Lực lượng Ukraine rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan ở Kursk?
Đã qua ngày thứ 7 của sự kiện quân đội Ukraine tấn công qua biên giới Nga ở tỉnh Kursk, bước tiến của lực lượng Ukraine dường như đã chậm lại, dù thông tin hai bên đưa ra rất khác nhau.
Ukraine nói đã kiểm soát 1.000 km vuông của Nga
Cuộc tấn công của quân đội Ukraine ở khu vực Kursk của Nga vẫn tiếp tục. Tổng thống Volodymyr Zelensky nói quân đội của ông đã giành quyền kiểm soát 74 ngôi làng và thị trấn ở khu vực Kursk và bắt giữ một số binh sĩ Nga. Ông cho rằng "quân bài đàm phán" của Ukraine đang gia tăng.
Hôm 13/8, ông Zelensky đã có cuộc gọi video với Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyi. Sau đó, ông đăng bài trên mạng xã hội rằng bất chấp giao tranh khó khăn và ác liệt, quân đội Ukraine vẫn tiếp tục tiến sâu vào khu vực Kursk. Ông chỉ ra rằng chiến dịch này đã bắt giữ được một số tù binh chiến tranh Nga để có thể đổi lấy các chiến binh Ukraine bị bắt, và "quân bài đàm phán" của Ukraine đang gia tăng.
Ông Zelensky cho biết quân đội Ukraine đã nắm quyền kiểm soát 74 khu định cư (hay ngôi làng) ở khu vực Kursk và đã tiến hành các biện pháp kiểm tra và ổn định tại các khu định cư này. Các công việc của giải pháp nhân đạo cho các khu vực do Ukraine kiểm soát và việc chuẩn bị cho các hành động tiếp theo của Ukraine đang được tiến hành.
Tướng Syrskyi thông báo với ông Zelensky rằng quân đội Ukraine trong 24 giờ qua đã kiểm soát 40 km2 lãnh thổ ở khu vực Kursk. Tính đến ngày 12/8, quân đội Ukraine đã kiểm soát khoảng 1.000 km2 lãnh thổ Nga.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ukraine nói: "Không giống như Nga, Ukraine không cần tài sản của người khác. Ukraine không hứng thú với việc chiếm giữ lãnh thổ ở khu vực Kursk, nhưng chúng tôi muốn bảo vệ tính mạng của người dân của mình".
Bộ Quốc phòng Nga cho biết các lực lượng của họ đã đẩy lùi một cuộc tấn công nhằm vào một ngôi làng cách biên giới khoảng 26 - 28 km.
Tổng thống Nga Vladimir Putin mới đây tuyên bố sẽ đáp trả Ukraine bằng "phản ứng có giá trị" và cáo buộc các "ông chủ phương Tây của Kiev” đã giúp đỡ quân đội Ukraine.
Lực lượng Ukraine vào thế tiến thoái lưỡng nan?
Trang tin QQnews của Trung Quốc ngày 14/8 đăng bài phân tích cho rằng: mục đích chính của Ukraine là chiếm Nhà máy điện hạt nhân Kursk để làm con bài đàm phán đã không đạt được, nên ở vào thế tiến thoái lưỡng nan.
Theo bài viết, từ sáng hôm 6/8 theo giờ địa phương, khi quân đội Ukraine mở cuộc tấn công bất ngờ vào tỉnh Kursk của Nga đến ngày 13/8 đã tròn một tuần trôi qua.
Trong hai ngày đầu tiên, quân Ukraine bất ngờ đột kích, quân Nga không kịp trở tay, thậm chí một số binh sĩ Nga bị bắt. Sau đó, vào ngày thứ ba và thứ tư, một số đơn vị quân Nga đã vội vã đến tỉnh Kursk để tiếp viện, và đoàn xe cũng bị quân đội Ukraine phục kích trên đường, nhiều phương tiện bị phá hủy.
Cùng lúc đó, có một số toán trinh sát của quân đội Ukraine đi trên xe bọc thép, lợi dụng lãnh thổ rộng lớn của tỉnh Kursk và việc Nga không có lực lượng phòng thủ để xâm nhập khắp nơi và chụp ảnh, check in tung lên mạng xã hội, tạo cho mọi người ấn tượng rằng quân Ukraine đã tiến sâu khắp phía.
