Lương của phi công Vietnam Airlines hiện nay là bao nhiêu?
Lương phi công người Việt tại Vietnam Airlines sẽ được điều chỉnh tăng bổ sung để gần bằng mức lương trả cho phi công người nước ngoài hãng bay này đang thuê.
Chính phủ ban hành Nghị định 64/2023/NĐ-CP ngày 23/8/2023 bổ sung Nghị định số 87/2021/NĐ-CP ngày 29/9/2021 của Chính phủ về kéo dài thời gian thực hiện và sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 20/2020/NĐ-CP ngày 17/2/2020 của Chính phủ thực hiện thí điểm quản lý lao động, tiền lương, tiền thưởng đối với một số tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước.
Trong đó, bổ sung quy định xác định nguồn tiền lương bổ sung để trả thêm cho người lái máy bay là người Việt Nam.
Cụ thể, đối với công ty mẹ - Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines - VNA), sau khi trả lương cho phi công là người Việt Nam làm việc theo hợp đồng lao động cho VNA từ quỹ tiền lương thực hiện của người lao động và Ban điều hành theo quy định tại Nghị định số 20/2020/NĐ-CP ngày 17/2/2020 của Chính phủ và khoản 3, khoản 4 Điều 2 Nghị định này (quỹ tiền lương thực hiện) mà mức tiền lương của phi công là người Việt Nam thấp hơn mức tiền lương của phi công là người nước ngoài cùng làm việc cho VNA thì được xác định nguồn tiền lương bổ sung để trả thêm cho phi công là người Việt Nam.
Nguồn tiền lương bổ sung tối đa hằng năm được căn cứ vào mức độ chênh lệch giữa mức tiền lương trước khi được bổ sung của phi công là người Việt Nam và mức tiền lương (gồm lương cơ bản, lương theo giờ bay và lương theo giờ giảng dạy) của phi công là người nước ngoài, tính bình quân tương ứng theo nhóm chức danh trong cùng đội bay và thời gian làm việc thực tế của phi công.
Mức tiền lương trước khi được bổ sung của phi công người Việt Nam là mức tiền lương được hưởng từ quỹ tiền lương thực hiện hằng năm, theo quy chế trả lương của VNA. Việc phân bổ quỹ tiền lương thực hiện hằng năm để trả lương cho phi công là người Việt Nam được lấy theo tỉ lệ (%) giữa phần tiền lương thực tế năm 2022 trả cho phi công là người Việt Nam so với quỹ tiền lương thực hiện của năm 2022.
Việc xác định nguồn tiền lương bổ sung phải phù hợp với khả năng đáp ứng tài chính của VNA, bảo đảm VNA hoàn thành chỉ tiêu lợi nhuận kế hoạch do Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp giao hằng năm (nếu VNA lỗ thì phải giảm lỗ so với thực hiện của năm trước liền kề).
Nguồn tiền lương bổ sung được hạch toán vào chi phí sản xuất, kinh doanh của VNA theo quy định của pháp luật và được sử dụng để trả cho phi công là người Việt Nam đang làm việc theo hợp đồng lao động cho VNA tại thời điểm trả thêm tiền lương, không chi trả cho các đối tượng khác hoặc sử dụng vào mục đích khác. Việc trả thêm tiền lương cho phi công là người Việt Nam được căn cứ vào chức danh và thời gian làm việc thực tế của người lái máy bay theo quy chế của VNA.
Việc bổ sung tiền lương cho phi công người Việt được thực hiện từ ngày 1/1/2023. Lãnh đạo Vietnam Airlines cho biết, lương phi công bình quân năm 2019 hơn 138 triệu đồng/người/tháng, năm 2021 còn 89 triệu đồng/người/tháng, năm 2022 lên 91 triệu đồng/người/tháng. Lương phi công giảm do năm 2019, hãng lãi sau thuế hơn 2.500 tỷ đồng, những năm sau đó liên tục lỗ do ảnh hưởng dịch COVID-19, với mức lỗ bình quân hơn 11.500 tỷ đồng/năm.
Do lương phi công Việt ký hợp đồng với hãng nên được tính chung vào quỹ lương của đơn vị, nhóm này chỉ nhận lương bằng một nửa so với phi công người nước ngoài được thuê lại từ 1 đơn vị khác (chi phí thuê không tính vào quỹ lương chung).
Từ năm 2020 tới nay, Vietnam Airlines trả cho 1 phi công nước ngoài cao hơn 2,5 tỷ đồng/năm so với trả cho 1 phi công Việt. Cụ thể, năm 2018 - 2019, phi công Việt nhận lương từ 124 - 135 triệu đồng/người/tháng, trong khi phi công nước ngoài nhận 249 - 281 triệu đồng/người/tháng; năm 2020, con số này lần lượt là 85 triệu đồng/tháng so với 145 triệu đồng/tháng. Hiện Vietnam Airlines sử dụng 780 phi công Việt và 144 phi công nước ngoài.
Do tiền lương thấp, hãng bay này liên tục bị "chảy máu" phi công Việt. Từ năm 2018 tới nay, có 154 phi công Việt chuyển hãng khác, riêng 3 tháng đầu năm nay đã có 8 phi công Việt rời hãng. Với tốc độ phát triển đội máy bay mới của các hãng hàng không Việt Nam, mức lương không đổi, trong 3 năm tới, Vietnam Airlines có thể "mất" thêm 120-240 phi công Việt/năm (đa số là lái chính).
Theo quy định hiện hành, mức lương bình quân của phi công người Việt tại Vietnam Airlines chỉ bằng 43-48% lương bình quân phi công nước ngoài. Để lương phi công Việt bằng 80% lương phi công nước ngoài, năm nay hãng phải bổ sung thêm 510 tỷ đồng, nếu tăng lên mức bằng 90% hãng sẽ bổ sung thêm 713 tỷ đồng. Đổi lại, hãng giữ chân được phi công Việt nên tiết kiệm được khoản tiền chênh do phải sử dụng phi công nước ngoài, tổng chi phí giảm được từ 300 - 600 tỷ đồng/năm.