Luật BHXH 2024 và những thay đổi về bảo hiểm thai sản cho nam giới

Chế độ thai sản cho lao động nam vốn đã có trong Luật BHXH 2014, nhưng trong Luật BHXH 2024 quy định này được bổ sung và mở rộng với nhiều điểm mới quan trọng.

Chế độ thai sản cho lao động nam được duy trì nhưng cũng bổ sung nhiều điểm mới quan trọng, tạo thuận lợi hơn so với Luật 2014. Ảnh: TRẦN MINH

Chính sách thai sản bao trùm hơn, nhân văn hơn

Về khung quyền lợi cơ bản, khoản 2 Điều 53 Luật BHXH 2024 nêu rõ lao động nam được nghỉ từ 5 đến 14 ngày làm việc tùy trường hợp: 5 ngày nếu vợ sinh thường; 7 ngày khi vợ sinh mổ hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi; 10 ngày nếu vợ sinh đôi, từ sinh ba trở lên thì cộng thêm 3 ngày cho mỗi con tính từ con thứ ba; 14 ngày nếu vợ sinh đôi phải phẫu thuật, từ sinh ba trở lên phẫu thuật thì cộng thêm 3 ngày cho mỗi con.

Điểm mới đáng chú ý là người cha được phép chia nhỏ số ngày nghỉ thành nhiều đợt, miễn sao tổng số ngày không vượt quá quy định và cả đợt đầu lẫn đợt cuối đều nằm trong 60 ngày kể từ khi vợ sinh. Trước đây, Luật 2014 buộc nghỉ liền mạch trong 30 ngày đầu, gây khó khăn cho nhiều gia đình muốn linh hoạt sắp xếp công việc và thời gian chăm con.

Một thay đổi khác là Luật 2024 mở rộng đối tượng hưởng chế độ: nam giới tham gia BHXH tự nguyện liên tục từ 6 tháng trong 12 tháng trước khi vợ sinh con cũng được hưởng trợ cấp. Trước đây, Luật 2024 quy định chỉ lao động đóng BHXH bắt buộc mới có quyền lợi này.

Về mức hưởng, lao động nam nghỉ thai sản được trợ cấp hằng ngày bằng 100% bình quân tiền lương đóng BHXH của 6 tháng gần nhất. Riêng khoản trợ cấp một lần khi mẹ không đủ điều kiện hưởng chế độ sẽ căn cứ theo “mức tham chiếu” do Chính phủ ban hành, nhưng tối thiểu không thấp hơn lương cơ sở. Luật mới cũng bổ sung quy định nhân văn: trong trường hợp thai kỳ từ 22 tuần trở lên bị lưu hoặc người mẹ tử vong, người cha vẫn được nghỉ và hưởng chế độ như sinh con sống.

Tự do lựa chọn quyền lợi, gia đình thêm gắn kết

Nhiều người cho biết việc Luật 2024 bổ sung những quyền lợi mới này là vô cùng thiết thực. Trao đổi với phóng viên, anh Nguyễn Văn Thịnh (phường Đông Hưng Thuận, TP.HCM) cho biết anh con anh vừa đầy tháng, khá : “Trước đây tôi nghỉ liền mạch năm ngày ngay lúc vợ sinh, thành ra sau đó không còn ngày nghỉ nào để phụ vợ khi con bệnh. Nay Luật mới đã cho phép tôi được tự do lựa chọn ngày nghỉ, lại vẫn có thu nhập. Tôi có thể đưa vợ đi tái khám hoặc trông con lúc cần rồi. Chia sẻ được nỗi khó nhọc với vợ sau sinh khiến tôi thấy nhẹ lòng”.

Nói về sự công bằng trong thụ hưởng chính sách, chị Phạm Thị Lan (phường Tây Thạnh, TP.HCM) chia sẻ: “Chồng tôi tham gia BHXH tự nguyện, không có chế độ nghỉ thai sản khi con còn non tháng, tôi cũng hơi chạnh lòng. N Đây là quy định công bằng cho mọi người, không phân biệt làm công ty lớn hay tự kinh doanh nhỏ lẻ".

Đánh giá cao quy định bảo vệ trường hợp rủi ro, anh Hoàng Minh Quân (phường An Phú Đông, TP.HCM) nói: “Nếu không may thai lưu hoặc mẹ gặp biến chứng thì gia đình, nhất là người vợ chịu nhiều tổn thương. Khi đó, chồng có thể thường xuyên ở bên vợ thì đó là sự an ủi tinh thần rất lớn”.

Trong khi đó, chị Trịnh Nhã Thương (phường Gò Vấp, TP.HCM) nhìn nhận vấn đề ở góc độ bình đẳng giới. “Nhiều người nghĩ chăm con là trách nhiệm của phụ nữ, nhưng với quy định về chế độ thai sản cho nam giới thì người cha có điều kiện hơn để cùng chia sẻ. Khi chồng tôi nghỉ được nhiều đợt, tôi thấy việc chăm sóc con đỡ áp lực hơn, gia đình gắn kết hơn”.

Chính sách an sinh xã hội hướng tới sự công bằng

Luật BHXH 2024 đã bổ sung và hoàn thiện nhiều quy định nhằm bảo đảm tốt hơn quyền lợi của người lao động.

TRẦN MINH