Lời hát xanh bên bờ vịnh Vân Phong
“Lời hát xanh bên bờ vịnh Vân Phong” là tập thơ thứ 20 của nhà thơ Trần Vạn Giã, theo thể loại trường ca. Sách do Nhà xuất bản Hội Nhà Văn ấn hành tháng 3-2025.
Sinh năm 1945 tại thị trấn Vạn Giã (huyện Vạn Ninh), đến nay, nhà thơ Trần Vạn Giã đã 80 tuổi nhưng vẫn sung sức trong hoạt động sáng tác. Với một người có 20 tập thơ và luôn được công chúng đón nhận là điều không đơn giản. Năm 1996, ông ra tập thơ đầu tiên “Tình yêu đẹp như bài thơ”, rồi mãi đến năm 2004 ông mới ra tập thứ hai: “Gió đưa khói bếp lên trời”. Từ đó, cứ cách khoảng 1 - 2 năm ông lại in thơ.
Bìa cuốn sách Lời hát xanh bên bờ vịnh Vân Phong.
Tôi quen thân với nhà thơ Trần Vạn Giã từ trước năm 1975, khi đó, tôi chỉ là một cậu học trò lớp 11 - 12 tập tễnh làm thơ và đã yêu quý những câu thơ chân chất hồn quê của Trần Vạn Giã. Ông làm thơ về nơi ông sinh ra, vùng đất Vạn Ninh có rừng bần Tuần Lễ và những đồi cát mênh mông. Sau này, có 13 năm đi kinh tế mới, ông làm thơ cho những người dân nghèo chắt chiu từng giọt nắng mai, oằn vai từng gánh hàng và cả những con đường làng có những cây bông điệp rực vàng dẫn lối. Ông cũng là một trong những nhà văn, nhà thơ ở Khánh Hòa được kết nạp vào Hội Nhà văn Việt Nam rất sớm.
“Lời hát xanh bên bờ vịnh Vân Phong” với bìa màu xanh nước biển, khác với những tập thơ trước Trần Vạn Giã hay minh họa bằng chân dung chính mình. 70 trang sách với trường ca lấp lánh tiếng sóng vỗ gồm 4 chương. Trong chương 1 “Khúc hoài cổ”, ông nhắc về các địa danh Khánh Hòa xưa. Ở đó vẫn là lời thơ mượt mà: “Có đêm ta ngủ/Gối tay trên đại mộng dưới trời cao/Ta càng hiểu và ta càng hiểu/Hiền sĩ nào không tha thiết với quê hương”.
“Nhặt câu lục bát trên cát trắng ở bán đảo Hòn Gốm” là chương 2 của trường ca. Với thế mạnh là thể thơ lục bát, ông lại đưa vào chương này: “Hôm nay đến cả ngàn sau/Cát và người sống bên nhau chung tình”. Trong chương này, ông nhắc nhiều về mẹ: “Chiều nghiêng xuống ngọn khói lam/Khói lam theo mẹ lam làm nuôi con/Đôi vai mẹ đã mỏi mòn/Gánh gồng từ thuở mẹ còn ở quê”. “Gánh gồng từ thuở mẹ còn ở quê” - chỉ một câu thơ mà đã khái quát hình ảnh người mẹ quê cả đời lam lũ vì con. Hai chương tiếp theo: “Thời ngọn sóng không bình an” và “Mùa hoa sóng nở” vẫn là những câu thơ giản dị nhưng câu từ như bật ra từ trái tim nhà thơ. Trường ca của Trần Vạn Giã như một bản giao hưởng dẫn người đọc đi qua những sóng gió và đến ngày bình an.
Trong cái tuổi chông chênh, ông nói, mỗi tập thơ được xuất bản có thể là tập cuối cùng. Ông chỉ nói thế thôi, chứ những mùa xuân hoa còn nở, biển Nha Trang vỗ đều và cả vịnh Vân Phong kia vẫn tạo cảm xúc cho ông viết nên những vần thơ.
