập đoàn Sơn Hải có văn bản kiến nghị về dấu hiệu khuất tất trong kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu xây dựng cao tốc TP. HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành đoạn qua Bình Phước. Gói thầu trị giá hơn 880 tỷ đồng, mở thầu ngày 17/3 với 5 nhà thầu tham gia. Sơn Hải dự thầu 732 tỷ đồng - giá thấp nhất nhưng bị loại, song chủ đầu tư chọn liên danh có giá cao nhất, lên đến 866 tỷ đồng (hơn Sơn Hải 134 tỷ đồng) với lý do các đơn vị còn lại không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật.

Sau đó, UBND tỉnh Bình Phước phản hồi, khẳng định việc chấm thầu tuân thủ đúng quy định, nội dung kiến nghị của Tập đoàn Sơn Hải không phù hợp.

Hải Băng