Luật hóa nguyên tắc coi người có tài là chủ thể đặc biệt trong nền công vụ đổi mới
Chiều 14/5, tiếp tục chương trình của Kỳ họp thứ 9, sau khi Quốc hội tiến hành thảo luận tại Hội trường Diên Hồng về dự thảo Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã có phần phát biểu tiếp thu, giải trình, làm rõ các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm.

Quang cảnh phiên làm việc của Quốc hội chiều 14/5. Ảnh: VPQH cung cấp.
Phát biểu giải trình về nhiều vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, dự thảo Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) được xây dựng nhằm xác lập pháp lý liên thông đội ngũ cán bộ xã và tỉnh; xây dựng chế độ công vụ chung từ Trung ương đến cơ sở, đáp ứng yêu cầu sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức mô hình chính quyền địa phương hai cấp…
Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, đây cũng là dịp sửa đổi toàn diện luật, đổi mới chế độ công vụ theo hướng tiếp cận nền công vụ tiên tiến, đáp ứng yêu cầu quản trị quốc gia hiện đại, minh bạch và hiệu quả…
Xóa bỏ tình trạng “giữ ghế” nhờ ngạch
Trước một số ý kiến băn khoăn về mối quan hệ giữa vị trí việc làm với ngạch công chức, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, dự thảo luật xác lập chế độ công vụ theo nguyên lý vị trí việc làm là trung tâm, nền tảng cốt lõi, vận hành xuyên suốt toàn bộ bộ máy hành chính để làm cơ sở xác định biên chế, phân bổ nhân lực, là căn cứ duy nhất để tuyển dụng, sử dụng, đào tạo, bồi dưỡng, khen thưởng, trả lương.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà phát biểu tiếp thu, giải trình, làm rõ các vấn đề đại biểu quan tâm. Ảnh: VPQH cung cấp.
Còn ngạch công chức là công cụ phụ trợ có tính kỹ thuật để phân định thứ bậc trình độ chuyên môn trong công vụ và được tích hợp vào hệ thống mô tả khung năng lực của vị trí việc làm. Ngạch công chức không còn là mục tiêu như hiện nay, nên Chính phủ mới đề xuất bỏ thi nâng ngạch, bỏ sắp xếp theo thứ tự.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, hiện nay, cán bộ, công chức đều trải qua quá trình tập sự, thành chuyên viên, rồi chuyên viên chính, chuyên viên cao cấp. 9-10 năm mới thành chức nghiệp hoàn chỉnh hoặc đủ điều kiện có thể bổ nhiệm vào các vị trí. Còn theo quy định mới sẽ linh hoạt, năng động. Người có năng lực, đủ điều kiện được tuyển dụng vào vị trí việc làm nào thì xét vào ngạch tương ứng nếu đủ điều kiện chứ không tuần tự hệ thống ngạch như trước.
“Tóm lại, cán bộ, công chức muốn tồn tại thì phải đáp ứng được yêu cầu vị trí việc làm, không phải vì có ngạch, xóa bỏ tình trạng "giữ ghế" nhờ ngạch, nhằm tạo động lực để cán bộ, công chức phấn đấu và thực thi công vụ trên cơ sở vị trí việc làm”, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh.
Coi người có tài là chủ thể đặc biệt trong thiết lập nền công vụ đổi mới
Tại phiên thảo luận, quy định liên quan đến việc tuyển dụng người có tài năng vào khu vực công cũng là nội dung nhận được nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội góp ý.

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: VPQH cung cấp.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, đây là điểm mới để luật hóa nguyên tắc coi người có tài là chủ thể đặc biệt trong thiết lập nền công vụ trọng giá trị và đổi mới. Từ đó có giải pháp về nhân sự, lựa chọn chiến lược về quản trị quốc gia trong thời đại cạnh tranh bằng tri thức, trí tuệ và số hóa.
Theo Bộ trưởng, thách thức về nguồn nhân lực công hiện nay là còn thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là trên một số lĩnh vực trọng yếu như công nghệ số, quản lý kinh tế, đô thị, môi trường, chiến lược tài chính…
Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, Chính phủ sẽ quy định rõ ràng, cụ thể bằng nghị định về nguyên tắc cơ chế chính sách đặc biệt, linh hoạt phân cấp, kết nối đồng bộ, liên thông từ tuyển dụng, sử dụng và đặc biệt là tạo môi trường, văn hóa công vụ để cống hiến xứng đáng.

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: VPQH cung cấp.
Về đánh giá cán bộ, công chức, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho rằng, dự thảo Luật được thiết kế mạch lạc, đổi mới, chuyển từ định tính sang định lượng, minh chứng bằng sản phẩm theo chức trách được giao, căn cứ sản phẩm đầu ra.
“Khi tham mưu cho Chính phủ, chúng tôi sẽ xây dựng bộ tiêu chí đánh giá trên cơ sở sử dụng công nghệ, dữ liệu số công vụ, chọn lọc kinh nghiệm từ các quốc gia có nền công vụ hiện đại, kết hợp giữa áp dụng KPI với đặc thù công vụ Việt Nam. Kết quả định lượng theo vị trí việc làm để đảm bảo đánh giá thực chất, công khai, minh bạch, chính xác, từ đó làm cơ sở thực hiện nguyên lý là không còn tư duy biên chế suốt đời”, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà khẳng định.