Loay hoay 'bài toán' trùng tu di tích quốc gia đền thờ Tống Duy Tân
Là nhân vật lịch sử ở thế kỷ XIX, Tống Duy Tân (sinh năm 1838) - người con của đất Bồng Trung xã Minh Tân (Vĩnh Lộc) đỗ đạt và làm quan dưới triều đình nhà Nguyễn. Ông cũng là thủ lĩnh của cuộc khởi nghĩa Hùng Lĩnh trong phong trào Cần Vương ở cuối TK XIX.
Đền thờ nhà yêu nướcTống Duy Tân ở làng Bồng Trung xã Minh Tân
Sau khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược nước ta, vua Hàm Nghi đã ra chiếu Cần Vương (năm 1885) kêu gọi chống Pháp. Hưởng ứng lời kêu gọi, ở xứ Thanh lúc bấy giờ, khởi nghĩa Hùng Lĩnh diễn ra cuối thế kỷ XIX do nhà yêu nước Tống Duy Tân khởi xướng và lãnh đạo có ý nghĩa không chỉ trong địa phận Thanh Hóa mà ảnh hưởng ra cả khu vực phía Bắc và Trung kỳ lúc bấy giờ. Chính vì vậy, thực dân Pháp đã tìm mọi cách để truy bắt thủ lĩnh Tống Duy Tân hòng đàn áp cuộc khởi nghĩa. Bởi vậy, 1892 sau khi bắt được người con của đất Bồng Trung, thực dân Pháp đã ra lệnh xử tự ông.
Ngày nay, về làng Bồng Trung, còn đó khu lăng mộ nhà yêu nước. Và căn nhà nhỏ nơi cụ Tống Duy Tân sinh ra, cũng chính là đền thờ ông. Hiện nay đã được xếp hạng di tích cấp quốc gia.
Tuy nhiên, trải qua thời gian, di tích quốc gia đền thờ nhà yêu nước Tống Duy Tân hiện tại đang xuống cấp khá nghiêm trọng. Bác Tống Thị Phẩm, cháu gái đời thứ 4 của cụ Tống Duy Tân cho biết: “Năm 1970 do ảnh hưởng mưa bão, căn nhà đã bị sập xuống. Sau đó được con cháu và người dân cùng nhau dựng lại. Nhiều năm trở lại đây, nhà thờ lại tiếp tục xuống cấp, cứ mưa xuống là dột khắp nhà, rồi mối mọt, ẩm thấp…”.
Anh Tống Duy Thái, cháu nội đời thứ 5 của cụ Tống Duy Tân chia sẻ: “Hiện tại gia đình anh đang ở trong căn nhà (cũng là di tích) và thờ tự cụ (Tống Duy Tân). Thực tế việc tu sửa đền thờ là điều vô cùng cấp thiết. Nhưng bởi đã được xếp hạng di tích quốc gia, nên việc sửa chữa không còn thuộc quyền quyết định của gia đình. Nếu chính quyền địa phương bố trí được đất ở mới cho gia đình, chúng tôi sẵn sàng di dời sang nơi ở khác để nhà cho địa phương quản lý”.
Được biết, năm 2018, nhà nước đã có quyết định hỗ trợ tu bổ Di tích đền thờ Tống Duy Tân với kinh phí 200 triệu, còn lại là kinh phí địa phương và dòng họ đối ứng. Tuy nhiên, do chính quyền địa phương chưa bố trí được nguồn kinh phí đối ứng, nên việc trùng tu, tôn tạo di tích quốc gia đền thờ Tống Duy Tân chưa thể diễn ra.
Ông Hoàng Văn Khải, Phó Chủ tịch UBND xã Minh Tân cho biết: “Lăng mộ và đền thờ Tống Duy Tân là di tích đã được xếp hạng cấp quốc gia duy nhất của xã. Chính quyền địa phương đã nắm được hiện trạng xuống cấp của di tích nhiều năm qua. Phương án xử lí được đưa ra là địa phương sẽ bố trí đất ở mới cho gia đình hậu duệ của cụ Tống Duy Tân. Tuy nhiên, vì nhiều lí do nên vẫn chưa thể thực hiện”.
Trong khi đó, qua mỗi năm những dấu hiệu xuống cấp tại di tích quốc gia đền thờ Tống Duy Tân lại thêm trầm trọng. Thiết nghĩ, đã đến lúc việc trùng tu di tích xứng tầm với công trạng của nhà yêu nước trong lịch sử cần được quan tâm đúng mức.