Lữ đoàn 'nhà giàu' của Ukraine chiến đấu như thế nào trên chiến trường?

Vào mùa hè năm 2023, Quân đội Ukraine đã huy động 10 lữ đoàn để thực hiện cuộc “đại phản công”. Những lữ đoàn tham gia phản công này đều được sĩ quan NATO huấn luyện và lên kế hoạch chiến đấu; trong đó có có Lữ đoàn xung kích đường không số 82.

Lữ đoàn xung kích đường không số 82 được thành lập năm 2022 trên cơ sở các đơn vị được lựa chọn từ Tiểu đoàn 3 và một tiểu đoàn của Lữ đoàn xung kích đường không số 80 (Tiền thân của Lữ đoàn 80 là Tiểu đoàn cơ động đường không độc lập số 87) và một tiểu đoàn của Lữ đoàn dù số 25.

Cán bộ, chiến sĩ của Lữ đoàn xung kích đường không số 82 khi thành lập đều có kinh nghiệm chiến đấu; một số thành viên nòng cốt được lựa chọn để cử đến Vương quốc Anh đào tạo lái xe tăng chiến đấu chủ lực Challenger 2.

Về biên chế, Lữ đoàn 82 có ba tiểu đoàn bộ binh cơ giới, một đại đội xe tăng và một cụm pháo binh chi viện hỏa lực gồm pháo tự hành M119, pháo phản lực phóng loạt BM-21 và pháo chống tăng MT-100, cùng một số đơn vị bảo đảm. Quân số của lữ đoàn khoảng 4.000 người.

Bên cạnh các đơn vị chiến đấu, Lữ đoàn xung kích đường không số 82 có các đơn vị hỗ trợ gồm các đại đội trinh sát, đại đội phòng không, đại đội công binh, đại đội thông tin, đại đội sửa chữa, đại đội quân y, trung đội UAV và trung đội hóa học.

Trong đội hình của Lữ đoàn xung kích đường không số 82, có Tiểu đoàn chiến thuật 3, được thành lập năm 2013 trên cơ sở Trung đoàn bộ binh cơ giới 300. Đây là đơn vị có bề dày chiến đấu, nhưng trên thực tế, quân số có kinh nghiệm trận mạc đã bị hy sinh nhiều trong giai đoạn đầu cuộc chiến.

Về trang bị của Lữ đoàn xung kích đường không 82, không quá lời khi gọi đây là lữ đoàn “nhà giàu” của Ukraine. Hầu hết các xe bọc thép tốt nhất do NATO cung cấp cho Ukraine đều được trang bị cho lữ đoàn.

Đáng chú ý trong số đó có 14 xe tăng chiến đấu chủ lực Challenger do Anh cung cấp, 40 xe chiến đấu bộ binh bánh xích Weasel của Đức, 90 xe bọc thép chở quân bánh lốp Stryker và 24 khẩu pháo tự hành M119 do Mỹ sản xuất.

Các mẫu cải tiến sau này của xe bọc thép Weasel đã nâng khả năng bảo vệ của vỏ giáp, có thể chống được đạn pháo cỡ 30 mm, để đối phó với pháo tự động 30 mm trên xe chiến đấu bộ binh BMP-2 của Quân đội Nga và đạn chùm tấn công từ trên cao.

Vũ khí chính của xe bọc thép Weasel là pháo tự động Rheinmetall MK20 Rh202 cỡ 20 mm, có thể bắn đạn xuyên giáp hoặc đạn nổ phá. Vũ khí phụ là súng máy đồng trục MG3 7,62 mm. Theo trang web Oryx, tính đến ngày 21/01/2024, ít nhất 4 xe bọc thép Weasel của Ukraine bị phá hủy, 3 chiếc bị hỏng và bị bỏ lại.

Xe bọc thép chở quân gốc Mỹ được trang bị cho Lữ đoàn xung kích đường không số 82 là phiên bản cải tiến của xe bọc thép chở quân M1126 Stryker; đây là loại xe bọc thép tám bánh, trong đó có bốn bánh dẫn động toàn thời gian. Xe có trọng lượng nặng khoảng 19 tấn.

