Lời cảnh tỉnh cho các câu lạc bộ bóng đá Việt Nam

Cú sốc nửa đêm

Đúng thời điểm V.League rộn ràng ghi nhận thêm 1 trận đấu vào top 10 chiến thắng đậm nhất lịch sử, khi Thể Công Viettel thắng giòn giã Đà Nẵng với tỷ số 6-0, bóng đá Việt Nam lại chao đảo với một tin xấu. 22h00 tối ngày 2/5, FIFA thông báo đánh rớt hạng CLB Phú Thọ, từ giải hạng Nhì xuống hạng Ba. Nguyên nhân mà tổ chức bóng đá thế giới đưa ra là bởi CLB này có liên quan đến hành vi thao túng trận đấu, dàn xếp kết quả tỷ số.

FIFA đánh rớt hạng câu lạc bộ Phú Thọ vì dàn xếp tỷ số.

Trước khi công bố án phạt, theo thông báo từ VFF, FIFA đã phối hợp với tổ chức điều hành bóng đá Việt Nam, trong việc yêu cầu CLB Phú Thọ cung cấp thông tin liên quan đến dàn xếp tỷ số. Sau cùng, tổ chức có quyền lực cao nhất về bóng đá trên thế giới phạt Phú Thọ từ giải hạng Nhì xuống hạng Ba. FIFA cũng cho phép Phú Thọ được quyền kháng cáo trong vòng 10 ngày kể từ khi quyết định ban hành.

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử bóng đá Việt Nam, FIFA trực tiếp đánh rớt hạng một CLB bóng đá, sau khi phát hiện dấu hiệu tiêu cực trong các trận đấu của riêng Phú Thọ. Nửa ngày sau án phạt đó, BTC giải hạng Nhì họp khẩn. Tương lai của CLB Phú Thọ cũng sớm được định đoạt, dựa theo thông báo mà BTC giải gửi lên VFF. Theo đó, 3 trận đấu mà Phú Thọ vốn lần lượt thua Bắc Ninh (0-4), Quảng Ninh (0-3) và Trẻ PVF (0-3) ở giải hạng Nhì bị hủy bỏ. CLB này cũng bị gạch tên khỏi giải hạng Nhì kể từ trưa 3/5.

Ban tổ chức giải hạng Nhì giải quyết nhanh gọn vụ việc này cũng đến từ việc CLB Phú Thọ không kháng cáo, chấp nhận quyết định nặng tay từ FIFA. Điều này vô hình trung cũng có thể hiểu rằng, CLB Phú Thọ thừa nhận những khuất tất đã xảy ra trong thời gian qua. Cần nói thêm, theo thông báo từ FIFA, tổ chức này không khẳng định cụ thể Phú Thọ có hành vi tiêu cực ở giải đấu hay trận đấu nào. Nhưng với việc giải hạng Nhì mới chỉ khởi tranh từ 11/4, chuyện FIFA xác định Phú Thọ tham gia dàn xếp tỷ số tại mặt trận này khó khả thi.

Nhiều tờ báo thể thao chính thống đánh giá, với việc Phú Thọ chỉ thắng đúng 1 trận và phải chia tay ở giải hạng Nhất, khả năng đội bóng này tham gia dàn xếp tỷ số trong thời gian vẫn thi đấu chuyên nghiệp, trước khi xuống đá bán chuyên rất có thể đã nằm trong tầm ngắm của FIFA.

Trong 20 trận ở giải hạng Nhất mùa 2023/2024, Phú Thọ không ghi bàn trong… 15 trận. Họ thua đậm 2-6 trước Long An và 0-4 khi gặp Đà Nẵng. Trận thắng duy nhất mà Phú Thọ có được khi còn chơi hạng Nhất là trước Đồng Nai, với tỷ số tối thiểu 1-0. Tổng kết cả mùa giải, Phú Thọ chỉ ghi 6 bàn và thủng lưới tới 43 lần!

