Loạt cổ phiếu 'bom tấn' bị xịt khi lên sàn gây thất vọng

Sáng 16/12, Chứng khoán VPS chính thức đưa hơn 1,48 tỷ cổ phiếu VCK giao dịch trên sàn HoSE, với giá tham chiếu 60.000 đồng/cp. Biên độ giá cổ phiếu VCK trong ngày giao dịch đầu tiên là 20%. Giá trị vốn hóa theo giá tham chiếu của VCK xấp xỉ 89.000 tỷ đồng, tương đương khoảng 3,4 tỷ USD ngay tại thời điểm hiện nay.

Cổ phiếu VCK của công ty chứng khoán có thị phần môi giới top 1 gây thất vọng trong phiên chào sàn.

VPS là công ty chứng khoán có thị phần môi giới top 1 trên sàn chứng khoán nhiều năm qua. Do đó, cổ phiếu VCK thu hút rất nhiều nhà đầu tư tham gia đợt IPO vào 2 tháng trước, với giá lên tới 60.000 đồng/cp.

Tuy nhiên, ngay khi vừa lên sàn, cổ phiếu VCK đã liên tục bị bán, kéo giá giảm mạnh. Có thời điểm, mức giá rơi gần 20%, xuống chỉ còn 49.100 đồng/cp.

Đến phiên chiều, nhờ sự hồi phục cùa thị trường chung, thị giá cổ phiếu VCK cũng thu hẹp đà giảm, chốt phiên ở mức 50.800 đồng/cp, giảm 15,3% (phiên niêm yết VCK được phép tăng giảm trong biên độ +/-20%), trong khi chỉ số VN-Index khép lại với một phiên ngược dòng bùng nổ tăng đến 33,17 điểm, tương ứng mức tăng 2,02%.

Với mức giá trên, vốn hóa VCK mất 9,2%, tương ứng gần 8.200 tỷ đồng. Thanh khoản trong phiên của VCK đạt gần 15 triệu cổ phiếu. Nhưng đáng chú ý, khối ngoại xả hàng mạnh mã này, bán ra hơn 3,2 triệu cổ phiếu trong khi mua vào chỉ hơn 1,1 triệu cổ phiếu. Sau phiên chào sàn, nhà đầu tư đã đặt mua cổ phiếu VCK thời điểm IPO bị lỗ nặng, chưa kể không ít nhà đầu tư còn mua bằng vốn vay margin và đang chịu lỗ kép.

Ngay trước VCK, tuần qua, sàn HoSE cũng đón nhận một “ông lớn” ngành chứng khoán khác lên sàn là cổ phiếu VPX của Chứng khoán VPBankS.

Hơn 1,875 tỷ cổ phiếu VPX đã được niêm yết trên HoSE với giá tham chiếu 33.900 đồng/cp vào ngày 11/2.

Cổ phiếu này cũng chào sàn trong “sắc đỏ”, giảm liên tiếp nhiều phiên sau đó, và đang đứng ở mức 29.500 đồng/cp, mất gần 13% so với giá lên sàn.

Được biết, trong tháng 11 vừa qua, VPBankS đã hoàn tất chào bán 375 triệu cổ phiếu với mức giá 33.900 đồng/cp, qua đó nâng vốn điều lệ từ 15.000 tỷ đồng lên 18.750 tỷ đồng. Đây là đợt IPO lớn nhất ngành chứng khoán, với giá tham chiếu cao và quy mô giao dịch khủng. Quá trình IPO được triển khai nhanh chóng, chuyên nghiệp, thu hút sự tham gia của đông đảo nhà đầu tư, bao gồm những "ông lớn" như Dragon Capital, Chứng khoán VIX.

Trước thời điểm VPX niêm yết, HoSE chỉ ghi nhận hai doanh nghiệp chứng khoán có mức vốn hóa vượt mốc 2 tỷ USD, đồng thời quy mô toàn nhóm chứng khoán vẫn khiêm tốn khi so sánh với nhóm ngân hàng hay bất động sản.

