''Lợi ích kép'' của các khoảng xanh đô thị

Không chỉ tạo cảnh quan, hệ thống cây xanh đô thị còn góp phần cải thiện chất lượng không khí, giảm nóng, ngăn bức xạ nhiệt.

Ngăn 80% lượng bức xạ mặt trời

Tốc độ đô thị hóa nhanh, mật độ dân số lớn, những tòa nhà cao tầng bê tông cốt thép mọc lên ngày càng nhiều đang biến đô thị vào mùa hè trở thành các "hòn đảo nhiệt" nóng bức. Vì vậy, lưu thông trên đường phố trong những hè nắng cháy rát da như hiện nay mới thấy càng thêm quý những khoảng xanh mát bên đường.

Anh Nguyễn Văn Thắng (phường Định Công, quận Hoàng Mai) chia sẻ: "Rõ ràng, đi trên những tuyến phố có cây xanh tỏa bóng râm mát cảm nhận rõ cái nóng dịu hẳn. Khoảng không xanh mát còn làm tâm trạng nhẹ nhàng, thoải mái hơn...".

Thực tế, tác dụng giảm nhiệt của cây xanh không chỉ là cảm nhận thông thường, mà còn được chỉ rõ trong các nghiên cứu khoa học. Tháng 6-2015, Thạc sĩ Ngô Hoàng Ngọc Dũng và các đồng nghiệp ở bộ môn Kiến trúc môi trường, Khoa Kiến trúc và Quy hoạch (Đại học Xây dựng Hà Nội) đã tiến hành đo nhiệt độ mặt đường và nhiệt độ không khí tại một số tuyến phố trên địa bàn Hà Nội để làm rõ vai trò của cây xanh đường phố đối với hiệu ứng đảo nhiệt đô thị. Kết quả cho thấy, nhiệt độ bề mặt đường dưới bóng cây hay dưới bóng đổ thấp hơn khoảng 6-15 độ C so với bề mặt đường bị nắng trực tiếp.

"Cây xanh có vai trò cực kỳ quan trọng đối với việc giảm nhiệt đô thị. Cây có tán đủ lớn ngoài có tác dụng che nắng, còn làm cho các bề mặt phía dưới cây xanh không bị hấp thụ bởi bức xạ mặt trời, ước tính trung bình có thể ngăn tới 80% lượng bức xạ mặt trời truyền tới. Các bề mặt này không bị nung nóng sẽ không tỏa nhiệt trở lại môi trường, làm cho nhiệt độ không khí xung quanh môi trường và dưới gốc cây ở mức khiến con người không cảm thấy khó chịu", Thạc sĩ Ngô Hoàng Ngọc Dũng chia sẻ.

Đồng quan điểm, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Công viên cây xanh Hà Nội Nguyễn Đức Mạnh cho biết, hệ thống cây xanh đô thị còn có tác dụng cải thiện khí hậu vì chúng có khả năng ngăn chặn và lọc bức xạ mặt trời, ngăn chặn quá trình bốc hơi nước, giữ độ ẩm đất và độ ẩm không khí thông qua việc hạn chế bốc hơi nước, kiểm soát và lưu thông gió.

Đồng thời, hệ thống cây xanh đô thị giúp cải thiện chất lượng không khí bằng cách hấp thu các tác nhân gây ô nhiễm như: CO2, NO2, SO2, CO, khói bụi; cung cấp khí O2. Không chỉ vậy, cây xanh đô thị còn có vai trò lớn trong kiến trúc, trang trí cảnh quan...

Nhân thêm những mảng xanh

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Hoàng Cao Thắng cho biết, xác định tầm quan trọng của cây xanh, thời gian qua, Thành ủy, HĐND, UBND thành phố Hà Nội đã có nhiều chương trình, chỉ đạo về trồng cây, nâng diện tích cây xanh trên địa bàn bằng các giải pháp đồng bộ, liên tục, được nghiên cứu áp dụng khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả: Cử cán bộ đi đào tạo, tiếp nhận chuyển giao về quản lý hệ thống cây xanh đô thị; đầu tư các trang thiết bị hiện đại trong cắt tỉa tán cây; tiếp nhận và chuyển giao giống cây mới về trồng thử nghiệm trên địa bàn thành phố...

Đáng chú ý, chương trình trồng mới 1 triệu cây xanh với sự quyết tâm, nỗ lực của UBND thành phố, các sở, ngành, đơn vị chức năng "về đích" sớm hơn so với kế hoạch đã mang lại thêm nhiều không gian xanh, tuyến đường xanh cho thành phố.

Phát huy kết quả đạt được, trong giai đoạn 2019-2020, Hà Nội đặt mục tiêu trồng thêm 600.000 cây xanh trên địa bàn. Theo thống kê của Sở Xây dựng, lũy kế kết quả thực hiện từ năm 2016 đến ngày 30-6-2020, toàn thành phố đã trồng được hơn 1.581.000 cây đô thị, bóng mát, cây lấy gỗ.

Đặc biệt, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hoàng Cao Thắng cho hay, thời gian qua, việc trồng và phát triển hệ thống cây xanh đô thị đã được chú trọng, quan tâm đầu tư đồng bộ, góp phần tạo cảnh quan, không gian xanh trên địa bàn thành phố.

Hà Nội đã tạo lập được những tuyến đường có hệ thống cây xanh kiểu mẫu đồng bộ về quy hoạch cảnh quan kiến trúc như: Đường Võ Chí Công - Võ Nguyên Giáp; Đại lộ Thăng Long (trước Trung tâm Hội nghị quốc gia); đường Láng, Phạm Văn Đồng...

Đồng thời, Hà Nội trồng cải tạo, chỉnh trang, trồng bổ sung trang trí cây bụi, mảng, khóm, cây dây leo, cây hoa..., tạo đa dạng chủng loại, màu sắc và hoàn thiện hệ thống cây xanh theo mô hình đa tầng tán tại nhiều tuyến phố, điển hình như: Kim Mã, Láng Hạ, Giảng Võ, Hoàng Văn Thụ, Hoàng Diệu, Lê Hồng Phong, Xã Đàn, Trần Khát Chân, Đại Cồ Việt, Cổ Linh, Điện Biên Phủ...

Trong mùa hè nắng nóng, những không gian xanh, khoảng xanh thực sự vô cùng đáng quý, nhất là với những thành phố dân số đông và có tốc độ đô thị hóa nhanh như Hà Nội.

Dạ Khánh