Mexico có nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử

Cơ quan bầu cử chính thức của Mexico hôm 3/6 cho biết kết quả sơ bộ cho thấy cựu thị trưởng 61 tuổi của thành phố Mexico giành được từ 58% đến 60% số phiếu bầu trong cuộc bầu cử hôm 2/6.

Điều đó giúp bà dẫn đầu khoảng 30 điểm phần trăm so với đối thủ chính của mình, nữ doanh nhân Xóchitl Gálvez.

Bà Sheinbaum sẽ thay thế tổng thống sắp mãn nhiệm Andrés Manuel López Obrador vào ngày 1/10.

Bà Sheinbaum, một cựu nhà khoa học năng lượng, đã hứa sẽ tiếp tục phát huy những "tiến bộ" do ông López Obrador đạt được, tiếp tục phát triển các chương trình phúc lợi đã khiến tổng thống sắp mãn nhiệm trở nên rất nổi tiếng.

Nhưng trong bài phát biểu chiến thắng của mình, bà cũng nhấn mạnh điều gì đã khiến cuộc bầu cử ở Mexico này khác biệt với những cuộc bầu cử trước đó. Bà nói với các cử tri đang cổ vũ: "Lần đầu tiên trong 200 năm của Cộng hòa Mexico, tôi sẽ trở thành nữ tổng thống đầu tiên của Mexico".

Bà cho biết, đó là thành tựu không chỉ của riêng bà mà của tất cả phụ nữ.

“Tôi đã nói điều đó ngay từ đầu, vấn đề không chỉ là việc tôi lên chức vụ cao nhất mà còn là việc tất cả chúng ta đều có mặt ở đây”.

Bà nói thêm: "Tôi sẽ không làm bạn thất vọng”. Bà Sheinbaum cũng cảm ơn đối thủ của mình, Xóchitl Gálvez, người đã thừa nhận chiến thắng của bà.

Trước khi tranh cử tổng thống, bà Sheinbaum là thị trưởng thành phố Mexico, một trong những vị trí chính trị có ảnh hưởng nhất trong nước và được coi là chức vụ mở đường cho chức tổng thống.

Bà Sheinbaum, có ông bà ngoại là người Do Thái di cư đến Mexico từ Bulgaria để chạy trốn Đức Quốc xã, đã có một sự nghiệp khoa học lừng lẫy trước khi dấn thân vào chính trị. Ông bà nội của bà đến từ Lithuania.

Bà Claudia Sheinbaum trở thành nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử Mexico

Cha mẹ bà đều là nhà khoa học và bà Sheinbaum nghiên cứu vật lý trước khi lấy bằng tiến sĩ về kỹ thuật năng lượng.

Bà đã dành nhiều năm làm việc tại phòng thí nghiệm nghiên cứu nổi tiếng ở California để nghiên cứu mô hình tiêu thụ năng lượng của Mexico và trở thành chuyên gia về biến đổi khí hậu.

Kinh nghiệm đó và hoạt động tích cực sinh viên của bà cuối cùng đã giúp bà có được vị trí thư ký môi trường của thành phố Mexico vào thời điểm Andrés Manuel López Obrador là thị trưởng thủ đô.

Năm 2018, bà trở thành nữ thị trưởng đầu tiên của thành phố Mexico và giữ chức vụ này cho đến năm 2023, khi bà từ chức để tranh cử tổng thống.

Cuộc bầu cử giữa bà Sheinbaum với bà Gálvez, được mô tả là một sự thay đổi lớn đối với phụ nữ ở Mexico.

Bà Edelmira Montiel, 87 tuổi, nói rằng bà rất biết ơn khi được sống để chứng kiến một phụ nữ được bầu vào chức vụ cao nhất.

"Trước đây, chúng tôi thậm chí không thể bỏ phiếu, và khi có thể, đó là bỏ phiếu cho người mà chồng bạn bảo bạn bỏ phiếu. Cảm ơn Chúa, điều đó đã thay đổi và tôi phải sống như vậy" - bà nói với hãng tin Reuters, đề cập đến đến thực tế là phụ nữ chỉ được phép bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử quốc gia vào năm 1953.

Cùng với một tổng thống mới, các cử tri cũng bầu ra tất cả các thành viên Quốc hội Mexico và các thống đốc ở 8 bang, người đứng đầu chính quyền thành phố Mexico và hàng nghìn quan chức địa phương.

Và đặc biệt, chính các ứng cử viên địa phương đã trở thành mục tiêu tấn công trong thời gian chuẩn bị bỏ phiếu.

Chính phủ cho biết hơn 20 người đã thiệt mạng trên khắp Mexico, mặc dù các cuộc khảo sát khác đưa ra tổng số là 37.

Bà Gálvez chỉ trích gay gắt chính phủ và đối thủ của bà trong cuộc đua tổng thống về tình trạng bạo lực.

Bà hứa sẽ trở thành "tổng thống dũng cảm nhất, một tổng thống đối đầu với tội phạm" nếu đắc cử, nhưng không cung cấp nhiều chi tiết về cách bà sẽ giải quyết các băng đảng tội phạm hùng mạnh đứng đằng sau phần lớn các vụ bạo lực.

Làm thế nào để giải quyết các tập đoàn bạo lực ở Mexico sẽ là một trong nhiều thách thức mà bà Sheinbaum phải đối mặt khi nhậm chức.

Bà nói rằng điều quan trọng là phải giải quyết những gì bà cho là nguồn gốc của bạo lực và đã hứa đầu tư vào các chương trình phúc lợi để ngăn chặn những thanh niên Mexico nghèo bị các nhóm tội phạm tuyển dụng.

Về mối quan hệ với nước láng giềng phía bắc của Mexico là Hoa Kỳ, vốn đôi khi gặp nhiều thử thách dưới thời người tiền nhiệm, bà nói rằng bà sẽ đảm bảo sẽ có “mối quan hệ hữu nghị, tôn trọng lẫn nhau và bình đẳng”.

Nhưng khi đề cập đến nhiều người Mexico đang sống và làm việc ở Mỹ, bà hứa sẽ “luôn bảo vệ những người Mexico ở bên kia biên giới”.

Mối quan hệ giữa Mỹ và Mexico đã bị ảnh hưởng dưới thời ông López Obrador, người nắm quyền từ năm 2018.

Nhà lãnh đạo thẳng thắn đã bị cấm tranh cử nhiệm kỳ thứ hai theo hiến pháp Mexico, vốn giới hạn các tổng thống chỉ có một nhiệm kỳ sáu năm.

Thay vào đó, ông đã ủng hộ bà Sheinbaum trong đợt tranh cử lần này.

Có được sự ủng hộ của vị tổng thống nổi tiếng, người có tỷ lệ tán thành gần 60%, đã mang lại cho chiến dịch tranh cử của bà Sheinbaum một cú hích lớn.

Nhiều người bỏ phiếu cho bà cho biết họ ủng hộ chương trình xóa đói giảm nghèo của Morena và muốn thấy chương trình này tiếp tục.

Anh Duy