Lưới trời lồng lộng

FIFA không có nghĩa vụ phải giải thích nghiệp vụ phát hiện hành vi tiêu cực của một đội bóng. Nhưng họ sẵn sàng đưa ra chứng cứ với bất cứ kháng cáo của CLB. Đây có thể là lý do khiến Phú Thọ chấp nhận án phạt một cách tâm phục khẩu phục từ phía tổ chức bóng đá thế giới. Nhiều nguồn tin cho biết, FIFA thường căn cứ vào dữ liệu thuộc Tập đoàn đa quốc gia Sportradar. Đây là tập đoàn chuyên thu thập và phân tích dữ liệu thể thao cho các liên đoàn thể thao quốc tế, quốc gia. Căn cứ từ những bất thường thông qua kết quả hay cá cược, Sportradar sẽ thông báo bất thường lên FIFA.

VFF đã và đang hợp tác với Cục cảnh sát hình sự Bộ Công an trong việc bài trừ tiêu cực trong bóng đá.

Những người theo dõi cá cược thể thao nói chung và bóng đá nói riêng cũng có dự cảm nhất định về một trận đấu nghiêng về chiều hướng không trung thực. Một nhân vật nhiều lần tham gia cá cược bóng đá chia sẻ… kinh nghiệm: “Một vài kèo biến động đột ngột. Tỷ lệ thắng ở những kèo này thay đổi chóng mặt khi so sánh mốc trước và trong trận đấu. Khi bạn thấy nhà cái đột nhiên liên tục giảm tỷ lệ thắng ở một vài kèo đối với người chơi, nghi hoặc về tính trung thực của trận đấu này sẽ xuất hiện. Việc nhà cái chủ động giảm phần thưởng thắng ở những kèo này xuất phát từ việc họ nhìn thấy con số đầu tư từ người chơi tăng mạnh đến đáng ngờ. Để tránh việc có thể thua lớn trước người chơi, nhà cái mới điều chỉnh liên tục như vậy”.

Người này cũng đã có nhiều năm theo dõi các hạng đấu từ bán chuyên đến chuyên nghiệp của Việt Nam. Dựa trên những kết luận điều tra về các trận đấu dàn xếp tỷ số, kèm theo diễn biến liên quan, người này chỉ ra những bất thường ngay trên sân đến từ các đội tham gia đánh bạc, thao túng trận đấu: “Một vài động tác thường thấy trong các trận đấu có “mùi” sẽ là: HLV trưởng đột nhiên xoay mũ lại, 3 chai nước đặt cạnh sân, cầu thủ ghi bàn nhưng đồng đội lại không vui hay bàn thắng diễn ra ở cuối trận đầy tranh cãi. Tất nhiên, những biểu hiện này chỉ dừng lại ở mức đáng ngờ. Việc kết luận có hay không tiêu cực, dàn xếp tỷ số trong bóng đá còn phải dựa trên biện pháp nghiệp vụ tiếp theo của cơ quan điều tra”.

Trở lại với câu chuyện của Phú Thọ, sau án phạt nặng tay từ FIFA, VFF cũng sẽ vào cuộc để xử phạt đội bóng này. Không loại trừ khả năng, VFF sẽ đề nghị Cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an tham gia điều tra vụ việc. Trước đó, VFF và Cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an đã ký quy chế phối hợp giữa hai cơ quan với nội dung cùng phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật trong bóng đá.

Tại giải hạng Nhất mùa 2023/2024, Phú Thọ chỉ ghi 6 bàn và thủng lưới tới 43 lần.

Đầu năm 2024, 6 cầu thủ Bà Rịa- Vũng Tàu của giải hạng nhất bị khởi tố vì tội dàn xếp tỷ số (theo luật Hình sự, đây là tội đánh bạc và tổ chức đánh bạc). Ở giải U19 quốc gia 2024/2025, những cá nhân, tập thể bị cảnh cáo hoặc treo giò vì thi đấu không đúng sức. Ngược dòng thời gian trở về trước đó, tháng 9/2024, VFF đã cấm đội U11 Sông Lam Nghệ An tham gia các giải do VFF tổ chức trong vòng 2 năm do đăng ký và sử dụng cầu thủ không đúng độ tuổi quy định.

