Lợi dụng đêm tối, xe tải ngang nhiên chở cát trái phép tại Bình Định

Cận cảnh xe tải chở cát khai thác trái phép ban đêm tại TP Quy Nhơn (Bình Định).

Tài xế tự làm, chủ xe không biết?

Từ nguồn tin của người dân, phóng viên Báo điện tử VTC News đã đi thực tế ghi nhận nạn "cát tặc" diễn ra trên sông Hà Thanh, điểm giáp ranh giữa xã Phước Mỹ (TP Quy Nhơn) và Canh Vinh (huyện Vân Canh, Bình Định).

Mặc dù đây là điểm cấm khai thác khoáng sản, nhất là dưới lòng sông để ngăn chặn sạt lở vào mùa mưa lũ, nhưng nơi đây vẫn là "điểm nóng" về nạn khai thác cát trái phép trên địa bàn tỉnh Bình Định trong suốt thời gian qua, nhất là ban đêm.

Tại huyện Vân Canh, ghi nhận của phóng viên Báo điện tử VTC News lúc 21h15 ngày 13/8, xe tải màu vàng biển kiểm soát 47H-031.96 có dấu hiệu chở cát khai thác trái phép dưới sông chân cầu Bản Hộp, đoạn sông Hà Thanh chảy qua thuộc tuyến ĐT.638.

Sau khi cát được chất lên đầy thùng, tài xế nhanh chóng điều khiển xe lên đường ĐT.638 đoạn Km132+864.63 di chuyển theo hướng về TP Quy Nhơn.

Lợi dụng đêm vắng, xe tải không chỉ có dấu hiệu chở cát khai thác trái phép mà còn chở quá khổ quá tải khiến xe nghiêng một bên, nước từ cát trên thùng chảy xuống đường thành vệt.

Ngoài ra, chiếc xe này còn vô tư vượt đèn đỏ trên tuyến đường ĐT.638.

Hình ảnh xe tải vận chuyển cát trái phép vượt quá thành thùng được ghi nhận tối 13/8.

Khi thấy có người theo dõi, tài xế xe tải 47H-031.96 cho xe tăng tốc và di chuyển theo hướng Khu công nghiệp Phú Tài (TP Quy Nhơn), sau đó, chạy thẳng lên quả đồi thuộc xã Phước Thành (huyện Tuy Phước).

Dường như sau đó có sự "đánh động" từ tài xế, hoạt động khai thác dưới chân cầu Bản Hộp được các “đầu nậu” cho tạm dừng.

Được biết, xe tải 47H-031.96 là của ông H. trú tại TP Quy Nhơn. Thông tin tới phóng viên, ông H. tỏ ra không biết việc xe mình làm chủ có dấu hiệu chở cát khai thác trái phép vào ban đêm bởi vị này đã giao cho tài xế chạy phục vụ một dự án tại huyện Vân Canh.

“Tôi đi công tác nên hoàn toàn không biết việc xe mình lại khai thác và vận chuyển cát vào ban đêm như thế. Sau khi có tư liệu ghi nhận của phóng viên Báo điện tử VTC News, tôi mới biết tài xế lợi dụng xe của tôi để khai thác và vận chuyển cát về đổ nền nhà phục vụ cho mục đích cá nhân”, ông H. cho hay.

Không chỉ rơi vãi nước trên đường, xe tải này còn vượt đèn đỏ.

Từ đầu năm 2024 đến nay, Bình Định đã có 22/45 mỏ khoáng sản, đa số là mỏ cát, bị buộc phải tạm dừng để đưa ra đấu giá quyền khai thác mới cho phù hợp với tiêu chí của UBND tỉnh Bình Định, vì vậy lượng cát cung cấp trở nên khan hiếm, giá cát tăng cao.

Theo một số doanh nghiệp, thời điểm năm 2023 giá cát dao động từ 60.000 - 80.000 đồng/m3 nếu mua trực tiếp tại mỏ. Tuy nhiên, từ đầu năm 2024 đến nay, giá cát đã tăng lên 140.000 - 160.000 đồng/m3, gấp đôi so với năm 2023.

Một số “đầu nậu” lợi dụng đêm tối và sự lỏng lẻo trong công tác quản lý của chính quyền để chở cát về tập kết, rồi tiêu thụ với giá cao, thu lợi bất chính.

Lãnh đạo địa phương "than thở"

Ông Cao Minh Thi - Chủ tịch UBND xã Phước Mỹ cho biết, thời gian qua trên địa bàn xã xảy ra rất nhiều trường hợp khai thác cát trái phép. Nhất là đoạn sông chảy qua cầu Bản Hộp, là khu vực giáp ranh giữa 2 xã Phước Mỹ và Canh Vinh.

