Luật sư nói về vụ hủy hoại tài sản, khai thác đất trái phép trong đêm ở Hà Nội

Liên quan đến vụ hủy hoại tài sản, khai thác đất trái phép xảy ra đêm ngày 26/5, tại xã Cẩm Lĩnh (huyện Ba Vì), Cơ quan chức năng đã xác định được 4 đối tượng liên quan. Cơ quan tố tụng đã làm việc với các đối tượng trên để làm rõ hành vi vi phạm.

Qua trao đổi với gia đình, được biết sau khi xảy ra vụ việc, có 4 đối tượng tìm đến nhà ông Phùng Công Nghiệp tự nhận đã thực hiện hành vi hủy hoại tài sản, khai thác đất trái phép để xin lỗi. Các đối tượng đã tự viết bản tường trình về sự việc trên.

Trong bản tường trình, các đối tượng cho biết, khoảng 11h ngày 26/5 đã phát hiện khu đồi ở xã Cẩm Lĩnh không có nhà dân nên nảy sinh ý định xúc trộm đất.

Khoảng 15h, một đối tượng gọi điện cho 3 người khác để bàn về việc chở số đất sẽ khai thác trái phép tập kết ở Vô Khuy (xã Cẩm Lĩnh).

Tới khoảng 22h cùng ngày, các đối tượng tập trung phương tiện tại vị trí đồi cây đã chọn từ trước. Sau đó, dùng máy xúc gạt cây keo sang hai bên để xúc đất và chở đất khai thác đến nơi tập kết. Đến 4h15 ngày 27/5 các đối tượng dừng việc khai thác đất.

Trong bản tường trình, các đối tượng đã thừa nhận hành vi vi phạm, xin khắc phục bằng cách hoàn trả mặt bằng, trồng lại cây keo.

Được biết, Công an xã Cẩm Lĩnh đã tạm giữ 4 phương tiện, gồm 1 máy xúc và 3 ô tô tải. Toàn bộ hồ sơ vụ án đã được chuyển lên Tổ địa bàn Ba Vì (Công an TP. Hà Nội) để xử lý.

4 phương tiện liên quan đến vụ việc đang bị cơ quan công an tạm giữ

Về thiệt hại tài sản, cơ quan chức năng đã xác định diện tích đất bị khai thác là 291,9m2 với 351m3. Ngoài ra, có 110 cây keo đường kính từ 2- 8cm bị múc đổ, bật gốc rễ tại hiện trường.

Đủ cơ sở xử lý hình sự 2 hành vi

Về pháp lý vụ việc trên, luật sư Đinh Đức Duy (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho rằng, trong vụ việc cơ quan chức năng đủ cơ sở để xử lý các đối tượng về 2 hành vi là "Hủy hoại tài sản hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản" và "Khai thác tài nguyên trái phép".

Theo luật sư Duy, qua nghiên cứu báo cáo của chính quyền địa phương và tường trình của các đối tượng cho thấy: Các đối tượng phát hiện vị trí đồi cây từ buổi trưa ngày 26/5, sau đó nghiên cứu địa hình, bố trí phương tiện, phân công người múc, người chở đất. Hơn nữa, các đối tượng chọn thời điểm đêm khuya, ít người qua lại để múc đất, chở đến nơi tập kết (hành vi lén lút). Điều đó, thể hiện hành vi phạm tội có tổ chức, có bàn bạc và phân công cụ thể.

Luật sư Duy phân tích thêm, hủy hoại tài sản là hành vi làm cho tài sản của người khác bị thiệt hại đến mức làm mất hẳn giá trị hoặc mất hẳn công năng, giá trị sử dụng hoặc bị tiêu hủy hoàn toàn. Đây là hành vi xuất phát từ lỗi cố ý của người phạm tội và được pháp luật hình sự hiện hành ghi nhận là một hành vi nguy hiểm cho xã hội. Tùy theo tính chất, mức độ mà có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự theo quy định pháp luật.

Hiện trường khu vực đồi keo bị các đối tượng hủy hoại để khai thác đất trái phép

Luật sư Duy nhận định, trong vụ việc trên với 110 cây keo có đường kính từ 2-8cm bị hủy hoại, giá trị thị trường có thể trên 2 triệu đồng. Theo quy định, nếu tài sản bị hủy hoại có giá trị từ 2 triệu đồng trở lên có thể truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 1, Điều 178, Bộ luật Hình sự 2015. Tuy nhiên, hành vi của các đối tượng này là có tổ chức nên có thể bị xử lý theo quy định tại khoản 2, Điều 178 với khung hình phạt từ 2-7 năm tù.

Vẫn theo luật sư Duy cũng cho biết, theo Luật Địa chất và Khoáng sản 2024 thì đất là khoáng sản. Vì vậy, việc khai thác đất nếu chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép thì đó là khai thác khoáng sản trái phép.

Trong vụ việc trên, cơ quan chức năng sẽ làm rõ số đất khai thác đất trái phép được chuyển đi đâu, bán cho ai, giá cả như thế nào và số tiền thu được là bao nhiêu. Trên cơ sở đó, sẽ xem xét xử lý hình chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trường hợp xử lý hành chính, các đối tượng có thể bị xử phạt đến 100 triệu đồng.

Nếu đủ yếu tố cấu thành, cơ quan tố tụng sẽ xử lý hình sự về tội vi phạm các quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên theo khoản 2, Điều 227 với mức phạt từ 2-7 năm tù (phạm tội có tổ chức).

Tuy nhiên, cơ quan điều tra sẽ xác định đối tượng chủ mưu, đồng phạm hoặc giúp sức từ đó sẽ có hình phạt phù hợp với hành vi.

Bên cạnh đó, cơ quan điều tra sẽ làm rõ đối tượng đã và sẽ tiêu thụ số đất được khai thác trái phép. Nếu đủ cơ sở, sẽ xem xét xử lý về hành vi chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có.

Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng cần xem xét trách nhiệm của chính quyền địa phương do buông lỏng công tác quản lý đất đai, an ninh trật tự theo quy định.

Thanh Hiếu