Kíp xe M1126 Stryker bao gồm 2 người (trưởng xe kiêm pháo thủ và lái xe) và có thể chở thêm 9 lính bộ binh với đầy đủ vũ khí chiến đấu. Về vũ khí, Stryker được trang bị một trạm vũ khí điều khiển từ xa M151 Protector, có thể gắn một súng máy 12,7 mm M2 Browning hoặc một súng phóng lựu tự động 40 mm Mk19. Ngoài ra xe còn có ống phóng lựu khói M6 để ngụy trang.

Lớp giáp bảo vệ của xe Stryker có khả năng chịu được đòn tấn công từ vũ khí bắn đạn 7,62mm. Khi xe sử dụng thêm lớp giáp gốm bổ sung, có thể chịu được hỏa lực của súng máy 14,5 mm và đạn xuyên giáp 30 mm ở ngoài khoảng cách 500 mét ở bán cầu trước.

Cả xe chiến đấu bộ binh bánh xích Weasel và xe bọc thép chở quân Stryker đều được trang bị cảm biến và kính ngắm ngày/đêm tuyệt vời; đặc biệt là hệ thống chỉ huy chiến đấu của xe có thể tích hợp vào mạng chỉ huy chiến đấu chung.

Mặc dù xe chiến đấu bộ binh Weasel và xe chở quân Stryker đều là những xe bọc thép xuất sắc, nhưng rõ ràng chúng không được thiết kế để chống lại xe tăng, đó là lý do tại sao Lữ đoàn cũng được trang bị 14 xe tăng Challenger 2 để làm hỏa lực đột kích.

Xe tăng chiến đấu chủ lực Challenger 2 là phương tiện bọc thép hạng nặng, có trọng lượng chiến đấu lớn nhất trên chiến trường Ukraine và cả thế giới. Challenger 2 được trang bị áo giáp nhiều lớp tiên tiến, hệ thống kính ngắm hiện đại và pháo nòng trơn 120mm.

Trong đòn tấn công hiệp đồng quân binh chủng, xe tăng Challenger 2 sẽ dẫn dắt đội hình xe bọc thép, tiêu diệt xe tăng và cứ điểm của Nga bằng pháo 120mm. Đồng thời, xe chiến đấu bộ binh Weasel sẽ càn quét hai bên sườn của đội hình xe tăng, sử dụng các phân đội bộ binh chế áp tên lửa chống tăng Nga.

Lúc này lính bộ binh Ukraine được xe bọc thép Weasel yểm trợ, có nhiệm vụ ngăn chặn mọi nỗ lực của quân Nga nhằm vượt qua xe tăng Challenger 2 và bảo vệ khu vực phía sau xe tăng Challenger 2.

Khi xe tăng Challenger 2 chọc thủng tuyến phòng thủ của Nga, xe bọc thép chở quân Stryker có thể nhanh chóng lao qua khoảng trống và tiến vào khu vực hậu phương được phòng thủ yếu kém của Nga để tiêu diệt tất cả các lực lượng còn lại.

Trong diễn tập là như vậy, nhưng trong trận đánh đầu tiên ở Zaporozhye, Lữ đoàn xung kích đường không số 82 đã gặp phải sự phong tỏa mạnh mẽ từ Sư đoàn tấn công đường không cận vệ số 76 của Nga. Một xe tăng Challenger 2 của Ukraine đã bị phá hủy và ba binh sĩ bị bắt làm tù binh.

Sau khi cuộc phản công mùa hè của Ukraine chính thức thất bại, Lữ đoàn 82 vẫn tiếp tục chiến đấu ở khu vực Rabotino, chứ không tăng viện cho mặt trận khác; tuy nhiên Lữ đoàn cũng không tạo được bước đột phá nào. Vừa qua, quân Nga mở cuộc phản công chiếm lại Rabotino, Lữ đoàn phải lùi về sát thị trấn Orekhiv và phòng thủ tại đây (Nguồn ảnh: CNN, Reuters, Forbes).

Tiến Minh (Theo Forbes, Topwar)