Con sông ranh giới giữa TP Quy Nhơn và huyện Vân Canh, nơi từng là "điểm nóng" về nạn "cát tặc".

Ông Cao Minh Thi nói thêm, thủ đoạn của các đối tượng này là đưa xe xuống gần bờ sông xúc cát lên cho nhanh. Nếu bị phát hiện họ nhanh chóng chạy lên bờ vào nhà dân.

Khi lực lượng chức năng ra quân, tình hình rất yên ắng, nhưng vừa rút đi thì tái diễn hành vi vi phạm, lợi dụng buổi trưa, đêm tối để hoạt động, gây rất nhiều khó khăn cho công tác quản lý. Địa phương cũng đã nhiều lần ra quân truy bắt các đối tượng trên, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động và yêu cầu họ viết cam kết không được tái phạm, nhưng một số người vì lợi nhuận nên bất chấp, lén lút khai thác.

“Cát tặc thường lợi dụng những xe độ chế để khai thác và vận chuyển cát trái phép nhỏ lẻ về tập kết. Chúng tôi đã cho mời các chủ nậu lên làm việc, lập biên bản và ký cam kết không bao giờ tái phạm. Về trường hợp trên, chúng tôi sẽ cho kiểm tra xác minh và thông tin lại với báo chí”, ông Thi cho hay

Phóng viên Báo điện tử VTC News cũng đã phản ánh trường hợp xe tải 47H-031.96 chở vượt thành thùng, quá khổ, quá tải, rơi vãi và vượt đèn đỏ trên đường lên Đội CSGT Công an TP Quy Nhơn.

Tại đây, đại diện lãnh đạo Đội CSGT Công an TP Quy Nhơn cho biết, đội đã ghi nhận những tư liệu do phóng viên cung cấp và sẽ mời chủ xe lên làm việc để có hình thức xử phạt thích đáng làm gương.

Có 22/45 mỏ khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bình Định bị đóng nhưng các công ty vẫn lén lút khai thác.

Trước đó tháng 4/2024, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Phạm Anh Tuấn đã chỉ đạo tại Công văn số 2814 về việc tiếp tục tăng cường công tác quản lý hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh và công tác hậu kiểm sau cấp phép khai thác đối với mỏ vật liệu.

Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định yêu cầu: “Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh về việc để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn”.

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Anh Tuấn giao UBND các huyện, thị xã, thành phố phân công cán bộ thường xuyên theo dõi camera giám sát được kết nối từ khu vực khai thác của các doanh nghiệp trên địa bàn để kịp thời phát hiện, có biện pháp ngăn chặn từ xa và xử lý nghiêm, kiên quyết theo quy định pháp luật đối với các trường hợp khai thác không đúng quy định.

Cùng với đó, lãnh đạo tỉnh yêu cầu khẩn trương thành lập tổ kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn. Định kỳ hàng tháng, cơ quan chức năng tổ chức kiểm tra trách nhiệm của lãnh đạo UBND cấp xã liên quan trong công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi bao che hoạt động khai thác khoáng sản trái phép (nếu có) theo quy định.

Chủ tịch UBND tỉnh cũng giao các Ban quản lý dự án của tỉnh (chủ đầu tư) tăng cường thẩm tra nguồn gốc các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng sử dụng cho các công trình xây dựng bằng nguồn vốn ngân sách ngay từ ban đầu đến khi kết thúc công trình và thanh quyết toán; nghiêm túc thực hiện việc không thanh, quyết toán đối với khối lượng khoáng sản không có các chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp, nếu thực hiện không đúng thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Ngoài ra, Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở Giao thông Vận tải chỉ đạo Thanh tra Sở phối hợp với lực lượng chức năng các địa phương có liên quan tăng cường công tác kiểm tra, xử lý các phương tiện vận chuyển cát, đá, vật liệu xây dựng, hàng hóa vi phạm về tải trọng tham gia giao thông, rơi vãi xuống đường làm ảnh hưởng kết cấu hạ tầng giao thông, ảnh hưởng an toàn giao thông và gây mất vệ sinh môi trường; tổ chức thanh tra đột xuất việc chấp hành quy định về điều kiện kinh doanh vận tải hàng hóa đối với các doanh nghiệp có phương tiện vi phạm, xử lý theo quy định pháp luật.

Vào đầu tháng 8/2024, UBND tỉnh Bình Định bổ sung tiêu chí về quyền đấu giá khoáng sản nhằm siết chặt, ngăn chặn tình trạng đầu cơ vật liệu đất, cát và ngăn vật liệu không rõ nguồn gốc lọt vào các công trình.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Định, UBND tỉnh này sẽ áp dụng các tiêu chí mới trong đấu giá quyền khai thác khoáng sản để tăng cường quản lý tài nguyên, phòng ngừa đầu cơ vật liệu.