Lực lượng đặc nhiệm nữ của quân đội Afghanistan
Trước khi Taliban trở lại nắm quyền, Afghanistan có hơn 1.000 nữ binh sỹ trong tổng số 195.000 quân nhân. Mặc dù áp dụng phong tục Hồi giáo hà khắc, quân đội nước này từng có trung đội chiến thuật gồm toàn nữ, được huấn luyện công phu để thực hiện các nhiệm vụ đặc biệt.
Sứ mệnh
Chính phủ Afghanistan và các đồng minh NATO của Mỹ đã tìm cách đưa Lực lượng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Afghanistan (ANDSF) trở thành tổ chức quan trọng, có sức hấp dẫn đối với người dân Afghanistan. Sự hiện diện của phụ nữ, đặc biệt là trong các lực lượng đặc nhiệm Afghanistan, làm cho vai trò phụ nữ được đề cao hơn. Ý tưởng lập trung đội nữ chiến thuật (Female Tactical Platoon - FTP) ra đời vào năm 2015, cùng thời điểm thành lập Resolute Support (RS), một tổ chức phi chiến đấu do NATO đề xuất nhằm đào tạo, cố vấn và hỗ trợ ANDSF.
FTP là lực lượng đặc nhiệm được huấn luyện chuyên sâu về tác chiến đô thị, chống chiến tranh du kích cổ điển cũng như các kỹ năng chiến tranh du kích hiện đại, tham gia các cuộc tập kích ban đêm chống quân nổi dậy.
FTP có biên chế 120 quân, với các sứ mệnh chủ yếu là hỗ trợ lực lượng đặc biệt Afghanistan trong các chiến dịch chống khủng bố, tìm kiếm, bắt cóc, thẩm vấn và trợ giúp y tế cho phụ nữ và trẻ em. Nhiệm vụ của FTP là tập trung phụ nữ, trẻ em và đưa họ tới nơi an toàn, đồng thời cảnh giác những nguy cơ tiềm tàng từ những phụ nữ đánh bom cảm tử hoặc những phiến quân cải trang giả nữ. Lực lượng này cũng tham gia một vài chiến dịch giao tranh trực tiếp với đối phương trên chiến trường.
Tuyển dụng và huấn luyện
Các nữ chiến binh FTP phải có lý tưởng rõ ràng, có lòng yêu nước, không bị tiền bạc chi phối. Để trở thành thành viên FTP, các ứng viên phải là nữ sĩ quan hoặc hạ sĩ quan của quân đội hoặc cảnh sát quốc gia Afghanistan, biết chữ và đủ sức khỏe. Trong một số trường hợp, các ứng viên được tuyển dụng thông qua các tổ chức địa phương. Trước khi tham gia các hoạt động của quân đội, bản thân nữ binh sỹ phải đấu tranh với gia đình, họ hàng và những người không tán đồng hành động của họ.
Bất kể người phụ nữ nào có người thân trong gia đình liên can mật thiết với Taliban đều không được tuyển chọn. Ưu tiên tuyển vợ hay chị, em của những quân nhân hay viên chức đang phục vụ trong chế độ Kabul. Sau khi vượt qua bài thi viết, họ phải trải qua kỳ thi vấn đáp với các câu hỏi về kinh nghiệm, lòng trung thành với tổ quốc... Họ được học rất kỹ về khả năng hoạt động tình báo theo chương trình huấn luyện chuẩn của NATO và Mỹ, bao gồm trau dồi tiếng Anh, tiếng Pháp.
Việc tuyển dụng FTP tương tự như các đơn vị đặc nhiệm khác. Trách nhiệm của một số vị trí phải được xác định kỹ và qua đào tạo về chuyên môn, nhất là cho các nhiệm vụ quan trọng. Các tình nguyện viên phải vượt qua các bài kiểm tra thể lực, kiểm tra thể chất, kiểm tra khả năng đọc viết và các bài kiểm tra có liên quan khác. Việc huấn luyện các chiến binh FTP do đặc nhiệm Mỹ, chủ yếu là các nữ đặc nhiệm, thực hiện. Những phụ nữ đủ tiêu chuẩn mới được thu nhận và sau đó được đào tạo cơ bản. Sau giai đoạn đánh giá, ứng viên của đơn vị sẽ tiếp tục một khóa đào tạo kéo dài 8 tuần do các nữ tư vấn Mỹ giám sát.
