Mồ hôi là chất làm mát quan trọng của cơ thể

Vậy một người bình thường đổ bao nhiêu mồ hôi? Vì sao có người đổ mồ hôi nhiều hơn người khác? Thứ gì trong mồ hôi gây ra cảm giác dính khó chịu trên da? Đổ mồ hôi có giúp loại bỏ độc tố hay không? Tắm lúc mồ hôi nhiều có hại không?

Lượng mồ hôi trong một ngày

Lượng mồ hôi trong một ngày tùy thuộc mức độ vận động và môi trường xung quanh. Bác sĩ da liễu Kok Wai Leong (trung tâm y tế StarMed) cho biết thông thường một người khỏe mạnh dáng người trung bình đổ 500 ml mồ hôi mỗi giờ khi vận động cường độ thấp chẳng hạn như tập yoga hoặc đi bộ. Lượng mồ hôi tăng lên 1 lít nếu vận động cường độ cao.

Vận động viên hoặc người nặng cân có thể đổ 2 lít mồ hôi mỗi giờ, trong một ngày tổng lượng mồ hôi có thể lên đến 10 lít đặc biệt dưới điều kiện thời tiết nóng ẩm, theo bác sĩ Kok.

Vì sao có người đổ mồ hôi nhiều hơn người khác?

Chuyên gia tư vấn Wang Ding Yuan (Trung tâm Da liễu quốc gia Singapore) cho biết đổ mồ hôi nhiều hay ít tùy thuộc nhiều yếu tố. Nhìn chung người nặng cân hơn, thể lực tốt hơn, thích nghi tốt hơn với thời tiết nóng bức sẽ đổ nhiều mồ hôi hơn. Một yếu tố khác là tuổi tác: người lớn tuổi đổ ít mồ hôi hơn người trẻ tuổi.

“Ngoài ra còn có lý do bệnh lý làm đổ mồ hôi ít hoặc nhiều hơn, bao gồm sử dụng một số loại thuốc, bệnh thần kinh, nghiện rượu, rối loạn hệ thống (vấn đề về tuyến giáp, suy tim, ung thư hạch) và rối loạn di truyền hiếm gặp”, theo Wang. Ông nói thêm rằng đôi lúc con người đổ mồ hôi nhiều hơn dù chẳng có lý do gì.

Đổ mồ hôi có giúp loại bỏ độc tố hay không?

Mục đích chính của đổ mồ hôi là giúp hạ thân nhiệt chứ không phải loại bỏ độc tố. Chỉ một lượng nhỏ chất thải như ure hay ammoniac được bài tiết qua mồ hôi, còn lại đều bài tiết qua nước tiểu.

Một giọt mồ hôi chứa khoảng 99% nước và 1% ure, ammoniac cùng chất thải khác. Trong khi đó nước tiểu chứa 95% nước, 2,5% urê và 2,5% chất thải khác.

Chuyên gia Wang giải thích vì sao nhiều người xem mồ hôi là chất lỏng có thể bài tiết được của cơ thể giống nước tiểu nên nghĩ rằng đổ mồ hôi giúp loại bỏ độc tố. Một quan niệm sai lầm khác là đổ mồ hôi giúp bớt say rượu cũng xuất phát từ suy nghĩ này.

Theo bác sĩ Kok, độc tố thường được loại bỏ qua thận và gan thay vì tuyến mồ hôi.

Vệt trắng trên quần áo

Mỗi giọt mồ hôi có chút ít khoáng chất sẽ biến thành vệt trắng trên quần áo. Chuyên gia Wang cho biết chúng gồm kali, canxi, magie với nồng độ lần lượt là 2 - 8 mmol/lít, 0,2 - 2 mmol/lít và 0,02 - 0,4 mmol/lít. Mồ hôi có vị mặn vì chúng cũng chứa natri clorua nồng độ 10 - 90 mmol/lít.

Nhưng vết ố quần áo không hoàn toàn chỉ do mồ hôi. Chính sự tương tác giữa mồ hôi với hóa chất trong sản phẩm khử mùi hoặc vi sinh vật khiến vải ngả vàng, theo bác sĩ Kok. Ông còn lưu ý đến khả năng mắc một hội chứng rối loạn hiếm gặp mang tên “mồ hôi màu” (chromhidrosis) – tuyến mồ hôi tạo ra hợp chất sắc tố.

Cảm giác dính khó chịu trên da

Chuyên gia Wang cho biết mồ hôi (chứa nước, khoáng chất, ít thải) lúc tiết ra sẽ trộn lẫn với lipid hoặc dầu trên bề mặt da. Khi nước trong mồ hôi bay hơi, các thành phần sót lại gây ra cảm giác dính.

Bác sĩ Kok nói thêm rằng đôi khi lỗ chân lông bị tắc hay mụn trứng cá cũng có thể xảy ra do mồ hôi trộn lẫn với tế bào da chết.

Quần áo hút mồ hôi có gây vấn đề về da không?

Nhìn chung không có vấn đề gì khi mặc quần áo hút mồ hôi sau khi vận động, nhưng bác sĩ Kok khuyến nghị mặc trang phục rộng rãi may bằng vải thoáng khí thay vì trang phục bó sát để tránh rôm sảy.

“Dưới điều kiện cực kỳ ẩm ướt, tốc độ bay hơi của mồ hôi chậm lại dẫn đến mồ hôi tích tụ trên da. Vì vậy bạn sẽ muốn thay quần áo rộng rãi và sạch sẽ sau khi vận động”, theo bác sĩ Kok.

Ông cũng khuyên nên thận trọng nếu bị chàm hoặc dị ứng tiếp xúc, do vải hút mồ hôi có thể chứa chất gây kích ứng chẳng hạn như phthalates. Ngoài ra một số loại vải tạo cảm giác thô ráp, gây kích ứng dẫn đến rôm sảy.

Tắm lúc mồ hôi nhiều có hại không?

Bác sĩ Kok cho biết tắm sẽ giúp da giảm nhiệt độ, ngăn ngừa phát ban. Chuyên gia Wang cũng không ghi nhận tắm lúc mồ nhiều gây hại, ông khuyên nên dùng sữa tắm dịu nhẹ, tắm tối đa 2 lần một ngày và mỗi lần 10 đến 15 phút, tắm nước ấm thay vì nước nóng.

Trên thực tế, tắm càng sớm sẽ càng tốt vì natri clorua sót lại có thể gây kích ứng. Nếu chưa thể tắm thì hãy lau khô người bằng khăn sạch.

Cẩm Bình