Mất nhà, 'cõng' nợ sau một đêm mưa

Ngôi nhà 2 tầng mới xây của gia đình ông Vảng đổ sụp.

Vợ chồng ông Giàng Seo Vảng, thôn Nàng Cảng, thị trấn Si Ma Cai, huyện Si Ma Cai quanh năm “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” nhưng cũng chỉ đủ ăn, có chăng những lúc bán con lợn, con trâu mới tiết kiệm để ra được vài triệu đồng. Nửa đời người sống trong căn nhà gỗ cũ nát, khi gần 50 tuổi, ông Vảng quyết định vay thêm tiền để xây ngôi nhà kiên cố, làm chỗ “che mưa, che nắng” cho các thành viên trong gia đình.

Sau gần nửa năm xây dựng, cuối năm 2023, căn nhà 2 tầng với kiến trúc hiện đại, tổng diện tích khoảng 200 mét vuông, tổng chi phí hơn 800 triệu đồng của gia đình ông Vảng được khánh thành. Bà con họ hàng, người dân trong thôn ai cũng tấm tắc khen và mừng cho gia đình ông Vảng từ nay đã có ngôi nhà khang trang, to đẹp để an cư.

Đang hạnh phúc trong ngôi nhà mới và yên tâm phát triển kinh tế để trả nợ, ai ngờ chỉ sau một đêm mưa, ngôi nhà từng là niềm tự hào của gia đình ông Vảng và ước mơ của nhiều người dân thôn Nàng Cảng bỗng chốc đổ sụp vì sạt lở đất.

Xót xa nhìn về phía ngôi nhà, ông Vảng than thở: Tưởng xây được ngôi nhà đẹp, kiên cố để sinh sống đến hết cuộc đời, ai ngờ mưa lũ đã khiến tất cả nỗ lực, cố gắng của gia đình tôi trở về con số không. Không chỉ rơi vào cảnh “màn trời, chiếu đất”, hiện gia đình tôi còn phải "cõng" khoản nợ vay xây nhà khoảng 600 triệu đồng, không biết xoay sở ở đâu để trả nợ. Tôi mong muốn các cấp, ngành, địa phương quan tâm, hỗ trợ để gia đình tôi sớm ổn định cuộc sống.

Ngôi nhà của gia đình ông Giàng Seo Say bị trôi xuống taluy âm hơn chục mét.

Người dân trong và ngoài huyện mỗi khi đi qua ngôi nhà 2 tầng của ông Giàng Seo Say, thôn Nàng Cảng, nằm bên Quốc lộ 4 đều phải ngước nhìn và tấm tắc khen thiết kế đẹp, nổi bật nhất khu, đặc biệt rất rộng rãi. Ngôi nhà được ông Say xây dựng với chi phí gần 600 triệu đồng, đáp ứng được đầy đủ các công năng của cuộc sống hiện đại.

Với những nông dân như ông Say, việc cố gắng xây dựng được căn nhà khang trang, kiên cố như này không phải một sớm, một chiều, mà là sự cố gắng, nỗ lực hàng chục năm trời của tất cả các thành viên trong gia đình. Đang định thuê thợ về sơn nhà để đón tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 thì mưa lũ ập tới khiến ngôi nhà nghiêng ngả và bị đẩy trượt hàng chục mét xuống ta luy âm.

Nhìn ngôi nhà nằm chỏng chơ giữa đống bùn đất lầy lội, ông Say buồn bã nói: Vợ chồng tôi và 2 con nhỏ sinh sống hạnh phúc trong căn nhà mới xây kiên cố, sạch đẹp. Ai ngờ, mưa gió làm sạt trượt đất đá, đẩy ngôi nhà của tôi xuống taluy âm và không còn khả năng sử dụng. Xót xa lắm nhưng vợ chồng tôi phải chấp nhận thôi, chẳng biết làm thế nào vì đó là thiên tai. Tôi chỉ động viên vợ “còn người là còn của” để chung lưng đấu cật tiếp tục nỗ lực, cố gắng trả số nợ gần 300 triệu đồng vay xây nhà, rồi tích cóp mua một mảnh đất khác cất dựng ngôi nhà nhỏ lấy chỗ ăn, ngủ cho 2 con đang tuổi ăn, tuổi lớn. Nhưng với những người nông dân như vợ chồng tôi, giấc mơ ấy… rất xa vời.

Thị trấn Si Ma Cai bị thiệt hại 19 ngôi nhà, ước tính ban đầu tổng thiệt hại khoảng 8 tỷ đồng.

Được biết, hoàn lưu bão số 3 (bão Yagi) gây mưa lớn diện rộng, ngập lụt, sạt lở đất đã khiến 19 ngôi nhà của người dân thị trấn Si Ma Cai bị hỏng, không thể tiếp tục sử dụng; ước tính ban đầu tổng thiệt hại khoảng 8 tỷ đồng.

Ông Ngải Seo Sáng, Chủ tịch UBND thị trấn Si Ma Cai cho biết: Trước mắt, với các hộ dân bị sạt lở trong đợt mưa lũ vừa qua, chúng tôi đã động viên và di chuyển họ đến nơi ở mới đảm bảo an toàn. Đồng thời, hỗ trợ họ đầy đủ những nhu yếu phẩm cần thiết phục vụ cho sinh hoạt hằng ngày. Về lâu dài, chúng tôi sẽ phối hợp với các cấp, ngành liên quan từ tỉnh đến huyện tìm quỹ đất phù hợp, an toàn để hỗ trợ bà con xây cất nhà ở.

Mưa lũ đã gây thiệt hại lớn về nhà ở với người dân ở thị trấn nghèo Si Ma Cai. Hy vọng với tinh thần “tương thân, tương ái”, “lá lành đùm lá rách”, các tổ chức, cá nhân hảo tâm sẽ chung tay, đồng hành hỗ trợ, động viên kịp thời về vật chất, tinh thần để người dân bị thiệt hại do thiên tai tại thị trấn Si Ma Cai sớm vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống.

Nguyễn Tất Đạt - Trần Tuấn Ngọc