Mất ngủ thường xuyên sau tuổi 50: Bác sĩ chỉ 7 lý do phổ biến
Có khoảng 50% người cao tuổi gặp phải các vấn đề bất thường liên quan đến giấc ngủ. Trong đó, phổ biến hơn cả là tình trạng khó ngủ, mất ngủ ở người sau 50 tuổi.
Bác sĩ tâm thần Đài Loan Yang Congcai chỉ ra rằng, 50 tuổi là bước ngoặt của cuộc đời, đặc biệt là về mặt sức khỏe thể chất. Khi các chức năng của cơ thể bắt đầu lão hóa, cấu trúc giấc ngủ thay đổi, trở nên nông hơn và rời rạc hơn, số lần thức giấc vào ban đêm cũng tăng lên.
Bác sĩ Yang Congcai cho biết những nguyên nhân phổ biến gây ra chất lượng giấc ngủ kém bao gồm thay đổi đồng hồ sinh học, suy giảm hormone, bệnh mãn tính, căng thẳng, thay đổi môi trường,...
Ngủ kém không chỉ gây khó chịu vào ban ngày mà còn làm tăng cảm xúc tiêu cực, mất cân bằng hệ thống miễn dịch dễ khiến mắc nhiều bệnh hơn.

Ảnh minh họa
Theo góc độ sinh lý, có 7 lý do chính khiến chất lượng giấc ngủ giảm sút sau tuổi 50.
Giảm tiết melatonin
Melatonin là một loại hormone quan trọng điều chỉnh đồng hồ sinh học. Sau tuổi 50, lượng tiết ra của nó giảm đi, khiến bạn khó ngủ, ngủ không sâu, dễ thức giấc vào ban đêm, tổng thời gian ngủ cũng bị rút ngắn. Do đó, người cao tuổi thường phàn nàn về việc không ngủ ngon vào ban đêm và thức dậy trước bình minh vào buổi sáng.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nồng độ melatonin của người cao tuổi vào ban đêm thấp hơn 40% so với người trẻ tuổi.
Những thay đổi trong đồng hồ sinh học
Khi chúng ta già đi, đồng hồ sinh học sẽ hoạt động nhanh hơn khiến chúng ta cảm thấy mệt mỏi sớm hơn và đi ngủ sớm hơn nhưng cũng có nhiều khả năng thức dậy sớm hơn và thậm chí khó ngủ lại sau 3 đến 5 giờ sáng. Đây cũng là sự thay đổi trong "nhịp sinh học" do lão hóa, và thói quen hàng ngày thường có xu hướng là "đi ngủ sớm và dậy sớm".
Thay đổi nội tiết tố
Phụ nữ bị ảnh hưởng bởi thời kỳ mãn kinh khiến lượng estrogen và progesterone giảm, ảnh hưởng lớn đến cơ chế điều hòa giấc ngủ của não. Các triệu chứng của thời kỳ mãn kinh như bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm và lo lắng làm tăng tần suất thức giấc vào ban đêm. Sự suy giảm testosterone ở nam giới cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ sâu, khiến họ dễ ngủ nông, mơ thường xuyên và đi tiểu nhiều vào ban đêm.
Sự thay đổi của sóng não trong khi ngủ
Do ảnh hưởng của quá trình lão hóa cơ thể, giấc ngủ sóng chậm (giấc ngủ sâu) giảm dần, khiến giấc ngủ trở nên nông hơn và dễ bị quấy rầy bởi tiếng ồn, ánh sáng và sự khó chịu về thể chất.
Khi giai đoạn chuyển động mắt nhanh của chu kỳ giấc ngủ bị rút ngắn, tác dụng phục hồi chức năng nhận thức của não bị giảm đi, khiến con người dễ cảm thấy mệt mỏi trong ngày.
Bệnh mãn tính và khó chịu về thể chất
Các bệnh mãn tính như tăng huyết áp, tiểu đường và bệnh tim mạch có thể khiến dây thần kinh giao cảm hoạt động quá mức, khiến mọi người khó thư giãn và khó ngủ.
Những bệnh nhân bị viêm khớp, thoái hóa khớp, loãng xương,... thường trằn trọc giữa đêm và không ngủ được vì đau đớn. Những người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản dễ bị trào ngược axit dạ dày khi nằm, gây ho về đêm, tức ngực và cảm giác có dị vật ở cổ họng.
Đi tiểu nhiều vào ban đêm và các vấn đề về tuyến tiền liệt
Đối với hầu hết nam giới sau 50 tuổi, tuyến tiền liệt phì đại sẽ dẫn đến tình trạng đi tiểu thường xuyên vào ban đêm, làm gián đoạn giấc ngủ và ảnh hưởng đến giấc ngủ sâu.
Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn
Béo phì và giãn cơ có thể dẫn đến tình trạng tắc nghẽn đường thở, ngạt thở trong thời gian ngắn nhiều lần vào ban đêm, gây gián đoạn giấc ngủ và buồn ngủ vào ban ngày.
Làm thế nào để cải thiện chất lượng giấc ngủ sau tuổi 50?
Bác sĩ Yang Congcai nhắc nhở nên hình thành thói quen ngủ đều đặn và không bao giờ thức khuya; giảm sử dụng sản phẩm 3C một giờ trước khi đi ngủ để tránh bị ánh sáng xanh làm ảnh hưởng. Điều chỉnh chế độ ăn uống và lượng nước uống vào, ngừng uống nước 2 giờ trước khi đi ngủ.
Ngoài ra, có thể thiền và hít thở sâu trước khi đi ngủ để giảm lo lắng và căng thẳng. Nếu gặp các vấn đề như mất ngủ, trầm cảm, ngưng thở khi ngủ,... nên đi khám và điều trị.