Lợi gì khi làm sớm đường băng thứ 3 sân bay Long Thành?

Tận dụng nhân lực, thiết bị trên công trường

Những ngày giữa tháng 11, công trường thi công đường cất hạ cánh số 2 tại sân bay Long Thành luôn rộn vang tiếng máy, ánh đèn hoạt động xuyên ngày đêm. Từ trên cao, cùng với các hạng mục khác, hai đường băng của "siêu sân bay" đã dần hiện rõ.

Theo kế hoạch, Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 sẽ đưa vào khai thác ngay từ nửa đầu năm 2026. Ảnh: Minh Tuệ.

Đại diện Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cho biết, đường cất hạ cánh số 1 đã cơ bản hoàn thành, thậm chí đã đón chuyến bay hiệu chuẩn đầu tiên vào 26/9. Đường cất hạ cánh số 2 được khởi công từ 30/5/2025, hiện đang được đẩy nhanh để kịp đưa vào khai thác đúng tiến độ.

Lãnh đạo ACV nhận định, nếu tận dụng nguồn lực nhân công, máy móc đang làm việc hiệu quả tại hai đường băng đầu tiên để tiếp tục triển khai ngay đường băng thứ 3 vào thời điểm hoàn thành đường băng số 2 (tháng 12/2025, đúng vào mùa khô 2025-2026) thì thời gian và chi phí huy động mới sẽ giảm đáng kể.

Khi giai đoạn 1 khai thác từ nửa đầu 2026, việc sớm khởi động đường băng thứ 3 và những hạng mục giai đoạn 2 sẽ giúp giảm thiểu tối đa ảnh hưởng thi công lên hoạt động khai thác.

Theo phương án ACV đề xuất, dự án đường cất hạ cánh thứ 3 gồm: Đường cất hạ cánh mới, hệ thống đường lăn (song song, thoát nhanh và đường lăn kết nối với hạ tầng giai đoạn 1), cùng hệ thống thiết bị khu bay. Tổng vốn đầu tư dự kiến khoảng 12.000 tỷ đồng từ nguồn vốn hợp pháp của ACV, không dùng bảo lãnh Chính phủ.

Tổ chức vùng trời linh hoạt hơn

Theo đánh giá của Cục Hàng không Việt Nam, để đáp ứng được nhu cầu vận tải trong những năm tới đòi hỏi Long Thành phải có thêm đường băng thứ 3.

Cơ quan này chỉ lưu ý trong quá trình triển khai, ACV cần phối hợp với Tổng công ty quản lý bay - VATM, Cục Hàng không và các cơ quan liên quan để đảm bảo đồng bộ giữa công trình xây dựng và hệ thống bảo đảm hoạt động bay.

Ông Nguyễn Mạnh Kiên, Phó tổng giám đốc VATM, cho rằng đường băng thứ 3 sẽ giúp hoàn thiện cấu hình khai thác của sân bay. Khi có thêm một đường cất hạ cánh, việc tổ chức vùng trời sẽ linh hoạt hơn, giảm xung đột mặt bằng, rút ngắn thời gian chờ cả dưới mặt đất lẫn trên không.

Việc vận hành song song nhiều đường băng cũng giúp giảm tiêu hao nhiên liệu và hạn chế phát thải CO2, tiến gần hơn tới mục tiêu hàng không xanh, bền vững. Khi đường băng thứ 3 sớm được đầu tư kèm hệ thống thiết bị bảo đảm bay, Long Thành có thể đạt hiệu quả khai thác tương tự mô hình nhiều đường băng hiện đại như tại Incheon hay Thành Đô.

Ông Kiên cho biết, VATM đang hoàn thiện phương án tổ chức vùng trời, điều phối không lưu, đào tạo nhân lực và phối hợp chặt chẽ với Cục Hàng không Việt Nam để đảm bảo Long Thành vận hành an toàn, hiện đại ngay từ ngày đầu khai thác.

Đánh giá cụ thể tính cấp thiết

Theo thông tin của Báo Xây dựng, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính phối hợp cùng ACV nghiên cứu, hoàn thiện và phê duyệt dự án đường băng thứ 3 theo đúng chủ trương đầu tư đã được Quốc hội thông qua, nhằm khởi công vào 19/12/2025.

Bộ Xây dựng cho rằng, triển khai ngay đường băng thứ 3 (khai thác độc lập với hai đường băng đang xây dựng) theo đề xuất ACV có nhiều ưu điểm. Tuy nhiên, vẫn cần có báo cáo nghiên cứu khả thi để đánh giá cụ thể tính cấp thiết, hiệu quả và khả năng thu xếp vốn.

Sau khi rà soát quy định pháp luật và các nghị quyết liên quan, Bộ Xây dựng đưa ra hai phương án.

Phương án 1, Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi Nghị quyết 94/2015/QH13, cho phép Chính phủ tự phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2 mà không cần trình lại Quốc hội.

Phương án 2 là Chính phủ trình Quốc hội thông qua Báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2, trong đó đề xuất đầu tư sớm đường băng thứ 3, tương tự việc bổ sung đường băng số 2 trong giai đoạn 1.

Sau khi tổng hợp ý kiến các đơn vị, Bộ Xây dựng kiến nghị chọn phương án 1 và đề xuất Thủ tướng cho phép hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội sửa đổi Nghị quyết 94/2015/QH13 tại kỳ họp thứ 10, nhằm đảm bảo tiến độ giai đoạn 2. Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ đánh giá khả năng thu xếp vốn của ACV trong quá trình lập báo cáo khả thi.

ACV được yêu cầu khẩn trương chuẩn bị hồ sơ Báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2 (trong đó có đường băng số 3) để đáp ứng mục tiêu khởi công vào 19/12/2025.

Tạ Hải