Tháng 5/2020, VFF cấm cầu thủ Huỳnh Văn Tiến (U21 Đồng Tháp) tham gia hoạt động do VFF quản lý trong vòng 5 năm, do có hành vi tổ chức và tham gia cá độ, đánh bạc liên quan đến bóng đá. 10 cầu thủ U21 Đồng Tháp còn lại, gồm: Nguyễn Nhật Trường, Nguyễn Anh Phát, Võ Minh Trọng, Lê Nhựt Huy, Giang Sô Ny, Trần Hữu Nghĩa, Cao Tấn Hoài, Dương Vũ Linh, Kha Tấn Tài, Trần Công bị cấm tham gia hoạt động bóng đá do VFF tổ chức và điều hành trong thời hạn 6 tháng do có liên quan đến cá độ, đánh bạc lúc bấy giờ.

Án phạt mà Phú Thọ phải chịu có thể khiến nhiều người bất ngờ. Nhưng đại đa số đều đồng tình với quyết định nghiêm khắc tới từ FIFA. Việc VFF nói chung và BTC giải hạng Nhì nói riêng kiên quyết loại Phú Thọ khỏi hạng đấu cũng được giới mộ điệu và chuyên gia đánh giá hợp tình hợp lý. Bởi trong dòng chảy của bóng đá sạch, những con sâu làm rầu nồi canh như trường hợp của Phú Thọ tại giải hạng Nhất vừa qua cần phải được bài trừ thẳng tay.

Quan trọng hơn, bên cạnh hành vi đánh bạc, sự nghiêm trị với các hành vi “bắt tay dưới gầm bàn”, thỏa thuận ngầm về một kết quả có lợi nhằm phục vụ lợi ích nhóm cũng cần phải được thực thi rốt ráo. Mới đây nhất, báo Văn hóa - cơ quan ngôn luận của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng bày tỏ quan ngại về nguy cơ thao túng trận đấu có thể xảy ra tại giai đoạn trụ hạng đầy căng thẳng của V.League - giải bóng đá chuyên nghiệp số 1 Việt Nam.

“Trong quá khứ, đã có những nghi vấn về việc một số đội bóng thi đấu thiếu quyết tâm khi đối đầu với các đội bạn thân, đặc biệt là trong giai đoạn cuối mùa giải”, báo Văn hóa viết. “Người hâm mộ cũng chưa quên ở cuối mùa 2024, khi HAGL đang vật lộn trụ hạng, họ tiếp đón Bình Định. Đội bóng đất võ tung ra sân đội hình với nhiều cầu thủ dự bị rồi còn chơi thiếu người. Ngay phút cuối của trận, ngoại binh Alan bất ngờ ghi bàn thắng duy nhất, khiến HAGL thua trận. Điều kỳ lạ là sau pha lập công này, cả đội Bình Định đều không hề ăn mừng, HLV Bùi Đoàn Quang Huy ngỡ ngàng còn cầu thủ HAGL đứng chết lặng không kịp phản ứng. Kết quả là HAGL từ an toàn bỗng “rơi tự do” vào nhóm nguy hiểm. Những dấu hiệu bất thường như bàn thắng không ăn mừng, HLV sửng sốt, đội hình lạ lùng của Bình Định khiến dư luận nghi ngờ về tính chân thật của trận đấu. Tất cả những chi tiết ấy như những gợn sóng nhỏ báo hiệu một sức ép ngầm, nơi “cái bắt tay” của hai đội ẩn hiện sau mỗi pha bóng”, báo Văn hóa phản ánh thẳng thừng.

An Khánh