Miễn học phí nhưng vẫn còn nỗi lo các khoản phụ phí
Những ngày đầu tháng 3/2025, thông tin về quyết sách miễn học phí từ mầm non tới trung học phổ thông công lập của Bộ Chính trị đã mang đến niềm vui với thầy cô, phụ huynh, học sinh và người dân trên khắp cả nước. Theo quyết định, miễn học phí sẽ được thực hiện từ đầu năm học mới 2025 - 2026 (tháng 9/2025 trở đi) là niềm phấn khởi nhưng phụ huynh vẫn còn lo ngại khi học sinh đến trường còn phải đóng nhiều khoản phụ phí.
Niềm vui miễn học phí
Cùng với cả nước, quyết định miễn học phí cho trẻ mầm non, học sinh tiểu học, THCS đến hết THPT khối trường công lập của Bộ Chính trị nhận được sự đồng tình, ủng hộ của các tầng lớp nhân dân trong tỉnh. Trong đó, nhiều phụ huynh, nhà giáo trên địa bàn tỉnh chia sẻ niềm hân hoan vì đây là một quyết sách có ý nghĩa xã hội lớn, giảm áp lực cho phụ huynh, nhất là những gia đình khó khăn, có đông con trong độ tuổi đến trường. Chị Lê Hòa - ở phường Phú Thủy (TP. Phan Thiết) chia sẻ: “Những ngày qua, tôi nghe mọi người thông tin năm học tới sẽ miễn học phí cho học sinh các cấp tôi rất phấn khởi. Gia đình tôi có 3 con, đứa lớn học lớp 11, đứa giữa đang học lớp 8 và đứa út học lớp 6. Tôi thì lao động tự do ai thuê gì làm đó, chồng chạy xe ôm nên thu nhập cũng bấp bênh. Mỗi khi đóng học phí đầu năm học, vợ chồng tôi lại phải lo lắng, tính toán đủ đường. Giờ được tin miễn học phí trong năm học tới vợ chồng tôi sẽ bớt gánh nặng hơn”. Theo quyết sách, không chỉ học sinh công lập, học sinh trường dân lập, tư thục được cấp bù học phí bằng mức học phí của trường công lập theo quy định của pháp luật; phần chênh lệch học phí giữa trường công lập và dân lập, tư thục sẽ do gia đình học sinh chi trả. Anh Huỳnh Tâm – ở xã Hàm Thắng cho biết: “Gia đình tôi có con đang học lớp 10 ở trường tư thục, học phí cũng khá cao so với trường công lập. Nếu năm học tới có chính sách giảm học phí cho trường tư thục gia đình sẽ tiết kiệm được một phần kinh phí để đầu tư nhiều hơn cho các hoạt động hỗ trợ học tập khác cho con”.


1 tiết dạy học tại Trường THCS Nguyễn Du (Đức Linh)
Trước thông tin miễn học phí, nhiều giáo viên cũng bày tỏ sự đồng tình, ủng hộ đối với chính sách này. Đa số đều có chung nhận định đây là một chính sách rất nhân văn, giúp các em học sinh, nhất là ở vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa có cơ hội được học tập tốt hơn, thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các khu vực. Thầy Lưu Văn Lâm – Hiệu trưởng Trường THCS Hàm Cần (Hàm Thuận Nam) cho biết: Theo Nghị quyết số 05 ngày 15/5/2024 của Hội đồng nhân dân tỉnh Bình Thuận, Trường THCS Hàm Cần thuộc vùng dân tộc thiểu số nên học sinh chỉ đóng học phí 10.000 đồng/học sinh/tháng, còn học sinh hộ nghèo được miễn học phí, học sinh hộ cận nghèo đóng 50% học phí nên không áp lực lắm. Nhưng chủ trương miễn học phí cho toàn bộ học sinh công lập của Bộ Chính trị là một thuận lợi rất lớn, tạo điều kiện để học sinh vùng dân tộc thiểu số của trường có cơ hội thi tuyển vào học các trường THPT công lập. Bởi điều kiện nơi đây còn rất khó khăn, trước đây muốn theo học các trường THPT phải đóng học phí nên học sinh không muốn đi học THPT. Còn thầy Nguyễn Thành Trung – giáo viên Trường THCS Nguyễn Du (Đức Linh) cho rằng: “Với đặc thù là vùng nông thôn điều kiện còn khó khăn việc miễn học phí làm cho phụ huynh và học sinh rất mừng, góp phần giảm áp lực về tài chính cho mỗi gia đình, giúp học sinh được đến trường học tập trong điều kiện tốt nhất. Tôi tin rằng, chính sách này sẽ có những tác động tích cực đến chất lượng giáo dục nói chung, đặc biệt sẽ nâng cao chất lượng giáo dục ở những địa bàn còn nhiều khó khăn về kinh tế -xã hội”.

Một tiết học tại Trường THCS Nguyễn Du (Đức Linh).
Nhiều khoản phụ phí
Bên cạnh niềm vui được miễn giảm học phí, nhiều phụ huynh cho rằng thực tế hiện nay vẫn còn nhiều khoản phụ phí mà phụ huynh phải đóng. Đó là các khoản như tiền ăn bán trú, chăm sóc bán trú, tiền quỹ trường, quỹ lớp, tiền nước, hoạt động ngoại khóa, tiền bảo hiểm y tế (bắt buộc), bảo hiểm tai nạn (tự nguyện)…Đáng chú ý, nhiều khoản thu được cho là “tự nguyện” nhưng thực tế phụ huynh khó lòng từ chối. Chị Thanh Tú – phụ huynh có con học tiểu học chia sẻ: “Hiện học sinh bậc tiểu học được miễn học phí nhưng mỗi tháng tôi phải đóng cho con gần 1 triệu đồng tiền ăn bán trú, phục vụ bán trú, chi phí quản lý, nước uống. Chưa kể đầu năm phải đóng nhiều khoản khác như đồng phục, sách vở, quỹ lớp, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn…”. Cùng suy nghĩ, anh Lâm có hai con học THCS và THPT bộc bạch: “Ngoài tiền học phí, tôi phải đóng nhiều khoản phụ phí còn cao hơn tiền học phí. Mặc dù nhiều khoản thu đó có sự thỏa thuận giữa nhà trường và phụ huynh nhưng thực tế phụ huynh khó lòng từ chối”.
Theo mong muốn của phụ huynh, bên cạnh chính sách miễn học phí của nhà nước, các trường, hội phụ huynh cũng tính toán để giảm các loại phụ phí cho học sinh. Đồng thời, các trường cần công khai, minh bạch các khoản thu để tránh tình trạng “lạm thu” hoặc phát sinh những khoản vô lý. Với những chính sách như vậy, phụ huynh sẽ được giảm áp lực về tài chính mà học sinh yên tâm đến trường để học tập cho đến hết bậc THPT và cao hơn.