Một quốc gia bất ngờ ngỏ ý cho Mỹ kiểm soát sân bay, cảng biển chiến lược

Tổng thống Somali Hassan Sheikh Mohamud phát biểu tại văn phòng vào ngày 21/2/2024. Ảnh: Reuters.

Trong bức thư gửi ngày 16/3 và được một nhà ngoại giao Mỹ am hiểu tình hình ở châu Phi xác nhận, Tổng thống Hassan Sheikh Mohamud nêu rõ các tài sản có thể trao cho Mỹ gồm căn cứ không quân Balidogle và Berbera, cùng với các cảng biển Berbera và Bosaso.

Đây là một trong những đề nghị gây bất ngờ nhất khi một quốc gia châu Phi ngỏ ý sẵn sàng cho Mỹ đóng quân. Đề nghị này có thể giúp Mỹ củng cố sự hiện diện quân sự tại khu vực Sừng châu Phi trong bối cảnh Washington muốn đối phó với mối đe dọa từ các nhóm Hồi giáo cực đoan ở Somalia và khu vực lân cận.

Tổng thống Somali không đề cập đến các yêu cầu về lợi ích với Mỹ, chỉ nói đề nghị này có lợi cho Washington. "Những tài sản chiến lược này tạo cơ hội để tăng cường sự hiện diện của Mỹ trong khu vực, đảm bảo khả năng tiếp cận quân sự và hậu cần không bị gián đoạn, đồng thời ngăn chặn các quốc gia khác thiết lập chỗ đứng trong hành lang quan trọng này", nội dung lá thư có đoạn viết.

Tuy nhiên, căn cứ Berbera nằm trong vùng lãnh thổ ly khai Somaliland, đồng nghĩa với việc lời đề nghị này có thể đẩy chính quyền Somaliland và chính phủ Somalia vào thế đối đầu.

Somaliland tự tuyên bố độc lập khỏi Somalia vào năm 1991, sau khi chính quyền của nhà độc tài Mohamed Siad Barre sụp đổ. Tuy nhiên, chính phủ Somalia không công nhận Somaliland độc lập và vẫn xem đây là một phần của lãnh thổ.

"Bàn hợp tác gì chứ? Mỹ từng từ bỏ Somali trong quá khứ. Hiện giờ, Mỹ sẵn sàng làm việc với Somaliland. Chúng tôi đã chứng minh sự hòa bình, ổn định và dân chủ với thế giới", quan chức phụ trách đối ngoại Somaliland, Abdirahman Dahir Aden nói với Reuters.

"Mỹ không ngây thơ. Họ biết rõ ai là đối tác phù hợp khi nhắc đến cảng Berbera", ông Aden nhấn mạnh.

Somalia luôn phản đối mọi nỗ lực nhằm công nhận Somaliland là một quốc gia độc lập.

Căn cứ Balidogle nằm cách thủ đô Mogadishu khoảng 90km về phía tây bắc, trong khi cảng Bosaso thuộc bang bán tự trị Puntland.

Đăng Nguyễn - Reuters