Các môn học bao gồm huấn luyện thể chất và chiến đấu tay không, định hướng địa hình, huấn luyện hỏa lực, cách di chuyển, quan sát và ngụy trang, huấn luyện y tế cơ bản. Khóa đào tạo cơ bản diễn ra 15 tuần, lặp đi lặp lại định kỳ. Chương trình huấn luyện bao gồm lý thuyết và thực hành về y học, đổ bộ từ máy bay trực thăng, ngụy trang và di chuyển bí mật trên địa hình, xạ kích, các quy tắc tìm kiếm người và cơ sở, những điều cơ bản về thẩm vấn, kỹ năng thương lượng, xâm nhập cơ sở, tiếng Anh và tiếng Pashto...
Các nữ chiến binh được phân theo tiểu đội gồm 6 người. Sau khi được chọn nhiệm vụ cụ thể, họ phải hoàn thành 12 bài tập thực hành hỗ trợ các yêu cầu về tìm kiếm, chăm sóc sức khỏe và phỏng vấn, cũng như 2 bài tập theo tình huống. Trước khi được cử làm nhiệm vụ, các đơn vị nữ và nam tham gia huấn luyện chung. Trong thời gian đào tạo, các học viên hoàn thành một nhiệm vụ đặc biệt gọi là "nghỉ phép", thực chất là đi thực tế.
Họ tỏa đi khắp Afghanistan, đến các khu vực đông dân cư ở các tỉnh như Kandahar và Bagram với nhiệm vụ cung cấp hỗ trợ y tế, chủ yếu cho phụ nữ và trẻ em. Họ cũng đóng vai trò là người đàm phán và thực hiện các cuộc khám xét phụ nữ. Việc gia nhập quân đội hay cảnh sát là điều khó khăn đối với phụ nữ Afghanistan hơn so với các nước khác. Nhiều phụ nữ trẻ vượt qua cửa ải đầu tiên là phải được gia đình chấp nhận, đôi khi tranh luận trong gia đình kéo dài hàng tuần. Nhưng những người phụ nữ tham gia khóa học FTP rất ngoan cường.
Số phận của FTP?
Trong điều kiện thực chiến, do là nữ giới nên nếu rơi vào tay đối phương, họ sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị lạm dụng và hãm hiếp rất cao. Vậy nên thông thường, những nữ đặc nhiệm đều tuyên thệ quyết tử mỗi khi gia nhập lực lượng này. Do sẵn sàng chiến đấu tới chết, lực lượng đặc nhiệm sẽ chiến đấu cực kỳ kiên cường và không chịu đầu hàng. Đây chính là yếu tố khiến cho FTP trở thành một trong những lực lượng nguy hiểm nhất của quân đội Afghanistan.
Giống với nhiều lực lượng đặc nhiệm khác, đặc nhiệm FTP được trang bị những loại vũ khí tối tân nhất. Theo các chuyên gia thuộc Nhóm Hỗ trợ Dân sự NATO, sự ra đời của FTP đã tạo thêm cơ hội cho phụ nữ, giúp họ được đào tạo thêm về tiếng Anh, tiếng Dari, và các kỹ năng làm việc như trình độ tin học, cũng có thể góp phần phát triển nghề nghiệp.
Các chiến binh FTP đã làm việc và thực hiện các nhiệm vụ chống khủng bố, hỗ trợ và hợp lý hóa các hoạt động của Lực lượng đặc biệt của quân đội Afghanistan một cách hiệu quả. Sau khi Mỹ rút quân, Taliban trở lại nắm quyền, sự tồn tại của các nữ chiến binh FTP vẫn là dấu hỏi. Rất có thể, họ đã trở về nhà, nhưng nhiều khả năng là hầu hết đã cùng gia đình di tản sang Mỹ, vì nếu ở lại họ sẽ bị trả thù./.