Mark Zuckerberg: Thà chi sai vài trăm tỉ USD còn hơn bỏ lỡ siêu trí tuệ
Mark Zuckerberg đang chi một khoản tiền khổng lồ để đảm bảo Meta Platforms không bỏ lỡ siêu trí tuệ.
Trong tập podcast Access vừa phát sóng, Mark Zuckerberg (Giám đốc điều hành Meta Platforms) nói khả năng xuất hiện một “bong bóng AI là hoàn toàn có thể”. Ông dẫn chứng những tiền lệ lịch sử khi các công ty mở rộng quá mức, rồi sụp đổ và để lại những tài sản giá trị. Song với Meta Platforms, Mark Zuckerberg cho rằng rủi ro lớn hơn nằm ở sự chần chừ.
Giám đốc điều hành Meta Platforms cho hay: “Nếu chúng tôi rốt cuộc chi sai vài trăm tỉ USD thì rõ ràng điều đó sẽ rất đáng tiếc. Song theo tôi, rủi ro ở chiều ngược lại thậm chí còn lớn hơn”. Ông lập luận rằng nếu một công ty phát triển quá chậm, trong khi siêu trí tuệ xuất hiện sớm hơn dự đoán, thì họ sẽ “bị đặt ra ngoài cuộc chơi với công nghệ mà tôi tin rằng sẽ là quan trọng nhất, cho phép tạo ra nhiều sản phẩm mới, đổi mới sáng tạo và giá trị hơn bất kỳ công nghệ nào trong lịch sử”.
“Ít nhất với một công ty như Meta, rủi ro có lẽ nằm ở chỗ không đủ quyết liệt, thay vì hơi quá quyết liệt”, tỷ phú 40 tuổi người Mỹ nhấn mạnh.
Siêu trí tuệ được xem là công nghệ AI có thể hoàn thành các nhiệm vụ vượt trội con người.
Access là podcast mới của Vox Media, do hai nhà báo Alex Heath và Ellis Hamburger dẫn. Nội dung của Access nói về công nghệ, đặc biệt là các cuộc trò chuyện bên trong, phỏng vấn với các lãnh đạo công nghệ, bàn về xu hướng AI, thiết bị mới, chiến lược kinh doanh trong ngành…
Meta Platforms quyết định rót số tiền lớn vào hạ tầng AI. Đầu tháng 9, Mark Zuckerberg cho biết Meta Platforms sẽ chi ít nhất 600 tỉ USD cho các trung tâm dữ liệu và hạ tầng tại Mỹ đến năm 2028. Sau đó, Giám đốc tài chính Meta Susan Li làm rõ rằng con số này bao gồm toàn bộ kế hoạch xây dựng trung tâm dữ liệu ở Mỹ cũng như “tất cả khoản đầu tư nhằm hỗ trợ hoạt động kinh doanh của chúng tôi tại Mỹ”, gồm cả tuyển dụng mới.
Cam kết chi tiêu này được đưa ra trong bối cảnh những lo ngại về bong bóng AI đạt đỉnh. Một số nhà đầu tư lo ngành công nghiệp AI đang quá nóng, gợi nhớ đến vụ nổ bong bóng dot-com năm 2000.
Bong bóng dot-com diễn ra vào cuối thập niên 1990 đến đầu thập niên 2000, chính xác nhất là từ năm 2000 đến 2002. Đây là vụ khủng hoảng thị trường chứng khoán liên quan đến các công ty internet.
Nguyên nhân
Cuối thập niên 1990, các nhà đầu tư đổ xô vào các công ty internet mới thành lập, kỳ vọng rằng chúng sẽ mang lại lợi nhuận khổng lồ. Nhiều công ty không có mô hình kinh doanh vững chắc nhưng vẫn nhận được nguồn vốn lớn và định giá cao trên thị trường chứng khoán.
Các công ty dot-com (hoạt động chủ yếu trên internet và có tên miền kết thúc bằng.com) chi tiền vào quảng cáo, mở rộng nhanh mà không có doanh thu ổn định.
