Mối liên hệ giữa tư thế ngủ và bệnh tật

Duy trì cùng một tư thế ngủ trong thời gian dài sẽ có tác động lớn đến mọi khía cạnh của cơ thể con người. (Ảnh: ITN)

Trong 24 giờ một ngày, 1/3 thời gian được dành cho việc ngủ. Duy trì cùng một tư thế ngủ trong thời gian dài sẽ có tác động lớn đến mọi khía cạnh của cơ thể con người.

Đối với người trung niên và người cao tuổi, việc hiểu được ưu và nhược điểm của các tư thế ngủ khác nhau đặc biệt quan trọng.

Theo nghiên cứu của Giáo sư Chris, một chuyên gia về giấc ngủ người Anh, có sáu tư thế ngủ phổ biến: tư thế bào thai, tư thế khúc gỗ, tư thế mất tích, tư thế người lính, tư thế nằm sấp và tư thế sao biển.

Nhìn chung, tư thế ngủ lý tưởng nhất là tư thế bào thai - cuộn tròn và nằm nghiêng về bên trái. Tư thế ngủ này không chỉ giúp thư giãn toàn bộ cơ bắp mà còn giúp não bộ được thư giãn hoàn toàn, khiến con người cảm thấy thoải mái, dễ chịu một cách tự nhiên.

Mặc dù giúp mọi người thoải mái và dễ ngủ hơn, nhưng “tư thế ngủ lý tưởng” này cũng tiềm ẩn một mối nguy hiểm. Cụ thể, nó có thể gây áp lực lên tim.

Đối với người khỏe mạnh, không cần phải lo lắng về tình trạng “chèn ép tim” vì tim được bảo vệ bởi các cấu trúc như màng ngoài tim trong khoang ngực. Việc ngủ nghiêng về bên trái không có tác dụng gì đối với người bình thường.

Nhưng, ngủ nghiêng về bên trái thực sự rất nguy hiểm đối với những bệnh nhân mắc bệnh tim mạch và khó chịu ở đường tiêu hóa.

Bởi vì tim con người không nằm ở giữa mà 1/3 nằm ở bên phải và 2/3 nằm ở bên trái. Khi nằm nghiêng về bên trái, do tim nằm ở vị trí thấp hơn đường giữa cơ thể (trọng tâm) nên lượng máu trở về tim do trọng lực sẽ nhiều hơn, gánh nặng lên tim cũng lớn hơn so với khi nằm nghiêng về bên phải.

Đồng thời, xét về mặt giải phẫu, độ cong lớn của dạ dày và các lối ra của dạ dày vào tá tràng và ruột non vào ruột già đều nằm ở bên trái. Ngủ nghiêng về bên trái sẽ chèn ép các mô này, không có lợi cho quá trình tiêu hóa thức ăn của dạ dày và ruột vào ban đêm.

Thực tế, đối với người khỏe mạnh, tư thế ngủ bình thường là đủ, miễn sao vẫn duy trì được sự thoải mái. Nhưng đối với nhiều bệnh nhân, một tư thế ngủ cụ thể có thể mang lại sự bảo vệ tốt hơn.

Bệnh nhân tăng huyết áp

Nằm ngửa hoặc nằm nghiêng. Do tăng huyết áp thường đi kèm với xơ cứng mạch máu não nên gối quá thấp có thể làm tăng lưu lượng máu lên não và gây quá tải cho mạch máu não. Nếu gối quá cao có thể khiến máu lên não không đủ, não sẽ bị thiếu oxy và thiếu máu cục bộ trầm trọng hơn.

Bệnh nhân bị huyết khối não

Tư thế nằm ngửa là tốt nhất. Do bệnh nhân bị huyết khối não đã bị xơ vữa động mạch nên việc nằm nghiêng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng tắc nghẽn lưu thông máu, dễ dẫn đến tình trạng kết tụ và hình thành cục máu đông dần dần tại vị trí tổn thương của lớp nội mạc động mạch, không có lợi cho tuần hoàn não và ảnh hưởng đến quá trình phục hồi sau bệnh.

Tư thế nằm ngửa có thể đảm bảo động mạch cảnh không bị chèn ép, giúp não được cung cấp đủ máu, có lợi cho quá trình phục hồi.

Bệnh nhân suy tim

Nằm nghiêng về bên phải hoặc ở tư thế nửa nằm nửa ngồi với một chiếc gối cao. Vì suy tim nhẹ đòi hỏi phải giảm gánh nặng cho tim và giúp thở dễ dàng hơn nên mọi người sẽ nằm nghiêng về bên phải và nâng đầu lên một cách thích hợp.

Đối với những người bị suy tim nặng, áp dụng tư thế nửa nằm nửa ngồi với gối cao có thể cải thiện lưu thông máu phổi, giảm tắc nghẽn phổi và tăng lượng oxy lấy vào, có lợi cho việc làm giảm các triệu chứng khó chịu như hồi hộp, tức ngực và khó thở.

Bệnh nhân đột quỵ

Tránh duy trì cùng một tư thế ngủ trong thời gian dài, đặc biệt không nên thường xuyên ấn vào bên bị đau. Cố gắng thay đổi tư thế nằm thường xuyên để tránh bị loét.

Bệnh nhân bị thoái hóa đốt sống cổ

Đối với những người không mắc bệnh lý cụ thể nào, theo giới chuyên gia, nếu muốn ngủ ngon hơn, hãy chọn đúng gối và đúng giường. (Ảnh: ITN)

Ngủ nghiêng về bên phải, tốt nhất là trên giường cứng với gối có độ cao vừa phải. Người bệnh thoái hóa đốt sống cổ cần giữ cổ ở tư thế tự nhiên, không nên nằm ngửa vì sẽ gây ra tình trạng lõm giữa độ cong sinh lý của cột sống cổ và mặt giường, làm tình trạng bệnh trầm trọng hơn.

Bệnh nhân bị viêm tụy

Tốt nhất là nên chọn tư thế ngủ nằm sấp, dùng gối rỗng để dễ thở hơn. Vì tuyến tụy nằm sâu trong khoang bụng nên nằm ngửa sẽ làm trầm trọng thêm các triệu chứng như chướng bụng và đau bụng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thời gian nằm sấp không nên quá dài để tránh chèn ép các cơ quan như tim, phổi.

Bệnh nhân bị sỏi mật

Nằm ngửa hoặc nằm nghiêng về bên phải. Túi mật giống như một cái chai. Khi bạn ngủ nghiêng về bên phải với cổ hướng lên trên, sỏi mật sẽ ít có khả năng rơi vào ống mật và gây ra cơn đau quặn mật.

Bệnh nhân bị khí phế thũng

Khi nằm ngửa, gối cần phải cao hơn. Bệnh khí phế thũng đòi hỏi phải duy trì hơi thở đều đặn, vì vậy tốt nhất bạn nên nằm ngửa, ngẩng đầu và duỗi nhẹ hai tay lên trên. Không bao giờ ngủ ở tư thế sấp vì tư thế này sẽ chèn ép phổi, cản trở quá trình thở và giấc ngủ của bạn.

Đối với những người không mắc bệnh lý cụ thể nào, theo giới chuyên gia, nếu muốn ngủ ngon hơn, hãy chọn đúng gối và đúng giường. Giấc ngủ lành mạnh không chỉ liên quan đến tư thế ngủ mà còn liên quan chặt chẽ đến giường ngủ. Do đó, việc học cách chọn gối và nệm phù hợp cũng rất quan trọng.

Theo thepaper.cn

Tùng Lâm