Máy bay hành khách thế hệ mới: Kỷ nguyên của siêu thanh
Vào cuối thập kỷ này, nhà sản xuất máy bay Aerion có trụ sở tại Flordia (Mỹ) sẽ tung ra loại máy bay thương mại Aerion AS3 với tốc độ siêu thanh Mach 4+ có thể mang 50 hành khách đi đoạn đường xa 13 nghìn km.
Khi đó, con người có thể đi từ thành phố Los Angeles của Mỹ tới thủ đô Tokyo của Nhật Bản trong vòng 3 giờ.
Tốc độ không tưởng
“Tầm nhìn của chúng tôi là xây dựng một tương lai mà nhân loại có thể đi lại giữa 2 điểm bất kỳ trên hành tinh của chúng ta trong vòng 3 giờ. Đây chỉ mới là điểm khởi đầu”, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Tom Vice của Aerion cho biết.
Trong năm nay, Aerion mở rộng quan hệ đối tác với Trung tâm Nghiên cứu Langley của NASA, với trọng tâm cụ thể là chuyến bay thương mại trong phạm vi Mach 3 - 5. Quy đổi ra, máy bay này có thể bay với vận tốc 3.700 km/h đến 6.200km/h hoặc nhanh gấp 7 lần so với máy bay hành khách thông thường.
Hiện tại, công việc lên ý tưởng và thiết kế đang được tiến hành với nhiều thông tin chi tiết sẽ được tiết lộ vào cuối năm 2021.
AS3 là máy bay thứ 2 được tiết lộ trong gia đình máy bay của Aerion và họ cũng đang có những kế hoạch trong tương lai cho những máy bay siêu thanh chạy điện một phần.
Trong khi đó AS2, vốn hứa hẹn bay từ New York đến London trong 4,5 giờ là nỗ lực của Aerion nhằm trở thành máy bay chở khách siêu thanh đầu tiên đi vào hoạt động thương mại. Máy bay hành khách thương mại chở 8 - 12 người, sẽ di chuyển với tốc độ Mach 1,4 (hơn 1.600km/h), bắt đầu được sản xuất vào năm 2024 và công ty dự định đưa máy bay ra thị trường vào năm 2026.
Aerion đang xây dựng một trụ sở toàn cầu mới khá lớn ở bang Florida bên cạnh sân bay Quốc tế Orlando Melbourne để thực hiện các dự án đầy tham vọng của mình.
Thân thiện với môi trường
Chiếc máy bay chở khách siêu thanh gần đây nhất bay trên bầu trời của chúng ta là Concorde, nhưng nó đã ngừng hoạt động cách đây 17 năm. Mặc dù đây là một kỳ tích về kỹ thuật nhưng chi phí của nó rất tốn kém và có tác động lớn tới môi trường.
“Concorde là một thiết bị tuyệt vời, một thí nghiệm đáng giá nhưng nó xả quá nhiều khí thải vào môi trường, quá nhiều tiếng ồn vào cộng đồng của chúng và quá tốn kém để vận hành. Những gì chúng tôi đang cố gắng làm là rất khác biệt”, ông Vice nói với hãng tin CNN.
Tham vọng của Aerion là cho máy bay của mình hoạt động nhẹ nhàng trên bầu trời: “Thế giới không thể đợi đến năm 2050 để trở nên trung hòa carbon. Chúng ta phải làm điều này ngay hôm nay”, ông Vice nói.
Các đối tác trong chương trình AS2 của Aerion bao gồm GE, công ty đang sản xuất động cơ siêu thanh Afinity và Sprit Aerosystems vốn đang chế tạo thân máy bay điều áp của AS2. Trong buồng lái, hãng Honeywell đang cách mạng hóa sàn đáp, sử dụng chuyên môn về máy bay quân sự siêu thanh của mình để thiết kế bộ xử lý, màn hình, cảm biến và hệ thống điều khiển máy bay của AS2.
