Lừa đảo bủa vây, mạng xã hội 'ra tay' bảo vệ người dùng

Theo thông tin từ Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm mạng sử dụng công nghệ cao (A05 - Bộ Công an), tình hình tội phạm mạng đang diễn biến phức tạp trên phạm vi toàn cầu.

AI tăng tốc độ lừa đảo lên 20 lần

Tại Việt Nam, chỉ trong 8 tháng đầu năm nay, cơ quan chức năng đã phát hiện gần 1.500 vụ lừa đảo qua mạng. Thiệt hại do lừa đảo qua mạng tại riêng Việt Nam trong hơn một năm qua đã lên tới hơn 19.000 tỉ đồng.

Cơ quan chức năng nhận định đây là tình trạng rất đáng báo động. Việt Nam cũng là một trong những mục tiêu hấp dẫn với các tội phạm mạng do có gần 80 triệu dân sử dụng internet và mạng xã hội.

Ông Ngô Minh Hiếu, Giám đốc Tổ chức Chống lừa đảo, thông tin thêm: Hiện nay lừa đảo trên không gian mạng còn được nâng cấp mạnh mẽ nhờ công cụ tích hợp AI. Điều này khiến tốc độ lừa đảo tăng lên khoảng 20 lần so với việc sử dụng người thật.

"Các đối tượng lừa đảo sử dụng AI để phân tích kịch bản và tự động chat với các nạn nhân. Dựa vào câu trả lời của nạn nhân, AI có thể giúp nhóm lừa đảo phân tích khả năng dính bẫy của họ", ông Hiếu nói.

Trước bối cảnh này, các nền tảng mạng xã hội đang hoạt động tại Việt Nam cho biết đã và đang chủ động đưa ra nhiều biện pháp nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng.

Tăng cường công cụ cảnh báo

Trao đổi với PLO, đại diện TikTok Việt Nam cho biết đầu tháng 10-2025, nền tảng này đã phối hợp cùng A05 và Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (NCA) khởi động chiến dịch "Phòng chống lừa đảo trực tuyến 2025".

Bước sang giai đoạn tiếp theo, TikTok tiếp tục triển khai các cảnh báo lừa đảo trực tiếp trong ứng dụng đến người dùng toàn quốc. Đây là lần đầu tiên TikTok triển khai đồng bộ việc gửi các cảnh báo này ngay trên nền tảng với nhiều hình thức, tùy vào hành vi sử dụng của người dùng.

Lừa đảo trực tuyến bủa vây người dùng. Ảnh được tạo bởi AI.

Đây là lần đầu tiên TikTok triển khai đồng bộ việc gửi các cảnh báo về lừa đảo trực tuyến đến người dùng ngay trên nền tảng. Việc triển khai này thực hiện nhiều hình thức, tùy vào hành vi sử dụng của người dùng.

TikTok gửi cảnh báo trực tiếp với các tìm kiếm có thể khiến người dùng bị lừa đảo. Ảnh: HẠ QUYÊN

Theo đó, TikTok sẽ gửi thông tin cảnh báo ngay trong ứng dụng, nhằm liên tục nhắc nhở người dùng có sự đề phòng và cẩn trọng khi sử dụng internet. Cảnh báo này cũng được gửi trực tiếp đến email người dùng đã đăng ký với TikTok, để cung cấp thông tin về các hình thức và cách phòng tránh những lừa đảo phổ biến.

Ngoài ra, nền tảng này còn gửi cảnh báo trực tiếp ngay trên thanh tìm kiếm. Khi người dùng chủ động nhập các từ khóa có liên quan, chẳng hạn như: việc nhẹ lương cao, nhận quà 0 đồng, link nhận thưởng... hệ thống sẽ hiển thị thông báo cảnh báo cùng đường dẫn đến trang website "LuaDaoTrucTuyen2025". Đây là nơi tổng hợp các thông tin và hướng dẫn cách phòng chống lừa đảo trực tuyến từ các chuyên gia và các nhà sáng tạo nội dung trên TikTok.

Theo đơn vị này, hệ thống tập trung cảnh báo ba dạng lừa đảo phổ biến nhất hiện nay: việc làm giả, lừa đảo quà tặng và lừa đảo tình cảm.

"Trong thời gian tới, chiến dịch sẽ tiếp tục mở rộng với ba video lớn và hai hội thảo được livestream trên nền tảng, nhằm duy trì trao đổi về an toàn mạng và lan tỏa kỹ năng phòng tránh lừa đảo trực tuyến trong cộng đồng", đại diện TikTok thông tin.

Gỡ bỏ hàng triệu nội dung vi phạm

Tương tự, Tập đoàn Meta cũng đã áp dụng nhiều giải pháp công nghệ tiên tiến như hệ thống tự động phát hiện nội dung, công nghệ nhận diện khuôn mặt để ngăn chặn tài khoản giả mạo.

Theo Meta, tại Việt Nam, trong nửa đầu năm 2025, đơn vị đã gỡ hơn 5,4 triệu nội dung trên Facebook và 14.000 nội dung trên Instagram do vi phạm chính sách về gian lận, lừa đảo.

Đáng chú ý, hơn 94% nội dung vi phạm trên Facebook và 76% trên Instagram được hệ thống tự động phát hiện trước khi người dùng báo cáo. Hơn 116.000 tài khoản trên Facebook và 28.000 tài khoản trên Instagram cũng bị đình chỉ.

Đại diện Meta cho biết thêm, Việt Nam đang đứng thứ hai (sau Thái Lan) về số bài bị gỡ bỏ trong số các thị trường trọng điểm được thống kê (gồm Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Thái Lan, Việt Nam, Indonesia, Hong Kong và Đài Loan (Trung Quốc)).

THU HÀ