Mạng vệ tinh Eutelsat của Pháp có đủ sức thay thế hệ thống Starlink?
Ukraine và đối tác đang nỗ lực tìm mạng vệ tinh viễn thông với mục đích thay thế hệ thống Starlink nhằm tránh rủi ro bị chặn dịch vụ, hiện đã có một ứng viên tiềm năng.
Tỷ phú công nghệ người Mỹ Elon Musk gần đây liên tục cảnh báo cắt quyền truy cập của Ukraine vào hệ thống Starlink, điều này nếu xảy ra sẽ gây vô số khó khăn cho Kyiv, dẫn đến nhu cầu cấp thiết phải tìm sẵn nguồn thay thế.
Thông tin tích cực đã tới với Kyiv sau khi công ty viễn thông vệ tinh Pháp Eutelsat tiến hành các cuộc đàm phán với Liên minh châu Âu nhằm cung cấp cho Ukraine các thiết bị thu phát internet vệ tinh nhằm thay thế mạng Starlink.
Sau khi thông tin này xuất hiện trên báo chí, sự quan tâm của các nhà đầu tư vào công ty Eutelsat - đối thủ cạnh tranh của SpaceX trong lĩnh vực internet vệ tinh đã tăng mạnh.
Giá cổ phiếu của Eutelsat đã tăng gấp 4 lần chỉ trong hơn một tuần qua, đặc biệt khi quan hệ Mỹ - Ukraine trở nên căng thẳng sau cuộc tranh cãi tại Nhà Trắng giữa hai Tổng thống Donald Trump và Volodymyr Zelensky.
Tuy vậy câu hỏi lớn nhất hiện nay vẫn là liệu mạng vệ tinh Eutelsat của Pháp có đủ sức thay thế hoàn toàn cho Starlink của Mỹ để duy trì thông tin liên lạc cho Quân đội Ukraine hay không?
Đại diện Công ty Eutelsat trong cuộc trò chuyện với hãng tin Anh Reuters khẳng định mạng vệ tinh của họ là giải pháp thay thế xứng đáng, kể cả với ứng dụng quân sự, nhất là khi doanh nghiệp hiện đang hỗ trợ truyền thông cho chính phủ và các tổ chức của Ukraine.
Sau khi mua lại OneWeb có trụ sở tại Anh vào năm 2023, Eutelsat đã chính thức kiểm soát mạng vệ tinh quỹ đạo Trái Đất tầm thấp (LEO) duy nhất có phạm vi phủ sóng toàn cầu, cạnh tranh trực tiếp với Starlink.
Tuy nhiên cần phải nhấn mạnh rằng Starlink của Công ty SpaceX bao gồm tới hơn 7.000 vệ tinh LEO được thiết kế để giao tiếp theo thời gian thực, cung cấp tốc độ dữ liệu cao hơn nhiều.
Mặc dù vậy, Eutelsat nhấn mạnh ngay cả với chỉ 630 vệ tinh LEO, được hỗ trợ bởi 35 vệ tinh liên kết ở quỹ đạo địa tĩnh cao hơn, công ty Pháp vẫn cung cấp khả năng tương tự như Starlink trên địa bàn châu Âu.
Nhưng nếu so sánh vẫn thấy có sự chênh lệch khi Starlink cung cấp băng thông rộng lên tới 200 megabit mỗi giây, còn Eutelsat chỉ có tốc độ tối đa 150 megabit, tức là bằng 75% đối thủ.
Trở ngại lớn nữa là thiết bị đầu cuối của Eutelsat có giá tới 10 nghìn USD, cộng với phí thuê bao hàng tháng. Trong khi đó Starlink tính phí người dùng Ukraine một lần là 589 USD bên cạnh tiền cước hàng tháng ở mức 95 - 440 đô la, tùy thuộc vào mức sử dụng.
Giá thành quá cao dẫn tới việc chưa rõ nhà tài trợ nào sẵn sàng trả tiền cho dịch vụ internet vệ tinh của Eutelsat cho Ukraine. Hiện tại Ba Lan đang trả tiền cho Starlink, nhưng Warsaw chưa chấp thuận thanh toán cho công ty tới từ Pháp.
Ngoài ra các mạng vệ tinh viễn thông mới của EU bao gồm IRIS² và GOVSATCOM mà Kyiv quan tâm sẽ cần nhiều năm để có thể hoạt động đầy đủ, theo kết luận từ các chuyên gia, do vậy trước mắt Starlink vẫn có vai trò cực kỳ thiết yếu đối với Lực lượng vũ trang Ukraine.
Việc quan hệ với Mỹ ấm dần lên trong những ngày gần đây có lẽ cũng khiến chính quyền Kyiv bớt lo lắng về khả năng bị cắt Starlink, đồng thời cho họ nhiều thời gian hơn để chuẩn bị những phương án thay thế.
