Lối lãnh đạo ngược đời của 'cha đẻ' DeepSeek

DeepSeek đang làm rung chuyển ngành AI toàn cầu, không chỉ vì mô hình R1 mạnh mẽ mà còn vì chiến lược lãnh đạo khác biệt của CEO Liang Wenfeng. Ảnh: Joe Cummings.

Năm 2023, CEO Liang Wenfeng đã thành lập công ty với một tầm nhìn đầy tham vọng: đổ tiền vào nghiên cứu chip AI và tập hợp một đội ngũ tinh nhuệ nhằm tạo ra sản phẩm AI Trung Quốc có thể đối đầu trực tiếp với OpenAI. Chưa đầy 2 năm sau, DeepSeek đã trở thành một cái tên quen thuộc trong giới công nghệ, với giá trị ước tính lên đến 1 tỷ USD, theo Forbes.

Không chỉ xây dựng DeepSeek từ con số 0, CEO Liang Wenfeng còn đi ngược lại với nguyên tắc cốt lõi của Thung lũng Silicon. Nhắc đến CEO của một tập đoàn công nghệ lớn, người ta thường liên tưởng đến những nhân vật như Mark Zuckerberg, Marc Benioff hay Sam Altman. Họ rhường theo đuổi triết lý “grindset” (lao động chăm chỉ không ngừng nghỉ), tôn sùng mô hình quản trị theo hệ thống phân cấp chặt chẽ và liên tục chiêu mộ những kỹ sư giỏi nhất.

Liang Wenfeng lại đi theo một con đường hoàn toàn khác: trao quyền cho những tài năng trẻ chưa có nhiều kinh nghiệm.

Đặt niềm tin vào Gen Z và "mọt sách"

Không giống như các đối thủ đang săn lùng những tài năng hàng đầu trong lĩnh vực khoa học máy tính, vị CEO 40 tuổi này lại đặt niềm tin vào thế hệ Gen Z và cả những người theo đuổi ngành khoa học nhân văn. Ông tin rằng sự sáng tạo và niềm đam mê quan trọng hơn nhiều so với kinh nghiệm làm việc sẵn có.

“Nếu bạn muốn theo đuổi mục tiêu ngắn hạn, bạn nên tìm những người có kinh nghiệm. Nhưng nếu bạn hướng đến tầm nhìn dài hạn, kinh nghiệm không còn quá quan trọng. Kỹ năng cơ bản, óc sáng tạo và đam mê mới là yếu tố cốt lõi”, Liang chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với trang tin công nghệ Trung Quốc 36Kr vào năm 2023.

Một đối tác kinh doanh của Liang từng chia sẻ rằng với dáng vẻ “mọt sách” và mái tóc không mấy chỉn chu của ông, nhiều người đã không xem trọng tầm nhìn của DeepSeek. Ảnh: Baidu.

Theo cha đẻ DeepSeek, việc từng làm một công việc tương tự trước đó không đồng nghĩa với việc có thể làm tốt công việc mới. Ông cho rằng những nhân viên trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm có xu hướng sáng tạo hơn so với những chuyên gia AI lão luyện, những người có thể bị mắc kẹt trong khuôn khổ tư duy cũ.

“Khi bạn làm điều gì đó, những người có kinh nghiệm sẽ không do dự mà bảo bạn nên làm theo cách này. Nhưng những người chưa có kinh nghiệm sẽ liên tục thử nghiệm, suy nghĩ nghiêm túc về cách làm và rồi tìm ra giải pháp phù hợp nhất với thực tế hiện tại”, Liang nói.

Một yếu tố khác khiến chiến lược tuyển dụng của DeepSeek khác biệt là chào đón những ứng viên xuất thân từ các lĩnh vực không liên quan trực tiếp đến công nghệ, đặc biệt là những người yêu thích văn chương. Liang cho rằng những người có nền tảng nhân văn có thể đóng góp lớn vào quá trình tinh chỉnh mô hình AI, giúp nó hiểu ngôn ngữ và văn hóa một cách tinh tế hơn.

Với Liang, mỗi cá nhân đều có một con đường riêng và mang đến những góc nhìn độc đáo cho công việc. “Không cần phải ép buộc ai cả. Mỗi người đều có ý tưởng của riêng mình", ông nói.

CEO kín tiếng không đi theo khuôn mẫu của Thung lũng Silicon

Dù có nền tảng kỹ thuật vững chắc, Liang lại không mang hình ảnh của một CEO công nghệ điển hình. Nếu như các lãnh đạo Thung lũng Silicon như Jeff Bezos, Mark Zuckerberg hay Elon Musk thường xuyên xuất hiện trước công chúng, tham gia các sự kiện lớn hoặc thậm chí gây tranh cãi trên mạng xã hội, Liang lại chọn cách tiếp cận khiêm tốn và kín tiếng.

Ông hiếm khi phát biểu trước báo chí và gần như không hiện diện trên các nền tảng trực tuyến. Những tài khoản mạng xã hội của ông chủ yếu được dùng để quảng bá cho DeepSeek, thay vì chia sẻ những suy nghĩ hay cuộc sống cá nhân.

DeepSeek đã khuấy động thế giới công nghệ và khiến các đối thủ AI tại Mỹ phải dè chừng. Ảnh: Alamy.

Cách làm này hoàn toàn trái ngược với những nhà lãnh đạo công nghệ Mỹ. Jeff Bezos khuyến khích các cuộc họp sôi nổi và hỗn loạn. Mark Zuckerberg thường xuyên cập nhật thông tin cá nhân trên mạng xã hội. Marc Benioff mạnh dạn công kích đối thủ. Elon Musk thậm chí còn xuất hiện trong các cuộc vận động chính trị.

Nói với Financial Times, một trong những đối tác kinh doanh của Liang chia sẻ vì dáng vẻ rụt rè và kiểu tóc không hợp thời, nhiều người từng không đánh giá cao ông hay tầm nhìn của ông. Nhưng với những gì DeepSeek đang đạt được, có lẽ giờ đây họ sẽ phải suy nghĩ lại, Fortune kết luận.

Thúy Liên