Lương nhà giáo: Thêm 'hệ số lương đặc thù'

Điểm nhấn lớn nhất của dự thảo là cơ chế “hệ số lương đặc thù” áp dụng cho toàn bộ nhà giáo. Theo đó, giáo viên mầm non hưởng hệ số 1,25 so với hệ số lương hiện hưởng; các chức danh nhà giáo còn lại hưởng hệ số 1,15.

Riêng nhà giáo giảng dạy tại trường, lớp dành cho người khuyết tật, trung tâm hỗ trợ giáo dục hòa nhập, trường phổ thông nội trú vùng biên giới được cộng thêm 0,05. Hệ số đặc thù chỉ tính vào lương, không dùng để tính phụ cấp.

Công thức tính mức lương đối với nhà giáo từ 1/1/2026 như sau: Lương thực hiện = Lương cơ sở × Hệ số lương hiện hưởng × Hệ số đặc thù.

“Hệ số lương đặc thù” áp dụng cho toàn bộ nhà giáo - Ảnh minh họa

Với khối đại học, dự thảo đề xuất áp dụng bảng lương “chuyên gia cao cấp” cho chức danh giáo sư, gồm 3 bậc: 8,8 – 9,4 – 10,0. Cách tiếp cận này phản ánh đúng vai trò dẫn dắt học thuật, sáng tạo tri thức và tác động trực tiếp đến khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; đồng thời tương thích với tiêu chuẩn, điều kiện của nhóm chuyên gia cao cấp theo quy định hiện hành.

Đồng thời, chính sách phụ cấp cũng được thiết kế lại theo hướng bao quát trách nhiệm thực tế. Về phụ cấp trách nhiệm, dự thảo bổ sung cho các vị trí tổ trưởng/tổ phó chuyên môn, tổ trưởng/tổ phó bộ môn và tương đương; nhà giáo dạy tiếng dân tộc thiểu số ở cơ sở giáo dục đại học; nhà giáo giảng dạy môn học bằng ngoại ngữ (trừ môn Ngoại ngữ); và nhà giáo được giao tư vấn học sinh. Mục tiêu là ghi nhận đúng khối lượng kiêm nhiệm, bảo đảm công bằng giữa các bậc học và loại hình đào tạo.

Đối với phụ cấp lưu động, dự thảo mở rộng đối tượng hưởng gồm nhà giáo được cử biệt phái, dạy liên trường, hoặc phải di chuyển giữa các điểm trường/phân hiệu. Quy định này xử lý bất cập kéo dài: giáo viên phát sinh chi phí, thời gian di chuyển nhưng trước đây không được hỗ trợ tương xứng, đặc biệt ở địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa.

Cùng với đó, dự thảo làm rõ cơ chế bảo lưu chế độ khi điều động. Trường hợp điều động giữa các cơ sở giáo dục mà nơi đến có mức phụ cấp thấp hơn, nhà giáo được bảo lưu các phụ cấp đang hưởng tối đa 36 tháng theo thời gian điều động/biệt phái; hết thời gian này sẽ xem xét bố trí lại chế độ phù hợp công việc và địa bàn mới. Nếu điều động từ cơ sở giáo dục công lập sang cơ quan quản lý giáo dục, nhà giáo được bảo lưu tiền lương và phụ cấp 12 tháng, sau đó xếp lại bậc lương, phụ cấp theo vị trí việc làm.

Tổng thể, các chính sách trong dự thảo hướng tới tăng thu nhập trực tiếp, bù đắp trách nhiệm kiêm nhiệm, hỗ trợ chi phí di chuyển, đồng thời đặt ra sự an toàn khi luân chuyển cán bộ để không làm thiệt quyền lợi của nhà giáo. Cách thiết kế này kỳ vọng tạo động lực nghề nghiệp, góp phần giải bài toán nhân lực cho các cấp học, nhất là mầm non, vùng khó khăn và các vị trí đặc thù.

Hiện dự thảo đang được lấy ý kiến nhằm hoàn thiện chi tiết kỹ thuật, cách tính và đối tượng áp dụng, bảo đảm khả thi, minh bạch trước khi ban hành. Nếu thông qua đúng lộ trình, các chế độ mới dự kiến sẽ áp dụng từ 01/01/2026, tạo bước chuyển về đãi ngộ và môi trường làm việc, qua đó nâng chất lượng giáo dục trong dài hạn.

Mời bạn đọc xem chi tiết Dự thảo TẠI ĐÂY

Phương Anh