'Mở cửa' để tăng tốc đầu tư nhà ở xã hội
Thời gian qua, tại các khu đô thị, nơi có công nghiệp phát triển, nhu cầu về nhà ở xã hội (NƠXH) rất lớn. Trong đó, tỉnh Đồng Nai đang cần cả 100 ngàn căn NƠXH để cho người có thu nhập thấp thuê, mua. Tuy tỉnh đã ưu tiên mời gọi các doanh nghiệp (DN) đầu tư vào NƠXH nhưng rất ít dự án được triển khai do cơ chế, chính sách, thủ tục phức tạp, giá bán bị khống chế, lợi nhuận thấp…, nên các DN không mặn mà.
Vì thế, trong những năm qua, trên cả nước cũng như Đồng Nai, giữa cung và cầu bất động sản không gặp nhau. Các DN đa số triển khai dự án nhà ở thương mại cho phân khúc cao cấp và trung bình; trong khi người dân đa số cần nhà ở thuộc phân khúc giá rẻ. Điều này dẫn đến tình trạng, tại nhiều tỉnh, thành xuất hiện các khu đô thị, khu dân cư được đầu tư bài bản, đẹp nhưng thiếu người ở, phải bỏ không nhiều năm.
Trước những bất cập nêu trên, các địa phương, hiệp hội, chuyên gia đã đề xuất Chính phủ sửa đổi, bổ sung, đơn giản, rút ngắn các thủ tục về triển khai các dự án NƠXH. Mục đích là để thị trường bất động sản cung - cầu gặp nhau và người có thu nhập thấp có thể thuê, mua nhà, ổn định cuộc sống, an tâm làm việc tại các cơ quan, đơn vị, DN…
Theo đó, Chính phủ đã gấp rút trình Quốc hội ban hành sửa đổi, bổ sung nhiều quy định, luật liên quan đến chính sách phát triển NƠXH như: Luật Nhà ở năm 2023, Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023, Luật Đất đai năm 2024… Đồng thời, Chính phủ đã ban hành trên 25 nghị định nhằm tạo thuận lợi cho các địa phương, DN trong phát triển NƠXH. Đặc biệt, vào cuối tháng 5-2025, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 201/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù cho phát triển NƠXH.
Ngay sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết 201, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 155/NQ-CP ngày 1-6-2025 về triển khai thực hiện các cơ chế đặc thù cho dự án về NƠXH. Nội dung được các DN cho là “mở cửa” để nhiều dự án NƠXH sẽ được triển khai sớm và tăng sức hút với nhà đầu tư trong nước, nước ngoài. Cụ thể, UBND cấp tỉnh sẽ giao chủ đầu tư thực hiện dự án NƠXH mà không qua đấu thầu, bỏ thẩm định thiết kế cơ sở, miễn giấy phép xây dựng, không yêu cầu lập nhiệm vụ quy hoạch chi tiết. Bên cạnh đó, chủ đầu tư còn được hỗ trợ vay vốn lãi suất ưu đãi, mở rộng đối tượng mua NƠXH…
Nhiều DN cho biết, các bộ, ngành, địa phương nên có hướng dẫn chi tiết, rõ ràng thủ tục thực hiện dự án NƠXH để DN triển khai nhanh, sớm hoàn thành dự án, có sản phẩm đưa ra thị trường phục vụ người có thu nhập thấp. Người dân có thu nhập thấp tại Đồng Nai đang kỳ vọng nhiều dự án được rút ngắn tiến độ thực hiện để có căn hộ giá rẻ bán, cho thuê.
Các DN cho rằng, nhu cầu NƠXH tại Đồng Nai rất lớn nên các chính sách thuận lợi thì giai đoạn 2021-2030, DN không chỉ xây dựng 22,5 ngàn căn theo kế hoạch của tỉnh, mà còn có thể tăng lên đến trên 50 ngàn căn.
