Mở lối phát triển vùng đất 'Chín Rồng'

Khi hồ sơ quy hoạch được trao cho lãnh đạo 13 tỉnh, thành phố và khi nhóm 6 ngân hàng phát triển công bố cam kết tài trợ cho một số chương trình, dự án phát triển hạ tầng vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) tại Hội nghị Công bố quy hoạch và xúc tiến đầu tư vùng ĐBSCL, thì cũng là lúc, sự khởi đầu phát triển mới cho vùng đất “Chín Rồng” chính thức bắt đầu.

Quy hoạch vùng ĐBSCL - bản quy hoạch vùng đầu tiên được thực hiện và thông qua theo quy định của Luật Quy hoạch - chính là “kim chỉ nam” cho sự phát triển trong tương lai của khu vực này. Còn ngân khoản 2,2 tỷ USD mà nhóm 6 ngân hàng phát triển cam kết tài trợ chính là khoản vốn “mồi” để thu hút các nguồn vốn đầu tư để thực hiện Quy hoạch, cũng như tạo đà cho sự phát triển bứt phá vùng ĐBSCL.

Cần phải nhắc lại rằng, Quy hoạch vùng ĐBSCL giai đoạn 2021-2030 không chỉ là quy hoạch vùng đầu tiên, mà còn là bản quy hoạch được gắn với rất nhiều chữ “mới”: tư duy mới, tầm nhìn mới, cơ hội mới và giá trị mới.

Rất mới khi các nguyên tắc phát triển “thuận thiên” được nhấn mạnh trong bản quy hoạch. Điều này là vô cùng quan trọng, bởi ĐBSCL được xác định là khu vực sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu.

Rất mới khi Quy hoạch vùng ĐBSCL lấy con người làm trung tâm, tài nguyên nước là yếu tố cốt lõi.

Rất mới khi các quan điểm phát triển được xác định rõ ràng rằng, phải “chủ động kiến tạo” phát triển vùng ĐBSCL theo hướng bền vững, hài hòa, dựa trên 3 trụ cột kinh tế - xã hội và môi trường. Và rằng, phải linh hoạt, sáng tạo, biến thách thức thành cơ hội… để biến ĐBSCL trở thành nơi đáng sống, là điểm đến hấp dẫn cho khách du lịch và nhà đầu tư…

Một bản quy hoạch với tầm nhìn xa và rộng, với những tư duy phát triển mới chưa từng có. Đây cũng là lần đầu tiên có một hội nghị “5 trong 1” được tổ chức như vậy dưới sáng kiến của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Không chỉ là công bố Quy hoạch, mà còn là công bố chương trình hành động thực hiện Quy hoạch, công bố cam kết tài trợ quốc tế, triển lãm ảnh… Một sự chuẩn bị kỹ lưỡng và bài bản cho một giai đoạn phát triển mới của ĐBSCL. Tương lai đang mở ra sáng rõ hơn bao giờ hết khi tất cả đại biểu tham dự Hội nghị đều chung một mục tiêu: đưa ĐBSCL trở thành vùng đất thích ứng phát triển kinh tế và đáng sống.

Nhưng chuyển từ tầm nhìn và quy hoạch sang thực hiện luôn là một thách thức. Các tổ chức quốc tế, các chuyên gia trong và ngoài nước khi phát biểu tại Hội nghị đều nhấn mạnh rằng, điều quan trọng là quy hoạch vùng cần đi kèm vơi một chương trình hành động chiến lược và khả thi, đồng thời xác định được các ưu tiên đầu tư trong khung thời gian nhất định.

Có rất nhiều việc phải làm để hiện thực hóa Quy hoạch, trong đó lo nguồn lực để triển khai cũng là một bài toán rất khó, bởi lẽ, từ nay tới năm 2030 cần tối thiểu 57 tỷ USD để thực hiện các dự án đầu tư trong Quy hoạch. Dù Chính phủ đã xác định sẽ ưu tiên nguồn lực cho khu vực này, cụ thể là theo tính toán, tổng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của các bộ, ngành, địa phương hỗ trợ vùng ĐBSCL lên tới 318.000 tỷ đồng (tương đương 13,8 tỷ USD), tăng 5 tỷ USD so với thời kỳ trước, song vẫn cần nhiều hơn thế để biến Quy hoạch thành hiện thực.

Không có nguồn lực, không thể tập trung đầu tư cho hạ tầng kết nối, cho tuyến đường ven biển - vốn được xác định là các dự án trọng yếu, đóng vai trò động lực cho sự phát triển của toàn vùng. Chưa kể, dù xác định “lấy con người là trung tâm”, nhưng thực tế, chất lượng nguồn nhân lực ở ĐBSCL chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển...

Nhưng Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ đạo, các địa phương vùng ĐBSCL cần tích cực triển khai quy hoạch vùng, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới; chủ động, quyết liệt hơn nữa trong triển khai các nhiệm vụ, chương trình, dự án đã được xác định trong Quy hoạch; khẩn trương xây dựng, hoàn thành quy hoạch của từng địa phương.

Thủ tướng cũng nói rõ, đã quyết tâm rồi, phải quyết tâm hơn nữa; đã cố gắng, nỗ lực rồi, phải cố gắng, nỗ lực hơn nữa; hành động quyết liệt, trọng tâm hơn nữa để thực sự có sản phẩm, kết quả, mang lại hạnh phúc, ấm no nhiều hơn cho nhân dân vùng ĐBSCL.

Còn rất nhiều việc phải làm và chắc chắn, không có việc nào dễ. Nhưng nếu luôn lấy sự phồn vinh, hạnh phúc của mỗi người dân ĐBSCL làm trọng, thì chúng ta sẽ biết cách mở lối đi cho sự phát triển bứt phá của vùng đất “Chín Rồng”.

Hà Nguyễn