Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi: Nhiều quyền lợi mới cho người bệnh
Luật số 51/2024/QH15, sửa đổi và bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) được Quốc hội thông qua ngày 27/11/2024. Kể từ ngày 1/1/2025, một số quy định mới chính thức có hiệu lực, hướng đến việc cải thiện quyền lợi cho người dân, đặc biệt là các bệnh nhân mắc bệnh hiếm và bệnh hiểm nghèo.
Người bệnh phấn khởi với chính sách mới
Một trong những điểm mới của Luật BHYT sửa đổi là người bệnh hiếm, hiểm nghèo... không cần giấy chuyển viện. Theo đó, trường hợp người bệnh đã được chẩn đoán mắc bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo hoặc bệnh cần sử dụng kỹ thuật cao (thuộc danh mục 62 nhóm bệnh hiếm do Bộ Y tế ban hành) nay có thể trực tiếp đến cấp chuyên sâu mà không cần xin giấy chuyển viện. Trong trường hợp này, BHYT sẽ chi trả 100% chi phí điều trị.
Ngoài ra, người bệnh mua thuốc ngoài sẽ được hoàn trả tiền. Theo đó, trường hợp bác sĩ kê đơn thuốc, vật tư nằm trong danh mục bảo hiểm nhưng thời điểm đó bệnh viện không có thuốc, bệnh nhân phải mua thuốc ngoài thì bảo hiểm xã hội (BHXH) sẽ hoàn tiền lại cho bệnh nhân.
Tuy nhiên, để được chi trả trực tiếp phải đáp ứng các quy định như tại thời điểm kê thuốc, chỉ định sử dụng thiết bị y tế mà không có thuốc, thiết bị y tế đấu thầu, mua sắm không lựa chọn được nhà thầu; cơ sở y tế không có thuốc thay thế; không chuyển người bệnh đến cơ sở khám chữa bệnh khác khi tình trạng sức khỏe của người bệnh không đủ điều kiện để chuyển tuyến... Cơ quan BHXH sẽ thanh toán trực tiếp cho người bệnh theo số lượng và đơn giá được ghi trên hóa đơn do người bệnh mua tại cơ sở kinh doanh dược.
Một điểm thay đổi quan trọng khác là quy định về danh mục thuốc BHYT chi trả không còn phân theo hạng bệnh viện. Bộ Y tế đã bãi bỏ các cột phân hạng bệnh viện sử dụng thuốc, đồng thời loại bỏ các ghi chú về tỷ lệ thanh toán và điều kiện thanh toán của thuốc.
Với những thay đổi trên, bệnh nhân Nguyễn Thị Lý, 64 tuổi, ở phường Quảng Thắng, TP Thanh Hóa đang điều trị tại Bệnh viện Ung bứu tỉnh Thanh Hóa phấn khởi chia sẻ: “Trước đây, mỗi khi cần chuyển lên bệnh viện tuyến trên để điều trị, tôi phải quay lại bệnh viện ban đầu để đăng ký khám chữa bệnh theo đúng quy định. Sau đó, tôi phải làm hàng loạt thủ tục, từ xét nghiệm đến xin giấy chuyển tuyến, vì bệnh viện tuyến dưới không có các phương tiện, máy móc điều trị chuyên sâu về ung thư, như phẫu thuật, hóa trị, xạ trị hay điều trị đích. Các thủ tục này thường mất rất nhiều thời gian và gây không ít phiền toái”.
Bà Lý bày tỏ sự phấn khởi với chính sách mới được áp dụng từ ngày 1/1/2025: “Giờ đây, tôi không cần làm thủ tục chuyển tuyến mà có thể trực tiếp lên tuyến chuyên sâu để điều trị. Tôi không còn phải ám ảnh bởi việc xếp hàng đăng ký khám, làm xét nghiệm và chờ chỉ định chuyển tuyến tại bệnh viện tuyến dưới, vừa mệt mỏi vừa tốn thời gian và chi phí đi lại”.
Tương tự, chị Nguyễn Thị Hương, ở phường Bắc Sơn, thị xã Bỉm Sơn đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu tỉnh Thanh Hóa vui mừng: “Quy định mới của Luật BHYT giúp người mắc bệnh hiểm nghèo như chị bỏ qua nhiều bước không cần thiết và chủ động lên thẳng cấp chuyên sâu để điều trị. Hơn nữa, khi bệnh viện thiếu thuốc, chị Hương phải mua thuốc bên ngoài, gây tốn kém chi phí. Nay, với chính sách mới, nếu đáp ứng đủ điều kiện, chị sẽ được hoàn tiền theo đơn thuốc đã mua. Đây là một chính sách rất thiết thực, giúp giảm gánh nặng kinh tế cho những bệnh nhân mắc bệnh hiếm và bệnh hiểm nghèo".
Trao đổi về những quy định mới trong Luật BHYT sửa đổi, TS.BS Nguyễn Quang Hưng, Phó Giám đốc Bệnh viện Ung bướu tỉnh Thanh Hóa, cho biết: Quy định mới giúp bệnh nhân được chẩn đoán mắc ung thư, cùng với các nhóm bệnh khác thuộc danh mục bệnh hiếm theo quy định, có thể trực tiếp đến cấp chuyên sâu để điều trị mà không cần làm thủ tục chuyển tuyến. Chính sách này thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước đối với những người mắc bệnh hiểm nghèo, giúp họ giảm bớt thủ tục hành chính phức tạp và tiết kiệm chi phí điều trị.
Cần hiểu rõ quy định của Luật BHYT sửa đổi
Sau khi Luật BHYT sửa đổi chính thức có hiệu lực, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định số 02/2025/NĐ-CP ngày 1/1/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 146/2018/NĐ-CP ngày 17/10/2018 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành Luật BHYT, đã được sửa đổi, bổ sung một số điều tại Nghị định số 75/2023/NĐ-CP ngày 19/10/2023 của Chính phủ; Bộ Y tế ban hành Thông tư số 01/2025/TT-BYT ngày 1/1/2025 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHYT.
Đồng thời, Bộ Y tế đã tổ chức các hội nghị trực tuyến để triển khai các nghị định và thông tư hướng dẫn đến các Sở Y tế trên cả nước. Các Sở Y tế tổ chức hội nghị trực tuyến đến tất cả cơ sở khám chữa bệnh tại địa phương. Tuy nhiên, do luật mới bắt đầu được áp dụng, nhiều bệnh nhân chưa nắm rõ quy định và điều kiện hưởng quyền lợi, đã tự ý đến các cơ sở tuyến chuyên sâu mà không thuộc đúng đối tượng, dẫn đến tình trạng quá tải tại bệnh viện tuyến trên và gia tăng chi phí đi lại không cần thiết.
Ông Nguyễn Thế Sợi, Phó Giám đốc BHXH tỉnh Thanh Hóa, cho biết: Để đảm bảo người tham gia BHYT được hưởng đúng quyền lợi theo quy định, cơ quan BHXH đang tích cực phối hợp chặt chẽ với các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh để đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định mới của Luật BHYT sửa đổi. Đồng thời, người dân cũng cần chủ động tìm hiểu kỹ các quy định của Luật để tránh những trường hợp vượt cấp khi không đúng đối tượng.