Trong tháng 10, thị trường cũng đặt nhiều kỳ vọng khi Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS) đưa cổ phiếu TCX lên sàn, sau khi gây tiếng vang lớn với đợt chào bán IPO vào tháng 9 trước đó. Nhà đầu tư đăng ký mua hơn 575 triệu cổ phiếu, gấp 2,5 lần lượng chào bán, thu hút trên 26.000 nhà đầu tư, trong đó có 78 tổ chức tài chính và quỹ đầu tư danh tiếng với tổng giá trị đăng ký hơn 500 triệu USD.

Tuy nhiên, thực tế cổ phiếu TCX cũng không ghi nhận sự đột phá như kỳ vọng khi điều chỉnh giảm và duy trì mức giá dưới giá IPO trong khoảng hơn 1 tháng sau lên sàn.

Theo giới chuyên môn, một trong những nguyên nhân giảm là do cổ phiếu VCK đã được định giá 60.000 đồng/cp là quá cao so với mặt bằng hiện tại, đặc biệt thị trường đang trong xu hướng điều chỉnh. Cho dù VPS cho rằng mức giá IPO tương đương giá trị sổ sách của VCK, nhưng trên thực tế nó đã kéo giảm sự hấp dẫn, đặc biệt đối với những nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ, vì nỗi e ngại rủi ro lớn.

Ở mức 60.000 đồng/cp, thị giá của VCK cao nhất so với mặt bằng giá của các mã cổ phiếu ngành chứng khoán trên sàn HSX, và mức vốn hóa cũng chỉ đứng sau TCBS.

Hơn nữa, ngay trước khi cổ phiếu VCK chính thức niêm yết là cổ phiếu VPX lên sàn, nhà đầu tư có xu hướng so sánh tương quan định giá, và kỳ vọng giá cổ phiếu mới lên sàn phải thấp hơn tương ứng so với mặt bằng chung đã điều chỉnh. Dù doanh nghiệp tốt, cổ phiếu ngành chứng khoán rất khó thu hút dòng tiền mạnh ngay sau khi niêm yết.

Khả năng cổ phiếu VCK có thể sẽ còn tiếp tục điều chỉnh giảm trong những phiên tới để mức giá được kéo xuống phù hợp hơn với bối cảnh thị trường hiện tại.

Với VPX, dù nền tảng được đánh giá khá tốt nhưng việc mở rộng margin, tự doanh, môi giới nhiều khiến giới đầu tư cũng có thể đề phòng rủi ro.

Ngoài ra, những lo ngại về việc thị trường “bội thực” cổ phiếu mới, khi hàng nghìn tỷ cổ phiếu mới lên sàn cùng lúc, khiến dòng tiền không dễ phân bổ đồng đều, ảnh hưởng thanh khoản chung có thể suy giảm, làm cho cổ phiếu mới dễ phản ứng tiêu cực.

Mặt khác, tình hình lãi suất tăng và biến động tỷ giá trong năm 2025 cũng tạo ra áp lực trực tiếp lên tâm lý của nhà đầu tư và giá cổ phiếu mới niêm yết...

"Đầu tư vào cổ phiếu giai đoạn IPO có thể kèm theo rủi ro, vì cổ phiếu thường có sự biến động lớn ngay khi niêm yết trên sàn. Việc giảm giá cổ phiếu sau IPO có thể gây lo ngại cho nhà đầu tư và làm mất niềm tin vào các đợt IPO sắp tới. Nhưng nếu các công ty cung cấp thông tin minh bạch và có triển vọng tích cực, thị trường vẫn có khả năng phục hồi niềm tin, đi kèm với hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp sau khi niêm yết", ông Trần Anh Giàu, Giám đốc tư vấn đầu tư tại Chứng khoán Kafi nhấn mạnh.

Châu Anh