Lý giải nguyên nhân cún cưng và chủ thường 'có nét giống nhau'

Tác giả Tara Law cùng chú chó cocker spaniel của mình, Soccer, vào khoảng giữa những năm 1990. (Nguồn: National Geographic)

Nghiên cứu cho thấy mọi người không chỉ tưởng tượng: Cún cưng và chủ thường có những điểm tương đồng đáng kinh ngạc, từ “kiểu tóc” cho đến “tính khí” giống nhau.

Dưới đây là bài viết của tác giả Tara Law, đăng trên trang National Geographic, về điều kỳ lạ này:

“Khi tôi bước lên ‘võ đài’ tại cuộc thi ‘Trông Giống nhau’ của chương trình dành cho cún cưng Pennington Day ở vùng ngoại ô New Jersey vào giữa những năm 1990, tôi đã có tất cả sự tự tin của một cô gái trẻ chắc chắn sẽ chiến thắng.

Rốt cuộc, chú chó con cocker spaniel màu nâu của tôi có đôi tai dài, cụp xuống hoàn toàn ‘ăn nhập’ với mái tóc vàng hoe gợn sóng của tôi.

Sau khi giành chiến thắng trong cuộc thi đầu tiên, Soccer và tôi đã thi đấu trong khoảng bốn năm sau đó tại Pennington Day với một loạt trang phục giống nhau - trang phục của Soccer lấy trộm từ em gái tôi.

Chúng tôi đã giành được một loạt ruybăng xanh (thắng cuộc). Tôi chưa bao giờ gặt hái thành công liên tiếp như vậy.”

Hóa ra, có khoa học thực sự chứng minh cho ‘định kiến’ rằng chó trông giống chủ. Một đánh giá gần đây về 15 nghiên cứu từ khắp nơi trên thế giới cho thấy không chỉ con người và thú cưng có ngoại hình và hành động giống nhau, mà sự tương đồng tính cách cũng sâu sắc hơn theo thời gian.

Trong nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học đã yêu cầu những người tình nguyện tham gia ghép ảnh của chủ với cún cưng thành cặp, kết quả là các tình nguyện viên đã làm tốt hơn là chỉ tình cờ.

Trong một nghiên cứu, những người tham gia cũng suy ra liệu chó có được ghép với đúng chủ hay không mặc dù họ chỉ có thể nhìn thấy mắt của chú chó hoặc mắt của chủ.

Một nghiên cứu khác phát hiện ra rằng phụ nữ thường có mái tóc dài tương tự như tai chó - giống như kiểu tóc bob và mái ngố giống chó săn của tôi. Vậy thì tại sao?

Các chuyên gia cho rằng mọi người chọn những chú chó trông giống họ, hoặc ‘phản chiếu’ họ theo một cách nào đó; hoặc có lẽ, theo tiềm thức - như trong trường hợp của tôi - trông hơi giống phiên bản cún cưng của con họ.

Đánh giá cũng chỉ ra rằng cún cưng và chủ có những đặc điểm tính cách tương tự nhau, đặc biệt là hướng ngoại và hay lo lắng, và ‘tính khí của họ’ dường như ngày càng giống nhau hơn.

Nghiên cứu đưa ra các lý thuyết khác nhau về lý do tại sao, bao gồm cả việc chủ có thể bị thu hút bởi những chú chó giống họ ngay từ đầu và khi ‘già đi cùng nhau,’ con người và chó có thể điều chỉnh cảm xúc của nhau, củng cố hành vi của nhau hoặc cùng nhau học hỏi.

‘Nó giống như cách chúng ta tìm kiếm bạn đời của mình,’ trưởng nhóm nghiên cứu Yana Bender, một nhà nghiên cứu Tiến sỹ trong Nhóm nghiên cứu DogStudies tại Viện Địa nhân học Max Planck ở Đức, cho biết.

‘Chó và chủ có ‘mối quan hệ rất gần gũi… tương đương với nhiều mối quan hệ của con người.’

Sự gắn bó sâu sắc

Ảnh hưởng của con người đối với chó không phải là điều ngạc nhiên đối với Borbála Turcsán, một nghiên cứu viên tại Khoa Khoa học ELTE ở Hungary, người nghiên cứu về hành vi của chó.

Bà ước tính rằng trong khi khoảng một phần ba tính cách của chó là do di truyền, thì hai phần ba còn lại là do môi trường của chúng - phần lớn được hình thành bởi người chủ kể từ khi chúng còn là chó con.

Chú chó bull Pháp Antoine có nét "hao hao" giống chủ nhân Trancois của mình. (Nguồn: National Geographic)

Chó cũng “được chuẩn bị” để tin tưởng chủ của chúng, bởi vì hàng chục nghìn năm thuần hóa đã khiến chúng gắn bó sâu sắc với chúng ta.

‘Cũng giống như sự gắn bó giữa con và mẹ… Đây là nền tảng của mọi ‘mối quan hệ xã hội’ giữa chó và con người’ - Turcsán nói. Giống như trẻ con, chó coi chủ của chúng là hình mẫu, ‘và tin tưởng một cách mù quáng rằng chủ của chúng hiểu biết hơn.’

Ví dụ, ‘nếu có xe tải đang đến và rất ồn ào, chó sẽ nhìn lại chủ. Nếu chủ không quan tâm, chó sẽ học cách không quan tâm” - bà nói.

Hỗ trợ những người bạn tốt nhất của chúng ta

Bender hy vọng nghiên cứu của cô sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về loài chó, đặc biệt là với những chú chó làm nhiệm vụ quan trọng như tìm kiếm và cứu nạn, chó cảnh sát và chó nghiệp vụ.

Theo Bender, một câu hỏi quan trọng với những ai muốn ‘cải thiện mối quan hệ’ với cún cưng của mình, là ‘tôi sẽ đối xử như thế nào để cún cưng trở thành phiên bản tốt nhất của chúng?’

Thách thức đó là điều tôi quan tâm hàng đầu, vì chồng tôi và tôi vừa nhận nuôi Milo, một chú chó lai thích chơi trò bắt bóng và đi dạo hàng ngày bên ngoài. Nó cũng có đôi tai ngắn, màu rám nắng, tôi đoán là giống với kiểu tóc hiện tại của tôi.

Có lẽ điều đó đã ảnh hưởng đến lý do tại sao chồng tôi và tôi chọn nó sau khi xem qua hàng trăm bức ảnh về những chú chó tại các trại cứu hộ và tổ chức phi lợi nhuận ở Los Angeles.

Nhưng cho dù một ngày nào đó chúng tôi có giành chiến thắng trong cuộc thi giống nhau hay không, tôi sẽ luôn ghi nhớ rằng cách tôi đối xử với Milo có thể ảnh hưởng sâu sắc đến hành vi của nó. Và tất nhiên, dù nó hành động như thế nào, nó vẫn luôn là cậu bé ngoan nhất của tôi.”./.

Jessica và chú chó bichon frise của bà, Buddy. (Nguồn: National Geographic)

(Vietnam+)