Luật Nhà giáo quy định về dạy thêm, lương, phụ cấp của giáo viên
Luật Nhà giáo nêu những việc nhà giáo không được làm và những việc tổ chức, cá nhân không được làm, quy định về dạy thêm.
Sáng 16-6, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 9, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Nhà giáo với đa số đại biểu có mặt tán thành.
Đáng chú ý, dự luật vừa được Quốc hội thông qua dành một điều quy định về những việc không được làm (Điều 11), trong đó nêu rõ những việc nhà giáo không được làm và những việc tổ chức, cá nhân không được làm đối với nhà giáo.
Không cấm dạy thêm
Trong số này, một nội dung được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm, cho ý kiến là quy định cấm nhà giáo “ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức”.
Trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho hay có ý kiến đề nghị bổ sung quy định cấm nhà giáo dạy thêm trái quy định pháp luật, cấm dạy thêm học sinh mà nhà giáo đang trực tiếp giảng dạy.
“Dự thảo Luật không cấm dạy thêm, chỉ quy định nhà giáo không được ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức nhằm khắc phục tình trạng dạy thêm tràn lan” - ông Nguyễn Đắc Vinh nêu quan điểm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Nhà giáo với 451/460 đại biểu có mặt tán thành. Ảnh: NT
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho biết yêu cầu nhà giáo không được dạy thêm cho học sinh mà mình đang trực tiếp giảng dạy hiện đã quy định trong Thông tư về dạy thêm, học thêm của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Ngoài ra, báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho hay có ý kiến đề nghị quy định rõ hơn việc không được đăng tải, phát tán thông tin không đúng về nhà giáo để tránh hiểu nhầm với quyền giám sát, phản ánh của người dân.
Ý kiến khác đề nghị bổ sung quy định tổ chức, cá nhân không được có hành vi xúc phạm, bôi nhọ, làm ảnh hưởng đến uy tín, danh dự, nhân phẩm, hình ảnh của nhà giáo. Ngoài ra, có ý kiến đề xuất làm rõ trách nhiệm của cơ quan quản lý, cơ sở giáo dục trong việc bảo vệ thông tin của nhà giáo và xử lý các trường hợp đăng tin sai sự thật khi chưa có kết luận chính thức.
Cho rằng việc bảo vệ uy tín, hình ảnh của nhà giáo là cần thiết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiếp thu ý kiến đại biểu, chỉ đạo tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định tổ chức, cá nhân không được đăng tải, phát tán thông tin mang tính quy kết về trách nhiệm của nhà giáo trong hoạt động nghề nghiệp khi chưa có kết luận của cơ quan có thẩm quyền.
Về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong việc bảo vệ danh dự, uy tín nhà giáo, dự thảo Luật cũng đã quy định rõ về cơ chế xử lý vi phạm (Điều 37); trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước (Điều 38) và của cơ sở giáo dục (Điều 39).
Việc quy định chi tiết về trách nhiệm của các cơ quan được thể hiện trong các văn bản hướng dẫn thi hành Luật sẽ linh hoạt và phù hợp với thực tiễn, bảo đảm tính khả thi trong tổ chức thực hiện, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Lương nhà giáo được xếp cao nhất trong thang bậc lương hành chính sự nghiệp
Một nội dung khác được nhiều đại biểu quan tâm là quy định về chính sách tiền lương, phụ cấp đối với nhà giáo ở cơ sở giáo dục công lập. Điều 23 Luật vừa được Quốc hội thông qua quy định lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp.
Theo báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quá trình thảo luận, có ý kiến băn khoăn về quy định lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Có ý kiến đề nghị thay bằng quy định xây dựng bảng lương riêng cho nhà giáo. Ý kiến khác đề nghị quy định rõ mức lương khởi điểm của nhà giáo…
Nêu quan điểm, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập là viên chức, do vậy, lương của nhà giáo thực hiện theo thang bậc lương hành chính sự nghiệp áp dụng chung cho đối tượng viên chức.
Dự thảo Luật quy định nguyên tắc lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong thang bậc lương hành chính sự nghiệp nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Kết luận 91-KL/TW của Bộ Chính trị về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW của Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.
Cũng theo cơ quan thường trực của Quốc hội, việc quy định chi tiết về tiền lương và phụ cấp đối với nhà giáo (bao gồm hệ số, mức lương khởi điểm, cơ chế xếp lương cho nhà giáo trong cơ sở giáo dục đã thực hiện tự chủ...) sẽ được Chính phủ quy định chi tiết trong văn bản hướng dẫn thi hành để bảo đảm tính linh hoạt, khả thi và tương quan, công bằng với viên chức trong hệ thống chính trị.
Ngoài ra, có ý kiến đề nghị chỉnh lý quy định về lương của nhà giáo, bảo đảm công bằng giữa nhà giáo khu vực công lập và khu vực ngoài công lập. Về nội dung này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 quy định chính sách tiền lương áp dụng đối với nhà giáo ngoài công lập bảo đảm không ít hơn tiền lương của nhà giáo công lập có cùng trình độ đào tạo, cùng chức danh.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến đại biểu cho rằng quy định này là không hợp lý, vi phạm nguyên tắc tự nguyện, tự chủ của cơ sở giáo dục ngoài công lập, có thể dẫn đến việc tăng học phí và các khoản phụ thu khác, ảnh hưởng đến chính sách xã hội hóa giáo dục.
Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng tiền lương của nhà giáo trong cơ sở giáo dục ngoài công lập thực hiện theo quy định của pháp luật về lao động.
Trên thực tế, để thu hút đội ngũ nhà giáo giỏi, nhiều cơ sở giáo dục ngoài công lập sẵn sàng trả mức lương, thu nhập cao hơn nhiều so với mức lương hiện hưởng của nhà giáo trong khu vực công lập có cùng trình độ, cùng chức danh.
Do vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin được giữ quy định như dự thảo Luật, để bảo đảm quyền tự chủ của cơ sở giáo dục ngoài công lập trong việc trả lương cho nhà giáo căn cứ vào điều kiện thực tiễn.
Điều 23. Tiền lương và phụ cấp đối với nhà giáo
1. Tiền lương và phụ cấp đối với nhà giáo ở cơ sở giáo dục công lập được quy định như sau:
a) Lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp.
b) Phụ cấp ưu đãi nghề và phụ cấp khác tùy theo tính chất công việc, theo vùng theo quy định của pháp luật.
c) Nhà giáo cấp học mầm non; nhà giáo công tác ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; nhà giáo dạy trường chuyên biệt; nhà giáo thực hiện giáo dục hòa nhập; nhà giáo ở một số ngành, nghề đặc thù được hưởng chế độ tiền lương và phụ cấp cao hơn so với nhà giáo làm việc trong điều kiện bình thường.
2. Tiền lương của nhà giáo trong cơ sở giáo dục ngoài công lập thực hiện theo quy định của pháp luật về lao động.
3. Nhà giáo công tác ở ngành, nghề có chế độ đặc thù thì được hưởng chế độ đặc thù theo quy định của pháp luật và chỉ được hưởng ở một mức cao nhất nếu chính sách đó trùng với chính sách dành cho nhà giáo.
4. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.