Lựa chọn mô hình quản lý hiệu quả về trật tự xây dựng
Hà Nội đã triển khai thực hiện mô hình thí điểm Ðội Quản lý trật tự xây dựng đô thị trực thuộc Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã trên địa bàn thành phố được 5 năm.
Việc thực hiện mô hình thí điểm này giúp công tác quản lý trật tự xây dựng có nhiều chuyển biến tích cực. Các công trình xây dựng được kiểm soát, vi phạm được phát hiện kịp thời, các trường hợp vi phạm trật tự xây dựng phức tạp, nổi cộm, gây bức xức dư luận, dần được hạn chế. Các công trình vi phạm tồn đọng đã được rà soát, phân loại, trong đó, xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm xử lý, giải quyết. Cùng với đó, ý thức chấp hành pháp luật của người dân, doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng đô thị từng bước được nâng cao. So với 4 năm trước khi thực hiện, tỷ lệ công trình có phép, miễn phép trên địa bàn tăng 2,9% (từ 96,59% lên 99,49%). Tỷ lệ số công trình có vi phạm trên tổng số công trình xây dựng giảm 5,13% (từ 8,82% xuống 3,69%). Bên cạnh đó, số công trình vi phạm giảm 4.331 trường hợp.
Cơ chế Ðội Quản lý trật tự xây dựng đô thị trực thuộc Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã tạo sự thống nhất, tập trung, xuyên suốt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã về quản lý trật tự xây dựng tại địa phương; chức năng, nhiệm vụ của Ðội Quản lý trật tự xây dựng đô thị, trách nhiệm, cơ chế tham gia phối hợp của cơ quan, đơn vị liên quan được quy định cụ thể. Tuy nhiên, thực tế triển khai cũng bộc lộ một số bất cập, trong đó nổi cộm nhất là hoạt động của Ðội Quản lý trật tự xây dựng đô thị trực thuộc các quận, huyện, thị xã không phù hợp với Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Thanh tra đã được bổ nhiệm trước đây hiện đang công tác tại các Ðội Quản lý trật tự xây dựng đô thị không được hưởng phụ cấp, không có thẩm quyền xử phạt…
Ở địa bàn có hoạt động xây dựng luôn sôi động nhưng cũng đầy phức tạp như Hà Nội, hoạt động của Ðội Quản lý trật tự xây dựng đô thị có vai trò rất quan trọng trong ngăn chặn, xử lý các sai phạm, góp phần cải thiện bộ mặt đô thị. Trong những năm qua, hoạt động của Ðội Quản lý trật tự xây dựng đô thị đã trải qua nhiều mô hình khác nhau. Trong đó mô hình trực thuộc Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã phát huy hiệu quả hơn cả. Tuy nhiên, theo Quyết định số 26/2018/QÐ-TTg và Quyết định số 35/2020/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, việc thí điểm Ðội Quản lý trật tự xây dựng đô thị trực thuộc Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã chỉ kéo dài đến ngày 10/8/2023. Thành phố Hà Nội sẽ tổ chức tổng kết, đánh giá hiệu quả mô hình, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 1/5/2023. Do đó, thành phố Hà Nội cần tổng hợp đầy đủ các ý kiến góp ý để hoàn thiện báo cáo tổng kết, đánh giá hiệu quả của mô hình, làm rõ chức năng nhiệm vụ của Ðội để đề xuất Thủ tướng Chính phủ lựa chọn mô hình quản lý trật tự xây dựng phù hợp với thực tế từ thời điểm sau ngày 10/8/2023.