Lợi nhuận doanh nghiệp Trung Quốc gây thất vọng

Ảnh minh họa - Ảnh: Getty Images

Trong bối cảnh chứng khoán Trung Quốc đã giảm sang tháng thứ hai liên tiếp, giới đầu tư vì thế càng thiếu động lực để rót vốn.

Theo dữ liệu của Bloomberg Intelligence - bộ phận phân tích và nghiên cứu kinh tế thuộc hãng tin Bloomberg - trong quý 3/2025, các doanh nghiệp trong chỉ số MSCI China chỉ đạt mức lợi nhuận thấp hơn bình quân 1,1% so với dự báo, tiếp nối đà suy yếu từ quý trước.

Kết quả gây thất vọng ở nhóm doanh nghiệp bất động sản và tiêu dùng khiến kết quả tích cực hơn ở nhóm nguyên vật liệu và tài chính không đủ để bù đắp. Những số liệu này được tổng hợp từ báo cáo của các doanh nghiệp chiếm 97% vốn hóa của chỉ số.

Theo các nhà phân tích, chiến dịch “chống cạnh tranh tiêu cực” (anti-involution) suốt nhiều tháng qua của Bắc Kinh - nhằm kiềm chế tình trạng cạnh tranh quá mức - đến nay mới phát huy tác dụng rõ nét ở một số lĩnh vực như nguyên vật liệu, nên chưa giúp phần lớn doanh nghiệp cải thiện biên lợi nhuận.

Lợi nhuận của nhóm doanh nghiệp công nghiệp thậm chí đã quay lại xu hướng giảm sau giai đoạn phục hồi ngắn ngủi, qua đó tiếp tục gây sức ép lên triển vọng lợi nhuận.

“Việc lợi nhuận cải thiện trở lại sẽ đặc biệt quan trọng trong năm 2026, bởi phần lớn đà tăng của thị trường chứng khoán năm nay đến từ việc cổ phiếu được đẩy lên mức giá cao hơn so với nền tảng lợi nhuận hiện tại”, ông Marvin Chen, nhà phân tích tại Bloomberg Intelligence, nhận định.

Ông Chen dự báo các biện pháp chống cạnh tranh tiêu cực của Bắc kinh có thể sẽ phát huy tác dụng rõ rệt hơn trong năm tới.

Cuộc chiến giảm giá và việc Chính phủ cắt giảm trợ cấp là hai yếu tố chính bào mòn lợi nhuận của các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc trong quý 3. Li Auto, Nio và Xpeng đều công bố dự báo doanh thu và doanh số thấp hơn ước tính của giới phân tích. Dù mảng xe điện của tập đoàn công nghệ Xiaomi và hãng xe Geely Automobile Holdings tăng trưởng mạnh, cả hai vẫn đối mặt với nguy cơ biên lợi nhuận bị thu hẹp do các ưu đãi thuế bị giảm.

Ngược lại, các doanh nghiệp ngành nguyên vật liệu đang trên đà có một năm lợi nhuận bứt phá nhờ giá vàng tăng mạnh. Tập đoàn khai khoáng Zijin Mining - một trong những nhà sản xuất vàng lớn nhất thế giới - ghi nhận lợi nhuận ròng tăng 57%, còn Jiangxi Copper ghi nhận mức tăng 35%.

Trong khi đó, một số công ty năng lượng mặt trời chứng kiến lợi nhuận chỉ cải thiện nhẹ và nhiều doanh nghiệp vẫn trong tình trạng thua lỗ. Đơn cử Longi Green Energy Technology mới chỉ giảm lỗ so với quý 2.

Các kết quả kinh doanh kém khả quan này xuất hiện trong bối cảnh trước đó giới đầu tư đặt cược và đẩy giá nhiều nhóm cổ phiếu lên cao với kỳ vọng rằng chiến dịch “chống cạnh tranh tiêu cực” của Bắc Kinh sẽ giúp lợi nhuận doanh nghiệp hồi phục. Tuy nhiên, hiện tại, các nhà đầu tư phải đối mặt với thực tế rằng cuộc chiến chống giảm phát tại Trung Quốc chưa đạt nhiều tiến triển.

Dù vậy, một loạt biện pháp mới mà Bắc Kinh đưa ra nhằm kích thích chi tiêu và thúc đẩy tăng trưởng có thể phần nào tạo thêm lực đỡ cho một số ngành. Trong báo cáo ngày 17/11, các nhà phân tích của ngân hàng JPMorgan Chase & Co. cho biết doanh thu bất động sản hạng sang tại Trung Quốc đang đi ngược xu hướng suy yếu chung. Ngoài ra, một đợt phục hồi tiêu dùng theo mô hình chữ K đang hình thành, trong đó phân khúc hàng xa xỉ cao cấp được dự báo sẽ được hưởng lợi.

Tuy nhiên, kể cả những động lực từng nâng đỡ thị trường trước đây cũng đang dần suy yếu. Cổ phiếu công nghệ - nhóm hưởng lợi lớn nhờ được nâng dự báo lợi nhuận hồi đầu năm - đang đối mặt “phép thử thực tế” khi ghi nhận kết quả kinh doanh quý 3 ảm đạm.

Tập đoàn thương mại điện tử Alibaba Group chứng kiến lợi nhuận lao dốc do chi tiêu mạnh cho trợ giá và trung tâm dữ liệu tăng mạnh, trong khi Baidu Inc. ghi nhận mức giảm doanh thu theo quý mạnh nhất từ trước tới nay. Các kết quả này cho thấy hoạt động quảng cáo của các doanh nghiệp này đang suy yếu, trong khi đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng tốn kém.

“Bất kỳ kịch bản lạc quan nào cho tăng trưởng lợi nhuận của MSCI China hiện đều dựa nhiều vào kỳ vọng các doanh nghiệp thương mại điện tử sẽ tăng tốc trở lại trong năm tới khi cuộc chiến giảm giá dịu bớt”, bà Laura Wang, nhà phân tích tại ngân hàng Morgan Stanley, nhận định.

Bà Wang cho rằng các dự báo doanh thu và lợi nhuận cho giai đoạn cuối năm nay và năm 2026 sẽ là yếu tố then chốt cần theo dõi, đồng thời cảnh báo nhu cầu yếu có thể tiếp tục kìm hãm chi tiêu tùy ý của người tiêu dùng Trung Quốc cho tới khi xuất hiện những tín hiệu rõ ràng hơn về sự ổn định.

Ngọc Trang