“Chúng tôi phải thiết kế một máy bay cực kỳ hiệu quả với mức tiêu hao nhiên liệu thấp nhất có thể. Vì vậy, chúng tôi đã dành 10 năm để suy nghĩ về các động cơ khí động học tiên tiến và tiết kiệm nhiên liệu. Chúng tôi đã có thiết kế đặc biệt về tiếng ồn và khí thải”, ông Vice cho biết.
Một trong những thứ mà Concorde có nhưng máy bay này không có là bộ đốt sau – một hệ thống để nhiên liệu được phun vào ống xả của động cơ và đốt cháy nhằm tăng lực đẩy trong quá trình máy bay cất cánh và tăng tốc.
Ông Vice khẳng định: “Chúng tôi đã loại bỏ thứ đó vì nó quá ồn và thải quá nhiều ô nhiễm ra môi trường. Điều thứ 2 chúng tôi nghĩ đến là nguồn năng lượng của mình. Chúng tôi muốn một chiếc máy bay không phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và có thể hoạt động 100% bằng nhiên liệu tổng hợp ngay từ ngày đầu”.
Công ty cũng cam kết thực hiện một chương trình trồng rừng đáng kể để bảo đảm bù đắp lượng carbon cho mọi khách hàng trên mỗi chuyến bay.
Hành trình không tiếng nổ
Về vấn đề tiếng ồn, ông Vice cho biết, AS2 được thiết kế để đáp ứng tiêu chuẩn tiếng ồn của máy bay Giai đoạn 5 – một quy định về tiếng ồn khi cất cánh và hạ cánh nghiêm ngặt. “Chúng tôi nghĩ rằng đã giải quyết được vấn đề đó. Máy bay của chúng tôi sẽ yên tĩnh như những máy bay khác tại các sân bay” - ông Vice cho hay.
Nhưng có lẽ một trong những tính năng sáng tạo nhất của AS2 là hành trình không tiếng nổ. Loại máy bay siêu thanh này yên tĩnh hơn vì nó ít gây ồn hơn so với Concord mặc dù vẫn tạo ra tiếng ồn trên mặt đất tương tự như tiếng ầm ầm của sấm sét ở xa.
Ông Vice rất muốn chứng minh công nghệ mới có thể hoạt động và “khi các nhà quản lý thấy chúng tôi có thể làm việc đó một cách tin cậy, chúng tôi sẽ có chiếc máy bay đầu tiên trong lịch sử có khả năng bay siêu âm trên đất liền và không ai trên mặt đất nghe thấy tiếng nổ”. Ông cho rằng “hành trình không tiếng nổ” cùng với các hoạt động không khí thải carbon sẽ mang lại lợi thế hấp dẫn cho khách hàng tiềm năng của AS2.
Đối thủ siêu thanh
“Chúng tôi đã phân tích cách các chủ doanh nghiệp đi lại bằng máy bay. Chúng tôi xem xét một công ty ở New York đã dùng các máy bay trên khắp thế giới. Khi chúng tôi thay thế việc dùng AS2 cho họ, họ có thể tiết kiệm 142 giờ một năm”, ông Vice khẳng định.
Aerion có một số đối thủ cạnh tranh trong lĩnh vực hàng không siêu thanh nhưng đối thủ đang tạo tiếng vang nhất là Boom. Vào tháng 10/2020, công ty khởi nghiệp có trụ sở tại Denver này đã làm nên lịch sử khi tung ra máy bay mẫu XB1 – máy bay siêu thanh đầu tiên được phát triển độc lập.
Được đặt tên là Baby Boom, thân máy bay dài 21 mét này là nguyên mẫu tỷ lệ 1:3 của máy bay thương mại siêu thanh sắp ra mắt của Boom có tên Overtune sở hữu tốc độ tối đa Mach 2,2 - giúp nó có thể bay từ London đến New York chỉ trong 3,5 giờ.