Hậu quả
Tháng 3.2000, chỉ số Nasdaq (đại diện cho nhiều hãng công nghệ) đạt đỉnh và sau đó giảm mạnh, mất hơn 75% giá trị vào năm 2002. Nhiều công ty dot-com như Pets.com, Webvan và eToys sụp đổ hoàn toàn. Từ đó, thị trường lao động ngành công nghệ bị ảnh hưởng nghiêm trọng và nhiều người mất việc.
Bài học
Sau vụ nổ bong bóng dot-com, các hãng công nghệ tập trung hơn vào mô hình kinh doanh bền vững và lợi nhuận thực tế. Những hãng công nghệ như Amazon, Google, eBay đã tồn tại qua giai đoạn này và phát triển mạnh mẽ nhờ chiến lược kinh doanh dài hạn.
Meta Platforms cũng cho thấy dấu hiệu siết chặt ở các mảng khác. Tháng trước, công ty mẹ Facebook đã dừng đà tuyển dụng sau khi chi khoản lương thưởng khổng lồ (đôi khi hàng trăm triệu USD) để chiêu mộ nhân tài AI từ các đối thủ như OpenAI, Google, Apple và Anthropic. Đợt “đóng băng” tuyển dụng diễn ra khi Phố Wall soi xét chi phí nhân sự của Meta Platforms và cảnh báo rằng việc thưởng cổ phiếu cho các nhân tài AI có thể làm loãng giá trị nếu không mang lại bước tiến đổi mới rõ rệt.

Mark Zuckerberg đeo kính Meta Ray-Ban Display tại hội nghị Connect 2025 sáng 18.9 - Ảnh: CNN
Cách Meta Platforms chuẩn bị cho siêu trí tuệ
Mark Zuckerberg so sánh Meta Platforms với các phòng thí nghiệm AI khác như OpenAI và Anthropic, vốn phụ thuộc vào việc huy động vốn để trang trải hóa đơn tính toán khổng lồ.
“Chúng tôi không đối diện rủi ro phá sản”, ông nói trong podcast Access. Trong khi đó, các công ty tư nhân như OpenAI và Anthropic phải đối mặt với câu hỏi rằng liệu họ có thể tiếp tục gọi vốn hay không. Điều đó phụ thuộc không chỉ vào hiệu quả hoạt động và quỹ đạo phát triển AI, mà còn là điều kiện kinh tế vĩ mô, Mark Zuckerberg nói thêm.
Một cú sốc thị trường do biến cố toàn cầu có thể nhanh chóng khiến OpenAI và Anthropic không đủ khả năng trang trải chi phí tính toán khổng lồ.
"Không như chúng tôi, tình hình có thể sẽ khác nếu họ rơi vào hoàn cảnh đó", Mark Zuckerberg bình luận.
Cổ phiếu Meta Platforms đã tăng gần 40% trong năm qua và hiện ở mức 770,87 USD. Mark Zuckerberg tiết lộ Meta Platforms đang chuẩn bị cho siêu trí tuệ bằng cách tập trung nhân tài xuất sắc vào bộ phận Superintelligence Labs, vận hàng theo mô hình phẳng, cho phép nhân viên tự đặt ra thời hạn công việc của mình thay vì bị từ cấp trên áp, để phản ánh tính chất nghiên cứu chuyên sâu về AI mang tính đột phá.
Tỷ phú này nói thêm rằng Meta Platforms đang biến “năng lực điện toán mà mỗi nhà nghiên cứu AI có thể sử dụng” thành lợi thế cạnh tranh, chi nhiều hơn các đối thủ vào GPU (bộ xử lý đồ họa) và hạ tầng tùy chỉnh cần thiết (máy chủ, mạng, hệ thống lưu trữ…) để vận hành chúng.
Tháng trước, Meta Platforms thông báo chia Superintelligence Labs thành 4 đội riêng biệt. Đây là nỗ lực nhằm tận dụng tốt hơn đội ngũ nhân tài AI trị giá hàng tỉ USD mà công ty mẹ Facebook chiêu mộ gần đây.
