Ma trận lừa đảo trên mạng khiến người dân ngậm 'trái đắng'

Từ đầu năm 2025 đến nay, Công an tỉnh Thanh Hóa đã liên tiếp phát hiện, xử lý nhiều vụ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản với tổng số tiền các nạn nhân bị lừa lên đến hàng trăm tỷ đồng. Điều đáng nói là tuy hình thức lừa đảo không mới, nhưng các đối tượng đã lợi dụng triệt để sự thiếu hiểu biết, thiếu thông tin của người dân để dẫn dụ nạn nhân sập bẫy.

Chỉ sau một vài cuộc điện thoại từ số lạ, tự xưng là cán bộ Công an với lý do hướng dẫn cập nhật điểm giấy phép lái xe trên ứng dụng VneID, chị L. T. L. (trú tại xã Xuân Dương, huyện Thường Xuân, Thanh Hóa) đã bị các đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt hơn 70 triệu đồng trong tài khoản.

Chị L. T. L. cho biết: "Cài xong app đó, đối tượng bảo tôi đem hết giấy tờ chụp lên để họ đưa lên hệ thống, thế là tôi chụp cả 2 mặt. Tiếp đó, tôi chụp thẻ ngân hàng gửi cho họ, ít phút sau tôi phát hiện tài khoản bị trừ số tiền 70 triệu đồng".

Đối tượng Nguyễn Thọ Đức tại cơ quan công an.

Việc giả danh cán bộ Công an, cán bộ Viện kiểm sát, Tòa án Nhân dân hay các cơ quan chức năng khác là thủ đoạn không mới, nhưng để tạo lòng tin, các đối tượng lừa đảo thường xuyên thay đổi "chiến thuật", bám sát vào các quy định mới, như: tích hợp thông tin cá nhân trên ứng dụng VneID, hay trừ điểm giấy phép lái xe… để lừa người dân cài đặt ứng dụng giả, từ đó chiếm quyền sử dụng thiết bị thông minh và chiếm đoạt tài sản.

Mới đây, Công an TP Thanh Hóa bắt giữ đối tượng giả Công an gọi điện đe dọa nạn nhân liên quan đến vụ án hình sự để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Khoảng đầu năm 2024, Nguyễn Thọ Đức (SN 2000, trú tại phố Ngọc Lậu 1, phường Đông Thịnh, TP Thanh Hóa) đi đến tỉnh Bavet, Campuchia để tìm việc làm. Tại đây Đức quen biết một đối tượng người Việt Nam và bị dụ dỗ tham gia đường dây lừa đảo với hình thức giả danh Công an để lừa đảo chiếm đoạt tiền. Các đối tượng đã đào tạo, hướng dẫn Đức cách thức gọi điện thoại, cung cấp kịch bản có trước để lừa đảo các nạn nhân là người Việt Nam.

Đến khoảng tháng 12/2024, Đức từ Campuchia trở về Việt vẫn giữ liên lạc với đối tượng trong đường dây lừa đảo tại Campuchia. Do về nước không có công ăn việc làm và cần tiền tiêu sài nên Đức tiếp tục liên lạc với đối tượng tại Campuchia để hoạt động lừa đảo. Qua đó, Đức được các đối tượng cung cấp thông tin về ông T.Q.B. (SN 1964, ở xã Đồng Tiến, huyện Triệu Sơn).

Từ đầu tháng 12/2024, theo kịch bản, Đức đã liên lạc với ông B. để giả danh là cán bộ Công an TP Hà Nội, đe dọa ông B. đang liên quan đến đường dây tội phạm rửa tiền và yêu cầu ông phải hợp tác để điều tra. Sau khi thấy ông B. có tâm lý sợ hãi thì Đức đã 06 lần yêu cầu ông phải đưa tiền nếu không sẽ bị bắt giam. Mặc dù không phạm pháp nhưng do lo sợ ảnh hưởng đến bản thân và gia đình nên ông B. đã đồng ý đưa tiền. Quá trình điều tra ban đầu xác định, tổng số tiền Đức đã chiếm đoạt của ông B. là 455.000.000 đồng.

Đối tượng Triệu Thị Mai tại cơ quan công an.

Một hình thức lừa đảo khác cũng đang "nở rộ", đó là lừa đảo tâm linh. Đầu năm 2022, Triệu Thị Mai (SN 1988, trú tại phường An Hưng, TP Thanh Hóa) đã sử dụng mạng xã hội facebook với nick name "Triệu Phương Mai", đăng tải nhiều bài viết mang màu sắc tâm linh về tử vi, tướng số. Bị dẫn dụ bởi những bài đăng của Mai, tháng 4/2024, chị Đ.T.T.O. ở TP Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh đã liên hệ Mai để nhờ xem bói.

Lợi dụng tâm lý nhẹ dạ, cả tin của nạn nhân, Mai đã bịa ra hàng loạt câu chuyện tâm linh không có thật khiến nạn nhân lo sợ và liên tục chuyển tiền để làm lễ "giải hạn".

Theo kết quả điều tra ban đầu, chị Đ.T.T.O đã nhiều lần chuyển tiền cho Triệu Thị Mai, trong đó lần ít nhất là 25 triệu đồng, nhiều nhất là 54 triệu đồng.Với thủ đoạn trên, từ tháng 7/2024 đến khi bị bắt, Triệu Thị Mai đã dụ dỗ, buộc chị O. chuyển số tiền hơn 1 tỷ đồng để cúng giải hạn, giải bùa, giải vong.

Lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trực tuyến không chỉ diễn ra nhức nhối ở Việt Nam, mà còn đang trở thành vấn nạn toàn cầu. Đây được xem là một trong những thách thức an ninh phi truyền thống của tất cả các quốc gia, đặc biệt là những quốc gia đang trong quá trình thúc đẩy chuyển đổi số để phát triển kinh tế - xã hội.

Cơ quan Công an khuyến cáo người dân cần chủ động cập nhật thông tin về các hình thức, thủ đoạn của các đối tượng, tuyệt đối không truy cập các đường dẫn lạ, không chụp ảnh, chia sẻ căn cước công dân và ảnh cá nhân cho bất cứ người không quen biết nào để tránh nguy cơ bị lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Gia Hân