Lực lượng dân quân tự vệ - Nòng cốt trong nền quốc phòng toàn dân

Đại đội Dân quân cơ động huyện Mộc Hóa ra quân huấn luyện năm 2023

Giữ gìn truyền thống vẻ vang

Cách đây 88 năm, ngày 28/3/1935, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ nhất họp tại Ma Cao (Trung Quốc), Đảng ta đã ra nghị quyết (NQ) về Đội tự vệ. Đây là NQ đầu tiên của Đảng về tổ chức, chỉ đạo xây dựng, huấn luyện và hoạt động của lực lượng tự vệ. Kể từ đó, ngày 28/3 trở thành Ngày truyền thống của lực lượng DQTV.

NQ về Đội tự vệ khẳng định Đội tự vệ càng mạnh thì tức là có điều kiện thuận lợi để sau này tổ chức du kích chiến tranh và vũ trang bạo động. Đây là một dấu ấn quan trọng mở ra một thời kỳ mới, là tư tưởng chỉ đạo chiến lược của Đảng xuyên suốt qua các giai đoạn cách mạng. NQ về Đội tự vệ là khởi đầu của tư tưởng vũ trang toàn dân và tư tưởng chiến tranh nhân dân với phong trào toàn dân đánh giặc.

Trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, lực lượng DQTV luôn chủ động đánh địch bằng mọi vũ khí, vận dụng các hình thức đánh địch hết sức phong phú, sáng tạo trên khắp 3 vùng chiến lược; kết hợp chặt chẽ đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, 3 mũi giáp công (quân sự, chính trị, binh vận), hình thành thế trận chiến đấu, phát triển các căn cứ chiến đấu, vành đai du kích,…

Những kinh nghiệm cực kỳ phong phú, sáng tạo trong xây dựng, hoạt động, chiến đấu của lực lượng DQTV trong kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã đúc kết kinh nghiệm để kịp thời áp dụng trong nhiệm vụ củng cố quốc phòng hiện nay.

Từ khi cả nước độc lập, thống nhất, đi lên chủ nghĩa xã hội, lực lượng DQTV đã làm nòng cốt cho nhân dân ở cơ sở khắc phục hậu quả chiến tranh, tích cực rà phá, bóc gỡ bom mìn, giúp người dân khôi phục sản xuất. Lực lượng DQTV được huy động hàng triệu lượt tham gia xây dựng tuyến phòng thủ biên giới, phối hợp và phục vụ bộ đội chiến đấu, góp phần quan trọng vào thắng lợi của 2 cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc biên giới phía Bắc và biên giới Tây Nam, bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ của đất nước. Đối với Long An, lực lượng DQTV ra đời, chiến đấu và trưởng thành càng góp phần làm rạng ngời phong trào toàn dân đánh giặc của tỉnh.

Thiếu tá Lê Quốc Thịnh - Trưởng ban DQTV Bộ CHQS tỉnh, cho biết: “Kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang của lực lượng DQTV, những năm qua, dưới sự lãnh, chỉ đạo, quản lý và điều hành của cấp ủy Đảng, chính quyền và cơ quan quân sự các cấp, lực lượng DQTV trên địa bàn tỉnh được quan tâm xây dựng ngày càng vững mạnh. Đến nay, lực lượng DQTV được tổ chức rộng khắp ở các xã, phường, thị trấn, cơ quan, tổ chức trên địa bàn tỉnh với số lượng trên 24.600 người (đạt 1,42% so với dân số của tỉnh)”.

Phát huy vai trò nòng cốt

Tại các địa phương, lực lượng DQTV hoạt động ngày càng hiệu quả và đi vào nề nếp. Theo đó, năm 2022, cơ quan quân sự địa phương các cấp chỉ đạo lực lượng DQTV thực hiện công tác dân vận giúp dân như nạo vét, khai thông trên 119.400m kênh, mương, cống rãnh; hỗ trợ xây dựng trên 50.780m đường giao thông nông thôn; khắc phục hậu quả thiên tai 2 vụ; xây dựng 2 cây cầu; thu hoạch 18ha lúa; 11 căn nhà;… với tổng cộng 14.468 lượt dân quân tham gia. Ngoài ra, lực lượng DQTV còn tham gia xây dựng nông thôn mới, xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện, xây dựng và phát triển KT-XH hiệu quả, được cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương đánh giá cao.

Dân quân cơ động huyện Mộc Hóa huấn luyện nội dung điều lệnh

Năm 2022, chất lượng chính trị của lực lượng này không ngừng được nâng lên. Tỷ lệ đảng viên trong DQTV đạt 28,21%, trong đó, đảng viên trong lực lượng dân quân đạt 24,97%, tự vệ đạt 57%. Cùng với đó, Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp thường xuyên chú trọng thực hiện tốt công tác huấn luyện đối với lực lượng DQTV, xem đây là nhiệm vụ trọng tâm để nâng cao chất lượng tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng này. Hàng năm, cơ quan quân sự các cấp xây dựng kế hoạch huấn luyện cho 100% đơn vị DQTV; nội dung huấn luyện được tiến hành toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, sát với yêu cầu, tổ chức biên chế, trang bị, nhiệm vụ của từng lực lượng, thực tế địa bàn, phù hợp với khả năng ngân sách của địa phương.

Huyện Mộc Hóa hiện có trên 850 DQTV, trong đó, Đại đội Dân quân cơ động huyện có gần 90 người. Đại tá Nguyễn Quốc Tình - Trợ lý DQTV huyện Mộc Hóa, thông tin: “DQTV là lực lượng không thoát ly lao động, sản xuất. Không chỉ thực hiện tốt nhiệm vụ công tác quân sự - quốc phòng địa phương, lực lượng DQTV còn thực hiện nhiệm vụ bảo vệ ANTT. Mỗi cán bộ, chiến sĩ DQTV đều là những tuyên truyền viên tích cực vận động người dân nâng cao cảnh giác, phòng, chống âm mưu, thủ đoạn, hoạt động phá hoại của các thế lực thù địch, góp phần xây dựng thế trận an ninh nhân dân gắn với nền quốc phòng toàn dân vững chắc”.

Lực lượng dân quân tự vệ ra quân vệ sinh đường phố, khu dân cư, góp phần xây dựng nông thôn mới tại địa phương

Đại đội trưởng Đại đội Dân quân cơ động huyện Mộc Hóa - Nguyễn Trọng Nghĩa chia sẻ: “Được Ban CHQS huyện thường xuyên động viên, nhắc nhở nên tôi và các chiến sĩ DQTV luôn xác định rõ nhiệm vụ của mình, nêu cao tinh thần, trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và giữ gìn ANTT tại địa phương. Được góp một phần công sức cho địa phương, không chỉ bản thân tôi mà các chiến sĩ DQTV đều cảm thấy tự hào vì được đứng trong hàng ngũ lực lượng dân quân, ra sức xây dựng và bảo vệ quê hương”.

Thời gian qua, lực lượng DQTV được xây dựng theo hướng sẵn sàng chiến đấu trong mọi tình huống theo phương châm “Cơ bản, thiết thực, chất lượng”. Từ đó, hoạt động của DQTV ngày càng đi vào nề nếp, khả năng sẵn sàng chiến đấu được nâng lên và bản lĩnh chính trị vững vàng, phát huy trách nhiệm trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững chắc./.

Bùi Tùng