Theo một bản ghi nhớ nội bộ từ Alexandr Wang (Giám đốc AI của Meta Platforms và lãnh đạo Meta Superintelligence Labs), cơ cấu mới này nhằm thúc đẩy nỗ lực của công ty trong việc theo đuổi siêu trí tuệ.
Alexandr Wang viết trong bản ghi nhớ rằng: “Siêu trí tuệ đang đến gần và để tiếp cận công nghệ này một cách nghiêm túc, chúng ta cần tổ chức theo các lĩnh vực chính sẽ đóng vai trò then chốt để đạt được nó. Đó là nghiên cứu, sản phẩm và cơ sở hạ tầng”.
Meta Superintelligence Labs giờ đây sẽ có 4 bộ phận:
TBD Lab do Alexandr Wang đứng đầu, sẽ giám sát các mô hình ngôn ngữ lớn của Meta Platforms, gồm cả bộ Llama làm nền tảng cho trợ lý Meta AI.
FAIR (Nghiên cứu AI Cơ bản) - phòng thí nghiệm nghiên cứu AI nội bộ đã tồn tại trong công ty hơn một thập kỷ, tập trung vào các dự án dài hạn hơn.
Products and Applied Research (Sản phẩm và Nghiên cứu Ứng dụng) do Nat Friedman (cựu giám đốc điều hành GitHub) lãnh đạo, sẽ lấy các mô hình và nghiên cứu để đưa vào các sản phẩm dành cho người tiêu dùng.
Meta Superintelligence Labs Infra sẽ tập trung vào cơ sở hạ tầng đắt đỏ cần thiết để hỗ trợ các tham vọng về AI của Meta Platforms.
Tại hội nghị Connect 2025 hôm 18.9, Mark Zuckerberg đã giới thiệu Meta Ray-Ban Display, kính thông minh đầu tiên có tích hợp màn hình dành cho người tiêu dùng, nhằm tiếp nối đà thành công của dòng Ray-Ban. Meta Ray-Ban Display có màn hình kỹ thuật số nhỏ trong tròng bên phải để phục vụ các tác vụ cơ bản, có thể hiển thị tin nhắn văn bản, cuộc gọi video, chỉ đường từng chặng trên bản đồ, kết quả trực quan từ các truy vấn đến dịch vụ AI của Meta Platforms, ảnh, điều khiển nhạc và khung ngắm kỹ thuật số cho camera.
Sản phẩm sẽ có giá khởi điểm 799 USD và được bán tại các cửa hàng từ ngày 30.9.

Meta Ray-Ban Display được thiết kế để hướng tới siêu trí tuệ
Sau khi công bố Meta Ray-Ban Display, Mark Zuckerberg ca ngợi kính thông minh là thiết bị lý tưởng cho khái niệm “siêu trí tuệ” khi AI vượt qua con người trên mọi phương diện, vì thiết bị này đóng vai trò giao diện cá nhân, luôn bật, có thể nhìn, nghe và tương tác với thế giới qua góc nhìn của người đeo.
Meta Platforms đang chạy đua để kịp ra mắt mô hình AI Llama thế hệ tiếp theo trước cuối năm nay. Đây là một trong những dự án đầu tiên xuất phát từ Meta Superintelligence Labs.
Cụ thể hơn, Meta Superintelligence Labs đang phát triển Llama 4.X (gọi nội bộ là Llama 4.5) với mục tiêu đưa mô hình AI này vào trạng thái sẵn sàng triển khai đúng thời hạn cuối năm.
Hai mô hình Llama 4 ra mắt hồi tháng 4, gồm Scout và Maverick, nhận về phản hồi tiêu cực từ một số nhà phát triển. Họ cho rằng Llama 4 chưa đáp ứng được kỳ vọng trong các tác vụ thực tế như lập trình, suy luận và làm theo hướng dẫn. Meta Superintelligence Labs đang cố gắng sửa lỗi và "hồi sinh" Llama 4.
Công ty mẹ Facebook từng phát triển một mô hình AI có tên Behemoth, thuộc cùng dòng Llama 4. Tuy nhiên, Meta Platforms đã hoãn kế hoạch phát hành mô hình AI này, trang The Wall Street Journal đưa tin hồi tháng 5.