Tuy nhiên, khi Nga ổn định dần vị thế, điều động dần quân từ hậu phương ra, đồng thời sử dụng lực lượng hàng không và tên lửa tầm xa tấn công các sở chỉ huy hậu phương và khu tập kết của quân đội Ukraine, tổn thất của quân đội Ukraine không ngừng gia tăng.
Theo báo cáo chiến sự do quân đội Nga công bố, tính đến cuối ngày 12/8, quân đội Ukraine đã mất hơn 1.600 quân, hơn 30 xe tăng và số lượng xe bọc thép còn nhiều hơn. Sau khi quân Ukraine tiến sâu vào lãnh thổ Nga, sẽ nhanh chóng chịu tổn thất lớn khi về cơ bản họ không có sự hỗ trợ của lực lượng phòng không, không có hậu cần chi viện, không có công sự trận địa che chở; đó là điều được dự đoán trước.
Vấn đề hiện nay là quân đội Ukraine dự định ở lại đất Nga tác chiến trong bao lâu. Theo giới bình luận quân sự, quân đội Ukraine có một số ý đồ tác chiến cho cuộc đột kích này:
Đầu tiên là “đánh một hồi rồi rút, kiếm một ít rồi về”. Vào tháng 4/2023, Ukraine đã sử dụng lực lượng ly khai chống đối của Nga và vào năm 2024, một số lượng nhỏ quân đội Ukraine đã đột kích vào lãnh thổ tỉnh Belgorod vì mục đích này.
Nhưng lần này, quân đội Ukraine đã huy động hàng chục nghìn quân, đặc biệt là số lượng lớn xe tăng và xe bọc thép, thậm chí còn phối thuộc tên lửa phòng không. Đây rõ ràng không phải là dự định “đánh một hồi rồi rút”, không phải là mục đích thực sự của quân đội Ukraine trong lần tác chiến này.
Thứ hai là "gây nên tiếng vang và tạo ra một số ảnh hưởng chính trị, không được thì rút". Điều này được gọi là “vừa đánh vừa nghe ngóng” và đưa ra quyết định dựa trên sức mạnh phòng thủ của Nga và việc huy động quân đội Nga sau đó.
Thứ ba là giành và kiểm soát được một số điểm mấu chốt trong lãnh thổ Nga để giành được nhiều lợi thế thương lượng hơn cho các cuộc đàm phán tiếp theo với Nga. Đánh giá từ hướng tấn công của quân đội Ukraine, việc chiếm giữ một số lãnh thổ không phải là mục tiêu quan trọng nhất của cuộc tấn công , mà phải là nhà máy điện hạt nhân Kursk.
Tuy nhiên, mặc dù quân đội Ukraine dường như đã đạt được thành công nhất định về mặt chiến thuật trong cuộc tấn công này, nhưng mục đích chính của họ là chiếm giữ nhà máy điện hạt nhân Kursk đã không đạt được.
Trong hoàn cảnh như vậy, dù tạm thời chiếm giữ và kiểm soát hàng trăm kilomet vuông lãnh thổ Nga cũng chỉ là tạm thời. Nếu quân đội Ukraine không rút lui kịp thời và cố giữ lấy những vùng đất này như một con bài mặc cả, chắc chắn sẽ bị quân Nga bao vây, đến lúc đó rút lui cũng đã quá muộn.
Tình hình hiện nay sẽ được quyết định bằng hai yếu tố: Thứ nhất là tốc độ điều chuyển binh lực và bố trí thế trận của quân đội Nga. Thứ hai là quân Ukraine có quyết cố thủ những nơi đã chiếm được hay không.
Nếu quân Ukraine không rút, tới đây đương nhiên họ sẽ bị hợp vây, thậm chí cuối cùng sẽ bị tiêu diệt. Nếu họ rút, có khả năng sẽ bị quân Nga bám theo truy kích, không chỉ tổn thất lớn về sinh lực và trang bị mà quân Nga có thể thừa thế tấn công sang tỉnh Sumy, đẩy quân Ukraine vào thế bị động.