Mô hình nuôi cá bỗng ở Xuân Nha

Mô hình nhân giống cá bỗng của nông dân bản Chiềng Hin, xã Xuân Nha.

Cá bỗng vốn là loài cá đặc sản sinh sống ở vùng nước suối trong lành, thường xuất hiện ở các sông suối miền núi phía Bắc. Nhiều người dễ nhầm cá bỗng với cá dầm xanh, song hai loài này có hình dáng và đặc điểm khác nhau. Cá bỗng có thân thon dài, vảy sáng, thịt trắng, thơm và săn chắc, rất được ưa chuộng, có thể chế biến thành nhiều món ăn, như: gỏi, nướng... Thịt cá bỗng ngọt, béo nên được xem là “đặc sản của núi rừng Tây Bắc”.

5 năm trở lại đây, một số hộ nông dân mới nhân giống thành công, mở ra hướng phát triển kinh tế mới dựa trên nguồn đặc sản sẵn có. Anh Ngần Văn Thiết, bản Chiềng Hin, anh chia sẻ: Tôi bắt đầu thuần hóa cá bỗng đánh bắt từ suối để nuôi thử trong ao gia đình. Qua thời gian, nhận thấy loài cá này thích nghi rất tốt với điều kiện tự nhiên của địa phương, tôi mạnh dạn mở rộng diện tích nuôi và thử nghiệm việc nhân giống. Cá bỗng sinh sản tự nhiên vào mùa mưa, để kích thích cá đẻ cần xử lý môi trường nước sạch, đảm bảo nhiệt độ thích hợp. Là loài cá quý hiếm, nhưng để xuất bán với trọng lượng từ 1,5-2,5kg, người nuôi cá phải mất khoảng thời gian từ 2-3 năm. Vì vậy, bên cạnh việc sản xuất theo hướng hàng hóa, chúng tôi vẫn chú trọng giữ lại nguồn gen quý hiếm của loài cá đặc sản này.

Hiện nay, anh Thiết có 10 ao nuôi cá với hơn 1 tấn cá thịt và trên 400.000 con cá giống. Giá bán cá thịt trung bình 250.000 đồng/kg, cá giống từ 6.000-12.000 đồng/con. Mỗi năm, sau khi trừ chi phí, gia đình thu về trên 350 triệu đồng. Để phát triển nghề nuôi cá bỗng tại địa phương, anh tích cực chia sẻ kỹ thuật, cung cấp giống cho nhiều hộ dân trong xã, giúp bà con nhân rộng mô hình, đưa cá bỗng trở thành hướng đi phát triển kinh tế.

Nhận thấy lợi nhuận việc nuôi cá bỗng. Năm 2023, chị Hà Thị Huế, bản Pù Lầu cũng quyết định đầu tư 20 triệu đồng mua cá bỗng giống, nuôi trong ao hơn 60m². Chị Huế chia sẻ: Đến nay, đàn cá bỗng phát triển rất tốt, ăn khỏe, ít bệnh, lớn nhanh. Nếu thuận lợi, khoảng 18 tháng nữa có thể xuất bán. Quan trọng nhất khi nuôi cá bỗng là chủ động nguồn nước sạch, thường xuyên kiểm tra chất lượng nước, cho ăn đúng lượng và theo dõi sức khỏe đàn cá. Mỗi ngày, cá được cho ăn vào sáng sớm với thức ăn chủ yếu là cỏ và cám cá.

Bà Hà Thị Thân, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Nha, cho biết: Toàn xã đang có hơn 25 ha ao nuôi cá bỗng; giá bán cao hơn nhiều loại cá truyền thống khác, đang dần trở thành một trong những sản phẩm đặc sản mang giá trị kinh tế cho nông dân tại xã biên giới Xuân Nha. Địa phương tăng cường đẩy mạnh quảng bá sản phẩm, tạo liên kết tiêu thụ với doanh nghiệp, hợp tác xã trong và ngoài tỉnh, giúp nông dân nâng cao thu nhập, phát triển kinh tế bền vững.

Ngọc Khiêm (CTV)