Những ngày cuối tháng 3, nếu có dịp đi về thị trấn Tiên Điền, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh) – quê hương Đại thi hào Nguyễn Du, bất kỳ ai cũng bị thu hút bởi “đám lửa” hoa gạo (còn gọi là hoa mộc miên) đỏ rực trên mảnh đất này. Nhìn từ xa, giữa khung cảnh làng quê yên ả, cây gạo nở đỏ rực rỡ, nổi bật giữa lùm cây xanh rất đẹp mắt.
Hoa gạo không mọc sát nhau nhưng lại bung nở đỏ rực cùng một thời điểm. Có lẽ vì thế mà mỗi mùa hoa nở, cây cứ đỏ rực như đám lửa trên nền trời.
Người dân địa phương không biết những cây hoa gạo có từ khi nào. Người lớn tuổi nhất ở đây cũng chỉ biết từ nhỏ đã thấy những cây gạo cao lớn, nở rực hoa. Với cây gạo ở tổ dân phố Phong Giang (thị trấn Tiên Điền) ước chừng đã trên 100 năm tuổi, một cây khác ở gần đó tuổi đời còn nhiều hơn gấp đôi.
Hoa gạo còn gọi là hoa mộc miên. Hoa có 5 cánh với màu sắc đỏ thắm. Hoa bắt đầu nở từ đầu tháng 3 và kéo dài đến giữa tháng 4. Khi hoa kết hạt, hạt và bụi bông trắng theo gió bay lãng đãng trắng trời để lại ươm mầm thành cây.
"Mỗi mùa hoa gạo nở, đủ loài chim kéo về đây hót ríu rít. Nhiều người đến Khu lưu niệm Đại thi hào Nguyễn Du cũng ghé qua cây gạo để ngắm hoa, chụp ảnh”, ông Thắng (trú huyện Nghi Xuân) cho hay.
Cây hoa gạo trong vườn gia đình ông Đặng Tất Thắng (SN 1955) và bà Nguyễn Thị Chỉnh (SN 1954) tại khối 2, thị trấn Tiên Điền có tuổi đời khoảng 200 năm. Gốc cây to, sần sùi, phải nhiều người ôm mới xuể. Thân cây cao hàng chục mét, rêu bám xanh cùng nhưng bông hoa đỏ rực càng tạo nên bức tranh đặc biệt.
Khoảng vài tuần qua, những cây hoa gạo thay nhau đua nở đỏ rực, tạo nên hình ảnh rất đẹp mắt.
Không chỉ ở quê hương Đại thi hào Nguyễn Du, ở miền sơn cước Hương Sơn, Đức Thọ... cũng có những cây hoa gạo cổ thụ đang đua sắc đỏ giữa nền trời xanh và cánh đồng lúa bát ngát.
Theo người dân địa phương, hoa gạo nở báo hiệu mùa xuân đã qua đi, mùa hạ đang đến gần.
Hoa gạo gắn với khung cảnh làng quê thơ mộng khiến những ai đi xa càng nhớ nhung da diết cảnh sắc quê hương.
Phạm Trường